Inhoud
Piratenpartij Verkiezingsprogramma Europese Verkiezingen 2014
Voorwoord
De Piratenpartij is een nieuwe partij met frisse ideeën, die in rap tempo de wereld verovert. We zijn een politieke organisatie die in meer dan 40 landen actief deelneemt aan verkiezingen, wat geleid heeft tot zetels van regionaal niveau tot in het Europees Parlement. In maart hebben we ook bij onze eerste deelname aan de Gemeenteraadsverkiezingen binnen Nederland al direct succes geboekt. Daarom doen wij nu in Nederland voor het eerst mee aan de Europese Parlementsverkiezingen.
Je kent ons waarschijnlijk vooral van onze traditionele speerpunten, zoals privacy, een vrij en open internet, democratische vernieuwing en hervorming van het auteursrecht. Deze onderwerpen spelen vooral in de Europese politiek. Bovendien hebben de onthullingen van Edward Snowden over wereldwijde massasurveillance bevestigd wat wij al jaren roepen. Dit maakt meer dan ooit duidelijk hoe belangrijk ons geluid is in Europa. Daarom verwachten we nu ook in Europa een goed resultaat neer te kunnen gaan zetten.
Een frisse wind is in Europa hard nodig. Wat ooit een nuttige unie was, is nu een lobbyparadijs geworden, doordat er te veel macht bij een te kleine groep mensen is neergelegd. Een voorbeeld dat dit goed onderstreept is het Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) verdrag tussen de Europese Unie (EU) en de Verenigde Staten (VS). Dit wordt een vrijhandelsverdrag genoemd, maar in werkelijkheid heeft het weinig met vrije handel van doen. Het wordt door grote multinationals met hulp van lobbyisten in gesloten achterkamertjes in elkaar geknutseld. En dat gaat ten koste van ons. Als TTIP erdoor komt, kunnen de grote multinationals niet meer belemmerd worden door burgerrechten, gezondheidsregels, milieu en democratische controle. Als wij daar iets aan willen doen zullen ze daar via investeringsverdragen een miljardenclaim voor kunnen indienen.
De Piratenpartij is echter niet zomaar een klaagpartij die alleen maar om minder Europa roept met een verkiezingsprogramma van één kantje. Wij hebben daadwerkelijk oplossingen om Europa te repareren.
We willen strijden voor een transparant bestuur. Met een open agenda zodat iedereen kan controleren welke lobbycontacten er zijn. Ook willen we het bestuur zo dicht mogelijk bij de burger leggen. Europa beslist dus alleen waar dat een duidelijke meerwaarde heeft. Sterker nog, we vinden dat mensen zoveel mogelijk zelf moeten kunnen beslissen door directe inspraak. De Piratenpartij wil moderne technologie namelijk niet inzetten om Europa meer macht te geven via massasurveillance, maar deze macht terug te geven aan het volk via directere democratie en burgerfora.
Je kijkt nu naar ons partijprogramma. Een programma met een duidelijke visie en vol praktische voorstellen over hoe we deze visie kunnen realiseren. Een visie gegrond in het heden en met idealen voor de toekomst. Idealen voor een open en eerlijk Europa. Een modern en duurzaam Europa waar iedereen zich kan ontplooien. Een Europa dat haar burgers vertrouwt en de inspraak geeft die bij dit vertrouwen hoort. Een Europa waar elke beslissing zo dicht mogelijk bij de burger wordt genomen. Een Europa waar de basisrechten van alle mensen gewaarborgd zijn.
Wij leven in een wereld die constant in beweging is. Een wereld waar de zekerheden van vandaag morgen verdwenen kunnen zijn. En net als jij weten wij niet wat die veranderingen zullen zijn. We hebben een visie op Europa en vanuit deze visie hebben we een partijprogramma gemaakt vol voorstellen. Maar deze lijst aan voorstellen is geen checklist waar we ons succes aan kunnen afmeten; geen draaiboek voor de toekomst. De Piratenpartij staat voor vernieuwing. En durft toe te geven dat nieuwe omstandigheden om nieuwe oplossingen kunnen vragen. Uit angst zwak over te komen bij de kiezer durven andere partijen dit niet, maar wij doen dit wel. Wij durven écht na te denken over de wereld van morgen en staan hier opvallend alleen in.
We vragen om je stem. Niet omdat we weten hoe morgen eruit ziet, maar omdat we toegeven dat we dat niet weten. Niet vanwege de goede voorstellen waar ons programma vol mee staat, maar vanwege de visie waar deze voorstellen uit voortkomen. Een visie waar we samen met jou aan willen werken. Wat de toekomst ook zal brengen.
Matthijs Pontier, Lijsttrekker Piratenpartij bij de Europees Parlementsverkiezingen.
Introductie tot het verkiezingsprogramma
Nederland heeft met zijn 17 miljoen inwoners1) weinig invloed in de geglobaliseerde wereld. Europese samenwerking is noodzakelijk om concurrerend te blijven ten opzichte van de grote wereldmachten. Wereldwijd opererende belangorganisaties kunnen slechts door strategische samenwerkingsverbanden met andere EU-landen worden beïnvloed en gecontroleerd. Het Europese project heeft echter een paar ernstige weeffouten die verholpen moeten worden voor de zaak instort. Het voornaamste probleem is dat een groep democratische landen zich in een ondemocratische superstaat heeft laten dwingen.
Het Europees Parlement krijgt langzamerhand iets meer zeggenschap, maar is nog steeds geen partij voor de Europese Commissie en de Raad van Ministers. Zolang er binnen de Europese Unie (EU) veel zeggenschap ligt bij organen die zonder democratische controle besluiten kunnen nemen en richtlijnen kunnen uitvaardigen, zal de weerstand tegen de EU slechts groeien. Zolang niet-democratisch gekozen leiders de mogelijkheid hebben nationale parlementen te omzeilen en nieuwe regels te forceren in de vorm van Brusselse dictaten, zullen weinig burgers de Europese Unie als een legitieme, democratische vertegenwoordiging zien. Een gebrek aan democratie werkt populisme en nationalisme in de hand. Zowel de controle van de nationale parlementen op het handelen van hun leiders in de Raad van Europa als de controle en macht van het Europees Parlement moeten daarom uitgebreid worden zodat het ideaal van een Europese democratie bereikbaar wordt.
De Euro en de Europese Unie zijn verre van ideaal. Tegelijkertijd kan de Europese Unie een sterk middel zijn om economische en financiële onafhankelijkheid te garanderen. De Piratenpartij streeft daarom naar een democratischer EU dat zich bezighoudt met een overkoepelend beleid voor de EU-landen waar het de hoofdlijnen betreft. Een Europese Unie die door Europese burgers als legitieme vertegenwoordiging wordt gezien en dat opereert op de gebieden waar Europese samenwerking werkelijk noodzakelijk is.
Dit verkiezingsprogramma bestaat uit drie delen:
- In hoofdstuk 1, 2, 3 en 4 geeft de Piratenpartij weer wie wij zijn, zowel in Nederland als in Europa.
- In hoofdstuk 5 staan de Kernpunten: dit is de uitwerking van het Gezamenlijk Europees Verkiezingsprogramma wat wij delen met de andere Europese Piratenpartijen.
- In hoofdstuk 6 zijn de de beleidsterreinen terug te vinden: hier gaan we dieper in op onderwerpen die spelen in Europa.
Naast deze wiki-versie is er ook een PDF versie van dit verkiezingsprogramma beschikbaar.
1. Piratenpartij in Europa
De eerste Piratenpartij is de Zweedse Piratpartiet die werd opgericht in het voorjaar van 2006. Niet lang daarna is de Nederlandse Piratenpartij opgericht. Na de oprichting van de Zweedse partij zijn afgevaardigden van landelijke Piratenpartijen over de hele wereld samengekomen in Wenen. Deze bijeenkomst was om elkaar te leren kennen en samen een politieke aanpak op te zetten.
Auteursrecht, octrooirecht en mensenrechten zoals privacy waren de zaken die besproken werden. De politieke saamhorigheid was groot aangezien het programma van iedere Piratenpartij neerkwam op een vertaling van de Zweedse principe-verklaring. Men besefte dat al deze zaken niet alleen op nationaal niveau te organiseren zijn en dus werd er gekozen voor een overeenkomstig internationaal beleid. Inmiddels heeft de Piratenpartij dankzij de Zweedse kiezers twee zetels in het Europees Parlement2). In de aankomende Europese Parlementsverkiezingen zullen de Europese Piratenpartijen samen als één partij de verkiezingen ingaan. Het eerste Europese programma is in januari 2013 gepresenteerd. Dit gezamenlijk Europees programma is geen standpunt 'voor' of 'tegen' Europa. Het is duidelijk geworden dat een aantal zaken alleen op Europees niveau te regelen zijn, waarschijnlijk zelfs alleen wereldwijd. Om op Europees niveau een goede democratie te handhaven, moet er rekening gehouden worden met de volgende onderwerpen:
1a. Subsidiariteit
De Piratenpartij is van mening dat Europese samenwerking een onontkoombare realiteit is die noodzakelijk is om de nodige hervormingen te bewerkstelligen. Maar er dient wel nagedacht te worden over de vraag op welk niveau in de bestuurslagen bepaalde beslissingen genomen zouden moeten worden. De Piratenpartij hecht veel waarde aan het subsidiariteitsbeginsel. Dit wil zeggen dat de taakverdeling tussen 'hogere' en 'lagere' openbare overheden in het teken staat van het belang van de ontplooiing van het individu tot een volwaardig burger. Het uitgangspunt hierbij is dat wetgeving en handhaving zo dicht mogelijk bij de burger dienen te worden vormgegeven.
1b. Transparantie
Naast het versterken van de macht van het door de burger gekozen Europees Parlement staat de Piratenpartij ook voor een grotere openheid op Europees politiek niveau. Momenteel is het voor burgers en voor de media vaak moeilijk om te bepalen wat er precies speelt in de Europese Unie vanwege de manier waarop beslissingen worden genomen3). Dit maakt het moeilijker om betrokken te zijn bij debatten die op Europees niveau gevoerd worden.
Net zoals in Nederland streven wij in de Europese Unie naar openheid en transparantie op alle overheidsniveaus en bestuurslagen. Elke Europese burger heeft het recht om te weten wat er besloten wordt en duidelijkheid te hebben omtrent de mogelijkheden om invloed uit te oefenen op deze beslissingen.
1c. Verantwoording
Iedere vijf jaar kiezen de inwoners van Europa de leden van het Europese Parlement. Het is daarmee het enige orgaan in Brussel waarvan de leden rechtstreeks door het volk gekozen worden. De macht die het Europees Parlement heeft in het besluitvormingsproces is echter beperkt4). De raad van ministers bestaat uit ministers van elke lidstaat en heeft grote invloed op iedere stap in het beslissingsproces. Op dit moment hebben ze geen toestemming nodig van de nationale parlementen voor wat zij op Europees niveau beslissen, noch hebben ze enige verplichting om hun overleg te openbaren.
De uitvoerende lichamen van de Europese Commissie hebben ook invloed op het besluitvormingsproces. De controle van het democratisch gekozen parlement op de Europese besluitvorming is beperkt vergeleken met de macht van de andere instituties. Het Europees Parlement heeft verder slechts een marginale invloed op de verkiezing van politieke leiders, die worden genomineerd door de raad van ministers en in de praktijk ook door de Europese Commissie.
De Piratenpartij pleit voor een grotere rol van het Europees Parlement, zodat Europese inwoners hun volksvertegenwoordigers ook redelijkerwijs af kunnen rekenen op behaalde resultaten. De besluitvorming hoort thuis in de openbaarheid en dient niet in schimmige institutionele constructies van Europese overheden te verzanden5).
1d. Democratie
Op het moment maken de Raad van Ministers en de Europese Commissie grotendeels de dienst uit in de Europese Unie en heeft het Europese Parlement een ondergeschikte rol. De Raad van Ministers heeft vaak het laatste woord bij het bepalen van de politieke koers van de Europese Unie en noch het parlement of de commissie kan invloed uitoefenen. Verder hebben de ministers vaak voordeelposities bij de media in hun lidstaten ten opzichte van leden van het parlement en zijn daarom moeilijk verantwoordelijk te houden in het publieke debat. De commissarissen hebben de uitvoerende macht in Europa, terwijl ze daarvoor geen steun in het Europees Parlement hoeven te hebben. Hoewel bij elk nieuw Europees verdrag de macht van het Europees Parlement uitgebreid wordt, gaat de verplaatsing van macht van de Raad van Ministers en de Europese Commissie naar het Europees Parlement lang niet snel genoeg.
De Piratenpartij is niet voor of tegen meer Europese integratie, maar wil dat de nu al bestaande Europese integratie zo aangepast wordt dat de nadruk verschuift van de Europese regeringen naar de Europese burger6).
Wij willen dat de nadruk op het Europees Parlement komt te liggen als zijnde de wetgevende macht in Europa. De rechten van het Europees Parlement dienen uitgebreid te worden zodat er een Europese Tweede Kamer ontstaat die de politieke eindverantwoordelijkheid gaat dragen. Niet indirect via de nationale regeringen, maar direct via het Europees Parlement, dient de burger inspraak te krijgen in Europa 7).
2. Over de Piratenpartij
De Piratenpartij is een geuzennaam waar we trots op zijn. De prikkelende naam associëren we met een strijd voor vrijheid en laat zien dat we ons niet willen laten inperken door de gevestigde orde. Het stempel ‘piraat’ wordt namelijk altijd gedrukt op een groep die ingaat tegen monopolisering van een nieuw gebied.
In de 17e eeuw kregen Europese staatsbedrijven zoals de Nederlandse Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) het monopolie op handelsroutes over zee naar grondstofrijke gebieden. Het woord ‘piraat’ had een brede betekenis en werd gebruikt voor alle niet erkende zeevaarders, dus bijvoorbeeld ook Chinese handelaren. In Engeland kreeg het koninkrijk het monopolie op de boekdrukpers en werden ondernemers die het in hun hoofd haalden zelf een drukpers in elkaar te zetten ‘woordpiraten’ genoemd. Vijftig jaar geleden was de radio-ether de nieuwe horizon en kreeg de BBC als enige partij het recht om uit te zenden. Dankzij zogenoemde ‘radiopiraten’ als zeezender Radio Veronica konden we toch kennismaken met popmuziek.
Het onontgonnen land van onze tijd is het internet. Ook hier zijn nu nog geen sluitende juridische modellen en bedreigt monopolisering net als in de eerdergenoemde voorbeelden onze vrijheid. De informatierevolutie heeft ons ongelofelijk veel opgeleverd, maar heeft overheden en bedrijven ook in staat gesteld iedere stap van burgers en consumenten nauwkeurig in kaart te brengen. Dit zorgt voor een onevenwichtige machtsbalans waarvan de gewone burger de dupe wordt. De Piratenpartij wil het evenwicht terugbrengen en een open informatiesamenleving creëren.
Vrij verkeer van informatie biedt ongekende mogelijkheden maar zet ook alles wat we vanzelfsprekend vinden op zijn kop. Niets blijft hetzelfde. Digitalisering, automatisering en globalisering hebben een grote invloed op de arbeidsmarkt en de samenleving. Nieuwe banen worden gecreëerd terwijl andere banen verdwijnen. Producten worden massaal gepersonaliseerd en toch wordt de menselijke maat bedreigd. Wij gaan deze nieuwe uitdagingen met open vizier tegemoet en draaien ze ten positieve. Dankzij de piratenbeweging zijn de film- en muziekindustrie bijvoorbeeld bezig zichzelf opnieuw uit te vinden.
Niemand weet wat voor uitdagingen en mogelijkheden ons in de toekomst te wachten staan. Uit angst zwak over te komen bij de kiezer durven andere partijen dit niet te zeggen, maar wij doen dit wel. Wij hebben een visie waarin we vernieuwingen toejuichen. Kortzichtigheid mag niet in de weg staan van de mogelijkheden van de nieuwe tijd. In onze visie moet de macht altijd bij het volk komen te liggen. Een overheid die haar burgers wantrouwt, verdient het vertrouwen van haar burgers niet. Wij willen technologie niet inzetten voor massasurveillance die de kloof tussen burger en overheid vergroot. Wij willen technologie inzetten voor burgerparticipatie en directere inspraak.
De Piratenpartij is actief in meer dan 40 landen en heeft in verkiezingen zetels behaald van gemeentelijk tot Europees niveau. Dit programma staat vol praktische voorstellen voor Europa in alle belangrijke politieke thema’s. Toch is dit programma geen draaiboek voor de toekomst. Wij vragen namelijk niet om jouw stem omdat we weten hoe de toekomst eruitziet. Wij vragen om je stem omdat we toegeven dat we dat niet kunnen weten en samen met jou aan de oplossingen willen werken om je rechten en belangen te verdedigen.
3. E-Democracy
Bij een écht democratische partij is het van belang dat de gekozen volksvertegenwoordigers de leden vertegenwoordigen in de besluitvorming die plaatsvindt. In een democratische partij moeten leden direct voorstellen kunnen doen en het moet mogelijk zijn snel en efficiënt te peilen wat de achterban vindt van een bepaald voorstel. Deze basisprincipes van een democratische partij zijn bij de huidige politieke partijen een moeizaam proces.
Ideale voorstellen zijn enerzijds gemaakt met alle beschikbare kennis en expertise en hebben anderzijds een breed draagvlak onder de bevolking. In theorie geeft het internet uitstekende instrumenten aan beide zijden om hierin te voorzien8). Mensen met inzicht in en expertise op een bepaald gebied kunnen relatief gemakkelijk gevonden en samengebracht worden om een kwalitatief hoogstaand voorstel of beleidsplan vorm te geven. Tegelijkertijd is het mogelijk om in een kort tijdsbestek te peilen wat het draagvlak van zo'n voorstel of beleidsplan is9).
De alledaagse praktijk is tot nu toe nog minder ontwikkeld. De Piratenpartij tast op het moment de mogelijkheden af van de zogenaamde Liquid Democracy10) (letterlijk: vloeibare democratie). In het systeem van de liquid democracy komt besluitvorming tot stand door directe democratie of het vrijwillig overdragen van je stem.
Het is natuurlijk goed mogelijk dat een lid van mening is dat hij of zij niet genoeg kennis bezit over een bepaald thema of dat een ander lid beter is in het beargumenteren van een gedeeld standpunt. Het is dan mogelijk om als lid je stem per thema of per voorstel over te dragen aan een ander lid.
De Piratenpartij gebruikt een Liquid Feedbacksysteem om de achterban te vragen wat die van bepaalde zaken vindt. De leden kunnen door middel van een feedback-systeem hun opmerkingen kwijt bij een voorstel, bijvoorbeeld wanneer ze van mening zijn dat er met een bepaald aspect rekening gehouden dient te worden. Op deze manier komt er een besluitvormingsproces tot stand dat breed gedragen wordt en waarin er overzicht ontstaat over verschillende belangen en aspecten van het besluit. De kans op een corrupte besluitvorming neemt op deze manier aanmerkelijk af; het gehele proces is transparant.
De Liquid Democracy software, is enorm in ontwikkeling. De Piratenpartij heeft gekozen voor het Liquid Feedbacksysteem omdat er een grote democratische potentie in herkend wordt. De partij werkt ook actief mee aan de ontwikkeling van deze software.
Voor het ontstaan van de voorstellen op zich bestaat er binnen de partij een vrijblijvend systeem van werkgroepen. Het systeem wordt zo open mogelijk gehouden; iedereen vrij is werkgroepen op te zetten en de juiste mensen te zoeken om een bepaald idee of voorstel mee uit te werken.
Het Liquid Democracy-systeem helpt ons een van onze kernpunten, namelijk 'de overheid open en inzichtelijk maken', te verwezenlijken in onze eigen partij: besluitvorming via een toegankelijk, transparant en democratisch systeem.
4. Europese Piratenpartij (PPEU)
De Europese Piratenpartij (PPEU) of Europese Piraten is een pan-Europese politieke partij die in september 2013 officieel opgericht is. Deze organisatie bestaat uit piratenpartijen uit de Europese Unie en overige Europese landen. De beginselen van de partij zijn beschreven in de Verdrag van Warschau, wat als leidraad voor dit programma heeft gediend.
4a. Geschiedenis
Na de oprichting van Piratpartiet in Zweden in 2006 ontstaan in Europa en later wereldwijd meer piratenpartijen. In juni 2007 komen vertegenwoordigers van de piratenpartijen van Zweden, Nederland, Oostenrijk, Duitsland, Polen, Spanje, Ierland, Denemarken en Finland voor het eerst samen op een conferentie in Wenen. Op een volgende conferentie in 2008 in Uppsala werden de gemeenschappelijke beginselen samengesteld in de Uppsala Verklaring. Dit met het oog op de Europese verkiezingen in 2009. In Uppsala werd ook de stichting van Pirate Parties International (PPI) ingeleid.
Begin 2012 werd, met de Europese verkiezingen van 2014 in het vooruitzicht, voor het eerst gesproken over het oprichten van een Europese Piratenpartij. In april 2012 kwamen 25 piratenpartijen de Verklaring van Praag overeen, waarin de basis werd gelegd voor intensieve samenwerking tijdens de Europese verkiezingen in 2014. In de loop van 2012 en 2013 is de oprichting van PPEU op enkele conferenties voorbereid. Op 4 september 2013 zijn in Luxemburg de statuten en het manifest getekend.
Op de PPEU conferentie op 21 maart 2014 in Brussel is het bestuur voor de eerste keer verkozen en is het oprichtingsproces voltooid.
4b. Organisatie
Europese Piratenpartij (PPEU) | Young Pirates of Europe (YPE) | |
---|---|---|
Opgericht | 4 september 2013 | 9 augustus 2013 |
Voorzitter | Amelia Andersdotter | Julia Reda |
Vicevoorzitter | Martina Pöser Maxime Rouquet | |
Penningmeester | Radek Pietron | Paula Roth |
Overige bestuursleden | Anders Kleppe Antonis Motakis Cristian Bulumac Gilles Bordelais Paul Bossu | Paul Berettoni Mikael Iresten Jana Michailidu Lotta Söderholm |
Aantal leden | 20 | 10 |
Website | http://www.europeanpirates.eu | https://young-pirates.eu |
Parlementszetels | 2/756 | |
EU-Parlement | Groenen/Europese Vrije Alliantie |
Het hoogste orgaan van de PPEU is de Raad (Members Council). De Raad is samengesteld uit de delegaties van de gewone leden. Observerende leden hebben het recht om te spreken maar geen stemrecht. Het aantal stemmen dat elk lid heeft is afhankelijk van het aantal behaalde stemmen bij nationale of Europese parlementsverkiezingen. Daarnaast heeft de groep Piraten (de Europarlementsleden van de Piratenpartij en) en de jongerenorganisatie elk twee stem men. De Raad bepaalt, onder andere, de politieke fundamenten van de PPEU, kiest het bestuur en bepaalt het financieel plan voor de organisatie.
De dagelijkse leiding van de PPEU ligt in handen van het Bestuur. Deze bestaat uit een voorzitter, twee vice-voorzitters, de penningmeester en maximaal vijf andere leden. Het bestuur zal voor de eerste maal gekozen worden in maart 2014 op een bijeenkomst van de Raad in Brussel.
4c. Bestuur
4d. Leden
Gewone leden kunnen alle politieke partijen in Europa zijn die het manifest accepteren en de term 'piraat' in hun naam dragen. Zelfs organisaties die om juridische redenen niet als politieke partij aangeduid kunnen worden, hebben de mogelijkheid om lid te worden van de PPEU. Daarnaast is er voor andere organisaties de mogelijkheid om observerend lid te worden. De volgende partijen zijn lid van de Europese Piratenpartij.
4e. Jongerenorganisatie
De jongerenorganisatie Young Pirates of Europe (YPE) is opgericht in augustus 2013 en heeft haar zetel in Uppsala. Stichtende leden zijn de jongerenorganisaties van tien Europese Piratenpartijen.
5. Kernpunten
5a. Open overheid
In een democratie is de overheid er voor en door de burgers. Het is daarom voor de Piratenpartij vanzelfsprekend dat de burger mag weten wat de overheid doet. Om zeker te zijn dat de overheid inderdaad voor de burger werkt, moet de burger ook makkelijk en goed kunnen participeren in de besluitvorming.
Democratisch addendum voor Europa
De Piratenpartij wil dat er een nieuw Europees verdrag geschreven wordt. Dit verdrag dient bestaande verdragen te verhelderen en te vervangen. In dit verdrag dient de noodzaak van democratische hervormingen binnen de Europese Unie te worden onderkend. Voorwaarde voor invoering is dat het wordt geaccepteerd door alle burgers van de Unie middels een referendum.
Het huidige wetgevingsproces wordt gedomineerd door de uitvoerende tak (de Europese Commissie) ten koste van de wetgevende macht (het Europees Parlement). De Piratenpartij wil een aanpassing van de machtsverhoudingen ten gunste van de wetgevende macht.
Oneerlijke barrières voor politieke participatie verwijderen
De Piratenpartij wil dat de burger de mogelijkheid heeft om directer en met meer invloed deel te nemen aan het politieke debat en het besluitvormingsproces. Zowel individueel als collectief. Daarom eisen wij dat oneerlijke barrières, die participatie van nieuwe politieke partijen aan verkiezingen moeilijk, of soms onmogelijk maken worden weggenomen (zoals een hoog aantal handtekeningen of een hoge borg).
De inspraak moet gelijk zijn voor burgers en belangengroepen
Veel lobbyisten worden uitgenodigd voor overleg om bestuurlijke voorstellen op te stellen. Hiermee hebben ze een voorsprong op de gewone burger, die pas inspraak krijgt als er een kant en klaar voorstel aan de politiek wordt aangeleverd. De Piratenpartij staat voor participatie en wil deze ongelijkheid opheffen. Dit kan door deze overleggen openbaar te maken, en in ieder geval de agenda en de notulen beschikbaar te maken op het internet. Hiermee kan ook de transparantie gegarandeerd worden. Tevens kan een liquid feedbacksysteem helpen om burgers in een vroeg stadium te betrekken bij beleidsvorming.
5b. Transparantie
Om een samenleving op een overzichtelijke manier te organiseren, is een overheid onmisbaar. Deze overheid heeft een bepaalde vorm van macht nodig, die in een democratie controleerbaar dient te zijn. Daarom is het belangrijk dat alles wat de overheid doet, door burgers kan worden opgevraagd en ingezien11). Dit recht op inzage is geregeld in de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB). Maar deze wet functioneert in de praktijk traag en beschermt de overheid te veel.
Openbaarmaking van de invloed op politieke besluiten
De invloed van belangengroepen (lobbyisten) op politieke besluiten dient openbaar te zijn zodat het democratisch proces en de grondslag van besluiten transparant is. Hiervoor moet voor alle bestuurlijke voorstellen bekend zijn, wie wat geschreven heeft. En als het uit een overleg komt, op basis van welke besluiten de voorstellen tot stand zijn gekomen.
Wettelijke klokkenluidersbescherming
Daar waar organisaties of de overheid niet transparant werken, zijn klokkenluiders hard nodig. Zij fungeren als de ogen en oren van de samenleving. Daarom moeten ze beter beschermd worden wanneer ze voor de maatschappij opkomen en daardoor het risico lopen op persoonlijke schade. Sommige klokkenluiders stellen ernstige maatschappelijke misstanden aan de kaak12). De samenleving erkent de persoonlijke offers van deze klokkenluiders en als deze door het maken van hun offers financiële schade lijden, met name door het wegvallen van een billijk inkomen, dan vergoedt de overheid een deel van de geleden schade met het toekennen van een “klokkenluiders-uitkering”.
De Piratenpartij pleit voor een uitgebreide en algemeen geldende wetgeving ter bescherming van personen die kwesties blootleggen die in het algemeen belang zijn, zoals corruptie, misbruik van voorkennis, ethiek of schendingen van de mensenrechten. Europese burgers worden niet meer meer uitgeleverd aan landen die het Internationaal Strafhof niet erkennen. Een eerlijke rechtsgang moet gegarandeerd kunnen worden voor iedereen.
Transparantie van de publieke sector
Juist door te respecteren wat mensen voor zichzelf willen houden, durven mensen vrij te zijn. In een vrije samenleving is het belangrijk dat je niet bang hoeft te zijn voor wat anderen vinden van wat jij denkt of doet. (Clarke, R. 2006. What's 'Privacy'?) Niet alles wordt immers door je buurman, je verzekeringsmaatschappij, de overheid of je werkgever als prettig ervaren. Omdat met de opkomst van het internet informatie steeds makkelijker te vinden en moeilijker te verwijderen is, is het belangrijk dat we de naleving van alle privacy-beschermende maatregelen aanscherpen. (Solove 2008) Van oudsher zijn Nederlanders een volk dat rijk is aan handelsgeest. Dit heeft ons meerdere malen veel voorspoed gebracht. Deze voorspoed kwam minstens gedeeltelijk voort uit twee van onze belangrijkste kwaliteiten: een open houding naar anderen en het vermogen om te respecteren wat mensen voor zichzelf willen houden. Zo kon er een samenleving ontstaan die leunt op de zaken die ons verbinden, in plaats van op de zaken die ons scheiden.
Burgerrechten beschermen individuele burgers tegen een willekeur van de macht. Dat is op meerdere niveaus nodig: er is sprake van een verschuiving van nationale naar Europese macht en wereldwijde overeenkomsten. Ook is er sprake van een steeds vrijere toegang tot internet en van steeds vrijere reismogelijkheden. Onder deze omstandigheden wordt het steeds belangrijker goed in het oog te houden dat burgerrechten intact blijven en nageleefd worden.
Omdat burgerrechten de belangrijkste bescherming van de burger vormen, is het nodig dat Europa, ook in internationaal verband, de hoogst mogelijke standaard van burgerrechten verdedigt. We mogen niet toestaan dat de burgerrechten geschaad worden.
- Het recht op leven in een rechtstaat als fundament van democratie.
- Het recht op privacy.
- Het recht onschuldig te zijn totdat schuld door een onafhankelijke rechter is vastgesteld.
- Het recht op toegang tot internet en vrije communicatie.
- Het recht op vrijheid van meningsvorming en meningsuiting.
- Het recht niet gediscrimineerd te worden.
- Een huwelijk is een menselijke relatie die door de overheid erkent wordt. Er mag niet gediscrimineerd worden (op sexe of anderszins) op dit recht.
- Het recht op onderwijs tot op het hoogste onderwijsniveau.
- Het recht om in morele en fysieke integriteit te leven.
- Onder het recht om in morele en fysieke integriteit te leven valt ook het zelfbeschikkingsrecht. Dit betekent dat wij onder andere op willen komen voor de keuze van de moeder om al dan niet een abortus te ondergaan, legalisering van drugsgebruik en het recht om voor euthanasie te kiezen.
5c. Databescherming
Veiligheid & vrijheid
De uitbreiding van onze burgerrechten en de bescherming van onze vrijheid is onze voornaamste drijfveer.
De dreiging van onwettige en overdreven toezichtmaatregelen die ons door zowel buitenlandse als binnenlandse overheden worden opgelegd is ernstig, of dit nu in antwoord op terrorisme of andere bedreigingen is. Het is noodzakelijk dat er maatregelen genomen worden die het machtsevenwicht en onze privacy herstellen.
Verzeker ieders privacy
Europeanen hebben een trotse geschiedenis van strijd voor hun fundamentele rechten en vrijheden en die van hun medeburgers. Om onze rechten en vrijheden te behouden, en om de doeltreffendheid van de rechtshandhaving te waarborgen, eist de Piratenpartij dat gegevensverzameling en controle alleen is gericht op mensen die verdacht worden van het plegen of voorbereiden van een misdaad en alleen met gerechtelijke goedkeuring en -toezicht13).
Adequate bescherming tegen misdaad is een belangrijke verantwoordelijkheid van de staat. Wij moeten ervoor zorgen dat aan deze verantwoordelijkheid wordt voldaan door middel van een intelligent, rationeel en evidence-based veiligheidsbeleid.
Wij willen de praktijken van het routineus, geautomatiseerd en ongericht verzamelen, opslaan en koppelen van gegevens afschaffen.
Iedereen die onder staatstoezicht staat moet hiervan tijdig op de hoogte worden gesteld zodat wij ons kunnen beschermen tegen misbruik.
De Europese richtlijn voor gegevensbewaring afschaffen
Iedereen moet het recht hebben om te weten welke regels gelden voor het verzamelen van persoonlijke informatie, zoals de maximale bewaartijd en het retentiebeleid. Daarnaast wil de Piratenpartij een algemene maximale bewaartijd voor persoonsgegevens instellen van 5 jaar (5 jaar omdat bedrijven zo lang gegevens moeten bewaren voor de belastingdienst). Wil een bedrijf gegevens langer vasthouden, dan moeten ze hernieuwde toestemming krijgen (bijvoorbeeld doordat je je contract verlengt). De enige uitzonderingen zijn bepaalde overheidsinstellingen zoals de Gemeentelijke Basis Administratie (GBA) en medische dossiers.
De Piratenpartij verzet zich tegen de uitwisseling van persoonsgegevens zonder goede reden, binnen of buiten de Europese Unie. Dit zou onder meer de overdracht van passagiers- en betalingsgegevens aan derde landen zoals de Verenigde Staten en de uitwisseling van gegevens van nationale politiedatabanken inhouden. De levering van persoonsgegevens naar landen zonder effectieve bescherming van grondrechten moet worden verboden.
Bedrijven die actief zijn in de Europese Unie mogen geen persoonsgegevens van Europese burgers opslaan op servers buiten de Europese Unie zonder uitdrukkelijke toestemming. De Piratenpartij is tegen de verplichte invoering van monitoring- en rapportage-apparaten, zoals “slimme meters”.
De Piratenpartij wil strenge normen voor elk industrieel systeem dat automatisch persoonlijke- of privé-informatie verwerkt (zoals toegangscontrolesystemen). Deze systemen dienen open source, met publiek toegankelijke documentatie en onafhankelijk getoetst te zijn.
5d. Surveillanceprogramma's
Verbiedt massasurveillance
De openbare ruimte staat vol met camera's die het verkeer van personen en voertuigen controleren. In combinatie met gezichtsherkenning worden deze gegevens gecombineerd zonder de mogelijkheid in acht te nemen dat hierdoor de het begrip privacy erodeert. Onderzoek heeft aangetoond dat de aanwezigheid van dergelijke systemen weinig effect heeft op de hoeveelheid criminaliteit en dat criminaliteit simpelweg verschuift naar andere plaatsen. De Piratenpartij ziet de verplaatsing van politiepersoneel van (camera-)toezichtstaken naar surveillance op straat als een van haar hoogste prioriteiten.
Verbod op elektronische spionage en het verzamelen van biometrische gegevens
Routinecontroles mogen geen onredelijke inbreuk maken op iemands privacy14). Wij verwerpen het gebruik van elektronische "naakt"scanners vanwege hun schadelijke invloed op de menselijke waardigheid. Zo ook de verzameling van communicatie-inhoud en metadata, de inzage in privé-gegevens op elektronische apparaten en andere soortgelijke agressieve procedures. Wij verzetten ons tegen het verzamelen van biometrische gegevens van onschuldige mensen en de opslag ervan in centrale databanken.
Niemands mag ooit verplicht worden om biometrische gegevens af te staan, met uitzondering van verdachten in een lopende strafzaak. Na afloop van de strafzaak, en vooral bij vrijspraak, dienen de gegevens worden vernietigd15) 16). Bedrijven mogen nooit biometrische gegevens verzamelen.
Geen nieuwe controleplannen
De Piratenpartij wil de geleidelijke ontmanteling van burgerrechten stoppen, die tot buitensporige proporties is gestegen in de recente geschiedenis. Om onze veiligheid te garanderen hebben we geen nieuwe wetten nodig, de bestaande wetten zijn voldoende.
In het bijzonder wijzen wij af:
- Het bewaren en openbaar maken van elektronische passagiersgegevens door toezichthoudende instanties wanneer gereisd wordt binnen de Europese Unie .
- Geautomatiseerde profilering van mensen om ze te verdelen in risico-categorieën, of andere massale data-analyse.
- Het verdrag tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten betreffende de uitwisseling van persoonsgegevens (“veilige haven”).
Grondrechten "keurmerk" voor nieuwe veiligheidsmaatregelen
De Piratenpartij wil dat het Europees Agentschap voor de Grondrechten alle huidige en toekomstige beveiligingsprogramma's van de Europese Unie systematisch onderzoekt. De aanpak van de veiligheidsdiensten van de Europese Unie moet worden beoordeeld op grond van van bewijs om schadelijke bijeffecten te voorkomen, alternatieven te onderzoeken en te zorgen dat deze aanpak verenigbaar is met onze grondrechten. We moeten er voor zorgen dat het Europees Agentschap voor de Grondrechten de juiste bevoegdheden krijgt om deze taak te uit te voeren.
De Piratenpartij pleit voor een moratorium op verdere aantasting van onze mensenrechten door de veiligheidsdiensten van de Europese Unie in de naam van de interne veiligheid, tot de systematische herziening van bestaande bevoegdheden door het Europees Agentschap is voltooid.
Veiligheidsonderzoek- en monitoringsoftware
De Piratenpartij steunt de financiering van onderzoek door de Europese Unie maar de herhaalde betrokkenheid van overheidsinstellingen in surveillance- en filteringsoperaties zoals INDECT en CleanIT, toont een duidelijke intentie om dergelijke technologieën te gebruiken op een manier die hen publiek gefinancierde instrumenten voor ontmanteling van burgerrechten maakt. We stellen dan ook dat de Europese Unie geen technologieën mag financieren als die fundamentele rechten beperkt.
Europese verordening gegevensbescherming met een hoog niveau van gegevensbescherming
De nieuwe EU-verordening voor gegevensbescherming mag niet leiden tot een verlaging van normen inzake gegevensbescherming, maar moet in alle Europese landen de rechten van de Europese burgers versterken. Het moet niet mogelijk zijn voor bedrijven die actief zijn in de Europese Unie om aan effectief toezicht en controle te ontsnappen. Bijvoorbeeld Facebook mag niet in staat zijn om in Ierland regelgeving betreffende gegevensbescherming te omzeilen.
Metadata die gecreëerd is als een neveneffect van het gebruik van complexe informatiesystemen moeten ook als persoonsgegevens worden gezien. Een mechanisme om een lijst van derden die toegang hebben tot iemands gegevens te kunnen opvragen moet bestaan en vergelijkbaar zijn met de methode die in eerste instantie werd gebruikt voor het geven toestemming voor het gebruik van die gegevens. Zelfs wanneer de toestemming voor de uitwisseling van persoonsgegevens is gegeven, kan de persoon wiens gegevens verhandeld worden, niet de toegang tot de samenvatting van alle gegevens die aan derden zijn verstrekt worden geweigerd.
Het gebruik van persoonsgegevens voor datahandel, reclame, markt- of opinieonderzoek is alleen toegestaan met de actieve en geïnformeerde toestemming van de betrokkene.
De directe toegang tot de persoonsgegevens en live-communicatie van Europese burgers en bedrijven door inlichtingendiensten op het internet toont duidelijk aan dat er een grote behoefte is aan maatregelen op internationaal niveau. De Piratenpartij wil maatregelen om persoonsgegevens, de privacy van burgers en hun vrije persoonlijke ontwikkeling te beschermen en om industriële spionage in de toekomst te voorkomen.
Elektronicaproducenten worden verplicht om alle sensoren (denk aan webcam, microfoon, draadloze netwerkkaart, versnellingsmeter) uit te rusten met een mechanische aan/uit-schakelaar. Hierdoor kunnen gebruikers zich beter beschermen, ook als de software onbetrouwbaar is.
Willekeurige persoonsherkenning in de openbare ruimte uitbannen
De Piratenpartij is tegen een identificatieplicht voor individuen als ze niet worden verdacht van het plegen van een misdrijf, vooral als ze gebruik maken van hun recht om te demonstreren of samen te komen. Als iemand tot doelwit gemaakt wordt door deelname aan een demonstratie of tijdens de uiting van hun mening, dan wordt de vrijheid van meningsuiting in gevaar gebracht.
De Piratenpartij is tegen het ongericht preventief fouilleren in de openbare ruimte.
5e. Vluchtelingenrechten
De Europese aanpak van asielzoekers en vluchtelingen moet gebaseerd zijn op de erkenning van de mensenrechten en dient het Vluchtelingenverdrag van Genève en het VN-Verdrag inzake de Rechten van het Kind volledig te respecteren.
Het nabuurschaps- en ontwikkelingsbeleid van de Europese Unie moet gericht zijn op duurzame verbetering van de levensomstandigheden en de nadruk op de bevordering van de mensenrechten in alle partnerlanden en regio's. Wij veroordelen alle bewegingen naar een repressief apparaat van onderzoek en controle in Europa.
5f. Auteursrecht
Zonder de ontelbare ideeën, ontwerpen en culturele uitingen van mensen die ons voor zijn gegaan zou onze samenleving nooit mogelijk zijn geweest. De kinderen van nu leren in een paar jaar waar onze voorouders duizenden jaren over deden. Om al onze kennis, cultuur en vaardigheden mee te kunnen geven aan de volgende generatie is het nodig om het delen van informatie, ontwerpen en ideeën zo simpel mogelijk te maken. Auteursrecht moet zo beperkt mogelijk beschermend werken omdat met die bescherming ook uitsluiting ontstaat17). Idealiter dient het auteursrecht om een investering (binnen redelijke termijn) terug te verdienen. Het gratis verspreiden van informatie voor niet-commercieel gebruik zou niet beperkt moeten worden18).
De Piratenpartij wil een eerlijk en evenwichtig auteursrecht gebaseerd op het belang van de samenleving als geheel.
Informatiemonopolies moeten afgeschaft worden
De Europese Unie heeft toegegeven aan een reeks verzoeken om informatiemonopolies te creëren, die zogenaamd zijn ontworpen om auteurs en uitvinders te motiveren om meer werken te produceren. In werkelijkheid zijn de enige begunstigden van deze monopolies de grote bedrijven, terwijl de markt als geheel faalt. Dit marktfalen is duidelijk door het frequente pesten van particulieren en het MKB door de auteursrechtenorganisaties en het verlies van verweesde werken voor de samenleving. Ons doel is om een omgeving te creëren waar de motivatie om te creëren hand in hand gaat met de vrijheid om informatie te delen.
Openbare beschikbaarheid van informatie, kennis en cultuur
Verbeterde openbare beschikbaarheid van informatie, kennis en cultuur is een voorwaarde voor de sociale, technologische en economische ontwikkeling van onze samenleving.
De Piratenpartij eist daarom dat kopiëren, bewaren, gebruiken en verschaffen van toegang tot literaire en artistieke werken voor niet-commerciële doeleinden niet alleen moet worden gelegaliseerd, maar door de wet beschermd en actief gepromoot moet worden. Iedereen moet in staat zijn om zonder dreiging met juridische stappen of censuur te genieten van ons cultureel erfgoed en dit te delen.
Commerciële monopolies
Het commerciële monopolie, gegeven door het auteursrecht, moet worden hersteld naar een redelijke termijn.
Afgeleide werken zijn altijd toegestaan, met uitzonderingen die heel specifiek in de wet, met minimale ruimte voor interpretatie, zijn vastgelegd.
Het internet als medium zou geen grenzen moeten kennen
De Piratenpartij ziet kunstmatige nationale barrières voor cultuurgoederen als een belemmering voor de Europese interne markt en eisen daarom dat deze afgeschaft worden. Een andere aanpak is nodig op het gebied van rechten op immateriële goederen en hun respectieve handhavingspraktijk.
Verdere monopolies in de sectoren informatie en cultuur moeten worden voorkomen
Volgens de wet moet de staat staan alleen monopolierechten voor immateriële goederen toestaan als deze in het algemeen belang zijn. Elk monopolie moet worden beperkt in tijd. Noch hun tijdspanne noch hun omvang kan achteraf worden uitgebreid. Het sociale leven, dat in toenemende mate plaats vindt in digitale ruimten moet niet worden beperkt door monopolierechten op immateriële goederen. De introductie van “fair use” regelgeving zal ervoor zorgen dat de sociale interactie niet belemmerd wordt.
De oprichting van de 'commons', zoals gratis software, gratis cultuurgoederen, open octrooipools en vrij en open educatief materiaal, moeten worden bevorderd en wettelijk worden beschermd. Europese auteursrechtenorganisaties moeten zorgen voor uitgebreide transparantie, eerlijke participatieve rechten voor hun leden en eerlijker contractvoorwaarden voor artiesten.
5g. Vrije software
De Piratenpartij steunt de bevordering van vrije software, software die door iedereen gebruikt, geanalyseerd, gewijzigd en verspreid kan worden. Vrije open source software is van essentieel belang voor de controle van de eigen technische systemen door gebruikers. Het levert een belangrijke bijdrage aan de versterking van de autonomie en de privacy van alle gebruikers.
Verplicht gebruik van vrije software in de publieke sector
De Piratenpartij vindt dat de gegevens van burgers verwerkt, beheerd en beveiligd moeten worden met vrije software waar mogelijk. Gepatenteerde software mag alleen gebruikt worden zolang vrije software niet effectief kan worden gebruikt of gemaakt voor dat specifieke doel.
Vrije software vermindert de administratieve kosten, bevordert de lokale technische ondersteuning en vergroot de mogelijkheid om kwaadaardige code te identificeren. Wij zullen de overgang naar vrije software in de publieke sector aansporen, zodat er niet langer een afhankelijkheid van specifieke leveranciers bestaat.
Culturele vrijheid
Culturele vrijheid is essentieel voor het onderwijs en de creativiteit van een samenleving. De Piratenpartij streeft er naar om creatieve activiteit en de culturele diversiteit te bevorderen. Zo zorgen wij voor een rijk educatief en artistiek milieu voor de huidige en toekomstige generaties.
Vrije kennis en onderwijs
De Piratenpartij is er van overtuigd dat de vrije stroom van kennis en informatie essentieel is en moet worden bevorderd en gewaarborgd in het onderwijs. Onderwijsinstellingen moeten steeds meer gebruik maken van leermiddelen die beschikbaar zijn onder vrije licenties zonder beperkingen op het kopiëren.
Technologische vooruitgang creëert nieuwe mogelijkheden om internationaal kennis en onderwijsconcepten te delen en te ontwikkelen. Om te kunnen profiteren van deze kansen dienen we toegewijd te zijn aan de ontwikkeling en ondersteuning van de vrije en open leermiddelen. De beschikbaarheid van educatieve media onder vrije licenties voor iedereen is van essentieel belang voor onbelemmerde toegang tot onderwijs, zowel binnen als buiten de grenzen van de EU.
De Piratenpartij ziet innovatie als de sleutel tot ontwikkeling van onze culturele en intellectuele rijkdom. Wij steunen het opleiden van burgers en studenten over hun recht op informatie, vrije bestandsformaten en de meerwaarde van softwaregebruik in alle educatieve voorzieningen .
De Piratenpartij steunt de digitalisering en publicatie van documenten uit openbare bibliotheken en archieven in de hele Europese Unie .
Promotie van open standaarden
De Piratenpartij zal werken aan het in handelsovereenkomsten opnemen van bepalingen die de ontwikkeling en het gebruik van open standaarden en vrije Open Source Software ondersteunen en de wederzijdse erkenning van licentie-modellen zoals Creative Commons bevorderen.
Vrije toegang tot informatie
Open Access is een academische beweging die er streeft vrije, gratis toegang tot wetenschappelijke werken. De vrije toegang tot informatie is volgens de Piratenpartij essentieel voor kennisdeling en vergaring. Momenteel is veel publiek gefinancierd onderzoek alleen beschikbaar tegen betaling omdat enkele grote uitgevers het auteursrecht bezitten op de teksten. De Piratenpartij vindt dat publiek gefinancierd onderzoek vrij beschikbaar moet zijn.
Open Access
De resultaten van een onderzoek dat, geheel of gedeeltelijk is gefinancierd door publiek geld moet worden gepubliceerd in Open Access wetenschappelijke tijdschriften of andere middelen waardoor ze gemakkelijk en gratis toegankelijk zijn voor de hele bevolking.
Open Data
Alle gegevens die gemaakt zijn voor openbaar gebruik, ongeacht afkomst, moet vrij toegankelijk zijn voor het grote publiek, zolang persoonlijke gegevens niet worden onthuld zonder de toestemming van de betrokken individuen. Dergelijke gegevens worden in een passende vorm, die ook een middel voor gegevensverwerking bevat, ter beschikking gesteld. De toegang mag niet worden belemmerd door kosten, licenties, overdreven aanvraagprocedures of technische middelen.
De Piratenpartij streeft naar een 'Freedom of Information Act' op EU-niveau dat kritische aspecten van de huidige EU-verordening moet opheffen die een hindernis vormen voor de toegang tot informatie, zoals de definitie van “document” en de tijdslimiet voor hoger beroep.
5h. Patenten
Toen patenten werden ingevoerd bestonden er nog geen auto’s en geen internet. Koningen verleenden willekeurig alleenrechten. Vandaag de dag is de situatie niet veel beter. De willekeur van de koning is verdwenen, maar er is op vrijwel alles een patent aan te vragen. Iedereen kan een patent aanvragen, de toetsing daarvan gebeurt pas nadat het patent verleend is en deze toetsing heeft geen invloed op de toekenning van het patent. Wie een patent vervolgens nietig wil laten verklaren, moet daarvoor zelf naar de rechter.
Patenten zijn bedoeld om innovatie te bevorderen. Nederland heeft van 1867 tot 1910 geen patentwetgeving gekend. Toch waren dit geen slechte tijden voor Nederland. Onder druk van het buitenland (Nederland werd een vrijbuitertsstaat genoemd) werd in 1910 patentwetgeving ingevoerd. Tijdens de patentvrije periode konden ondernemers onbelemmerd hun bedrijf opbouwen. Zo zijn de gebroeders Philips in de patentvrije periode begonnen met de productie van gloeilampen en werd in Oss de margarinefabriek opgezet die later uitgroeide tot Unilever.
Op dit moment vindt een andere ontwikkeling plaats. Patenten worden steeds vaker geclaimd in niet democratische landen als China. Europa geeft door het erkennen van patenten aan die landen meer macht. De monopolies, die in het Westen al nauwelijks gecontroleerd worden, kunnen in dergelijke landen al helemaal niet gecontroleerd worden. Wanneer wij niet het voortouw nemen in het afschaffen van patenten, verliezen we niet alleen de democratische controle op innovatie maar komt de innovatie zelf onder druk te staan.
Patenten werken innovatie tegen. Hoewel patenten helpen om de informatie over uitvindingen te openbaren, wordt het gebruik van die uitvindingen gemonopoliseerd. De Piratenpartij wil van die situatie af. Patenten worden in Nederland nu zonder controle op de nieuwheid toegekend. Het onderzoek naar de nieuwheid dat gedaan wordt heeft geen consequenties voor de toekenning van een patent. Vrijwel alles kan dus in Nederland gepatenteerd worden en de toekenning kan alleen achteraf bij de rechter worden aangevochten. Hierdoor worden patenten te gemakkelijk verleend en innovatie door anderen belemmerd. Bovendien wordt innovatie op deze manier bij de rechter bevochten in plaats van op de markt. Onze focus ligt dus ten eerste op het verhogen van de drempel tot het verlenen van patenten.
De informatiesamenleving maakt het mogelijk wereldwijd kennis en expertise te delen. Specialisten verspreid over de hele wereld kunnen samen werken aan onderzoek en uitvinding. Het afschermen van ontwikkeling in grote bedrijven werkt hierop averechts; idealiter wordt steeds op verschillende plekken aan dezelfde ontwikkelingen gewerkt. Het niet open delen van informatie frustreert dit proces. Daarnaast zijn gepatenteerde 'uitvindingen' in veel gevallen steeds minder nieuw. Grote bedrijven wisselen patenten uit, waardoor een selecte groep in staat wordt gesteld van bepaalde patenten gebruik te maken. Nieuwkomers worden door gebrek aan toegang tot bestaande patenten uit de markt gedrukt.
De Piratenpartij zou graag zien dat het stimuleren van innovatie en kennisdeling voorrang krijgt op het beschermen van bestaande uitvindingen.
Het huidige patentsysteem maakt het steeds moeilijker om te innoveren19). In veel gevallen wordt rechtmatigheid van patenten alleen gecontroleerd als dat via een rechter afgedwongen wordt20). Patenten dienden ooit als bescherming voor innovatie, tegenwoordig is het tegenovergestelde waar. De Piratenpartij gelooft dat patenten op korte termijn zeer sterk beperkt en op lange termijn afgeschaft dienen te worden.
Octrooien in het informatietijdperk
Octrooien fungeren meestal als een afschrikmiddel voor innovatie in plaats van een stimulans. Het patenteren van kennis op gebieden zoals genetica en biotechnologie, alsmede software, is een concrete bedreiging voor de toekomst van onze samenleving.
Monopolies op planten en zaden en kostbare juridische geschillen over vaak triviale octrooien, laten ons nu al zien dat het zowel de vernieuwers als de consumenten zijn die deze prijs betalen. Het octrooirecht moet worden hervormd of worden vervangen door een aanpak die vrijere en eerlijker markten mogelijk maken in plaats van doorgaan met het verder onderdrukken van innovatie.
De verhouding tussen octrooien en het algemeen belang afwegen
De Piratenpartij constateert dat een triviale en verreikende octrooien gebruikt worden om concurrentie te verstikken. Met name de grote bedrijven hebben die mogelijkheid ten koste van kleinere bedrijven. Hierdoor wordt innovatie geremd in plaats van gestimuleerd.
De Piratenpartij wil daarom het voortdurende en alsmaar toenemende misbruik van octrooien stoppen.
Octrooien in de informatiesamenleving
Economisch succes in de informatiemaatschappij is niet langer alleen afhankelijk van technologische uitvindingen, maar van het ontwikkelen van kennis en het delen van informatie. Het huidige octrooisysteem, bedoeld om deze factoren te reguleren, staat lijnrecht tegenover onze vraag naar vrijheid van kennis en menselijke cultuur.
Octrooien mogen nooit worden verleend voor “uitvindingen” die triviaal, niet-substantiël, computerprogramma's, businessmodellen of werken van de natuur zijn. Deze soorten octrooien belemmeren de ontwikkeling van een informatiemaatschappij en leiden tot de privatisering van de 'commons'. Kleine en middelgrote IT-bedrijven in heel Europa bewijzen dat octrooien op software geen voorwaarde zijn voor economisch succes. Innovatie moet eerlijk worden beloond, maar hiervoor is niet noodzakelijkerwijs de verlening van monopolistische privileges nodig die innovatie belemmeren en de toegang tot essentiële goederen negatief beïnvloeden.
De EU, haar lidstaten en andere geïndustrialiseerde landen mogen minder ontwikkelde landen niet dwingen om octrooibepalingen, die waarschijnlijk schadelijk zijn voor hun basisbehoeften, gezondheid, onderwijs en ontwikkelingskansen te accepteren.
5i. Octrooien en Gezondheid
De Piratenpartij is tegen het veelvuldig misbruiken van octrooien binnen de farmaceutische industrie. Zoals het wijzigingen van hulpstoffen in geneesmiddelen met aflopende octrooibescherming. Kartelvormingspraktijken zoals het betalen van concurrenten om de verkoop van generieke geneesmiddelen te vertragen. Dit soort misstanden moet actief worden voorkomen.
Wij steunen de invoering en financiering van alternatieve methoden om farmaceutische innovatie te stimuleren. Hierdoor kunnen geleidelijk de octrooien op dit gebied worden vervangen. De Piratenpartij wil de directe link tussen de beloning voor het onderzoek en de prijs van het eindproduct verbreken zodat geneesmiddelen betaalbaar zijn voor iedereen.
Universiteiten en onderzoeksinstituten moeten de mogelijkheid hebben om wetenschappelijk onderzoek te verrichten naar gezondheid- en geneeskunde zonder belemmerd te worden door octrooien.
Internationale regulering van intellectuele Monopolies
De Piratenpartij wil een herziening van de Agreement on Trade Related Aspects of Intellectual Property Rights (TRIPS) en dan met name een beperking op exclusieve rechten op immateriële goederen. Het streven is om soortgelijke beperkingen te doen gelden voor alle handelsovereenkomsten die vergelijkbare of zelfs verdergaande regelgeving inzake octrooien en auteursrecht kunnen omvatten.
Biopatenten monopoliseren de natuur en worden afgeschaft
Biologische patenten, zoals DNA, zaden, geuren, kleuren, chemische stoffen, soorten, levende wezens en delen daarvan (zoals cellen of organen), inclusief modificaties daarvan zijn onacceptabel. Zij zijn onderdeel van de natuur21). Monopolies op onderdelen van de natuur zijn ongewenst. De Europese Unie zal werken aan het afschaffen van alle patenten op natuurlijke materialen en fenomenen. Het kwekersrecht volstaat.
5j. Internationale handel
Internationale handel bestaat al eeuwen, net als verdragen die internationale handel vergemakkelijken. De Piratenpartij is in principe niet tegen zulke overeenkomsten maar de meest recente verdragen hebben weinig met vrijhandel te maken gehad (Handelsovereenkomst ter bestrijding van namaak (ACTA)). Deze verdragen blijken vrijhandel voor multinationals te vergemakkelijken terwijl het midden- en kleinbedrijf (MKB) het nakijken heeft. Tevens worden in die verdragen onderwerpen opgenomen die weinig met handel te maken hebben zoals het aanscherpen van het auteursrecht. Daarom zal de Piratenpartij bij het sluiten van vrijhandelsverdragen de belangen van burgers en MKB scherp in de gaten houden.
Uitgangspunten voor handelsovereenkomsten
De Piratenpartij wil dat in alle onderhandelingen van de Europese Unie over handelsovereenkomsten aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:
- Sterkere betrokkenheid van het Europees Parlement.
- Uitgebreide toegang tot informatie en openbare hoorzittingen.
- Respect voor zelfbeschikking en privacy.
- Met de belangen van kleine en middelgrote ondernemingen moet rekening worden gehouden.
Sterkere betrokkenheid van het Europees Parlement
Handelsovereenkomsten bevatten belangrijke politieke beslissingen die moeilijk te veranderen zijn nadat ze worden aangenomen. Daarom moet het Europees Parlement, het enige orgaan in de Europese Unie dat een direct democratisch mandaat heeft, dezelfde rechten als de Europese Commissie krijgen als van het om handelsbeleid gaat.
Het Europees Parlement, via haar Commissie Internationale Handel (INTA), dient als een gelijkwaardige partner van de Europese Commissie deel te nemen aan onderhandelingen over handelsovereenkomsten.
Uitgebreide toegang tot informatie en openbare hoorzittingen
Alle documenten met betrekking tot de onderhandelingen over handelsovereenkomsten moeten beschikbaar zijn voor het Europees Parlement, alsmede aan het publiek bekend worden gemaakt. Alle onderhandelingen en hoorzittingen met de belanghebbenden moeten in het openbaar worden gevoerd. Wij eisen dat alle resultaten van het overleg, vooral inzendingen door belanghebbenden, tijdig en volledig moeten worden gepubliceerd.
Respect voor privacy en zelfbeschikking
De Piratenpartij beschouwt het recht op privacy en zelfbeschikking van de burger als vanzelfsprekend. Daarom ze moeten ook worden gerespecteerd en bevorderd in de context van handelsovereenkomsten. Aangezien deze principes gelden voor alle mensen, moet de Europese Unie ervoor zorgen dat handelsovereenkomsten hun handelspartners niet de mogelijkheid geven om deze principes te doorbreken.
Met de belangen van kleine en middelgrote ondernemingen moet rekening worden gehouden
Momenteel houden handelsovereenkomsten voornamelijk rekening met de belangen van wereldwijde ondernemingen, terwijl kleine en middelgrote ondernemingen zelden profiteren; Het MKB wordt steeds meer verdreven uit de markt. Wij willen dat veranderen.
5k. TTIP Verdrag
De regeringen van Europa en de Verenigde Staten zijn van plan het Transatlantisch Handels- en Investeringspartnerschap (TTIP) te sluiten. Multinationals zullen blij zijn. Echter, hebben de mensen in Europa, de Verenigde Staten en de rest van de wereld echt een grote transatlantische gedereguleerde markt nodig? Een antwoord op deze vragen biedt TTIP niet: hoe willen we leven? Wat is het goede leven, zonder de uitbuiting van mens, dier en het milieu? Hoe kunnen we binnen de ecologische grenzen van de planeet werken en goed, eerlijk betaald werk garanderen? Hoe kunnen we voedselsoevereiniteit bereiken voor iedereen?
Met de TTIP overeenkomst beloven vertegenwoordigers van het bedrijfsleven in de Europese Unie en de VS, meer groei. Zij willen meer handel en meer vrije markt voor bedrijven. In werkelijkheid betekent dit dat GMO voedsel en met hormonen behandeld rundvlees ongemerkt op ons bord beland. Het afgewezen ACTA-verdrag komt weer via de achterdeur binnen, waarbij de privacy en burgerrechten buiten de boot vallen. Alleen de basale consumentenbescherming en milieunormen blijven bestaan. Regeringen van de lidstaten en de Europese Commissie zetten het publiek en de parlementen buitenspel door de onderhandelingen in het geheim te voeren. De Piratenpartij vindt dat alle internationale verdragen die door regeringen worden gemaakt alleen transparant tot stand mogen komen en de nationale rechtsorde niet mogen schaden.
Investeerder-staatarbitrage
Investeerder-staatarbitrage is een regeling die meestal wordt opgenomen in handelsverdragen. Deze regeling biedt investeerders de mogelijkheid om een geschil te starten tegen een land als deze maatregelen neemt die de investering in gevaar brengen. Deze regeling is bedoeld voor bijvoorbeeld onredelijke onteigening van een bedrijf. Een onafhankelijk tribunaal beoordeelt het geschil en wijst eventueel schadevergoeding toe aan de investeerder. Helaas wordt deze regeling misbruikt om wetten tegen te houden op het gebied van milieu of volksgezondheid. Zo is het voorgekomen dat een klein land haar volledige budget voor volksgezondheid als schadevergoeding moest betalen omdat zij een wet had aangescherpt. Deze wet was ook van toepassing op lokale bedrijven maar zij hebben geen schadevergoeding gezien maar een belastingverhoging.
De Piratenpartij vindt dat er in de Verenigde Staten en de Europese Unie voldoende mogelijkheden zijn om via de reguliere juridische kanalen onrecht aan te vechten. Echter, democratisch aangenomen wetten, die gelden voor alle ingezetenen en bedrijven dienen gerespecteerd te worden.
5l. Internet
De uitvinding van het internet heeft voor de mensheid een zelfde soort impact als de uitvinding van het wiel of de boekdrukkunst. Deze digitale revolutie heeft de sociale- en economische structuren in heel Europa veranderd. Vrije en gelijke toegang tot het internet is nu een basisvereiste voor deelname aan de maatschappij. Burgers moeten de mogelijkheid hebben om anoniem toegang tot het internet te verkrijgen.
De Piratenpartij wil dat het recht van “digitale participatie” in het Europees Handvest van de grondrechten van de Europese Unie wordt opgenomen.
Netneutraliteit
Het principe van netneutraliteit moet in Europese wetgeving worden vastgelegd zodat sterke stimulansen voor investeringen, eerlijke concurrentie en gelijke behandeling van iedereen in de digitale ruimte is gewaarborgd.
Iedereen dient toegang te hebben tot een internetverbinding waarbij er geen onderscheid gemaakt wordt tussen bepaalde diensten of bedrijven. Beheersmaatregelen met betrekking tot het netwerkverkeer Quality of Service (QOS) zijn alleen toegestaan in uitzonderlijke omstandigheden. Het dient dan op een duidelijke en transparante wijze te worden uitgevoerd en alleen om technische redenen. Niet-discriminerende toegang tot het internet moet van toepassing zijn in de hele EU. Wij verwerpen de maatregelen van telecommunicatie-bedrijven die de vrije toegang bedreigen. We richten ons in het bijzonder op de huidige voorstellen van de Europese Commissie (“Telecoms Package”). Dit voorstel onthoudt zich van een sterke definitie van het principe van netneutraliteit, wat te wijten is aan de lobby door service providers en telecombedrijven.
Opwaardering van de infrastructuur
De Piratenpartij is een groot voorstander van een Europa-brede ontwikkeling van een hoogwaardige communicatie-infrastructuur. Ons doel is om toegang tot breedband-internet voor iedereen in de Europese Unie mogelijk te maken. Terwijl netwerken worden verbeterd en gemoderniseerd, dient elk monopolie op de infrastructuur vermeden te worden.
Gelijke prijs voor alle mobiele communicatie binnen de Europese Unie, inclusief Nederland. Geen grenzen op mobiel internet.
Door alle mobiele communicatie op Europees niveau te beprijzen wordt samenwerking tussen netwerken bevorderd en Europa-wijde marktwerking mogelijk. Artificiële grenzen moeten waar mogelijk opgeheven worden.
6. Beleidsterreinen
6a. Cultuur
Er bestaat geen 'Europese cultuur'. Europa, zoals we dat nu noemen, is al eeuwenlang een bonte verzameling van culturen, weliswaar elk met zijn eigen voor- en nadelen, maar wèl waardevol om te behouden. Supranationale organen als de Europese Unie zullen, in haar regelgeving, altijd de neiging hebben om te zoeken naar een gemeenschappelijke cultuur en aanwezige verschillen zoveel mogelijk proberen glad te strijken. Aan de andere kant zullen nationale regeringen, in een poging zich te conformeren aan de grotere macht, vaak culturele verschillen willen wegpoetsen. De Piratenpartij staat juist voor het vormen van cultuur door de mensen zelf.
De Piratenpartij vindt dat culturele eigenschappen van mensen gaan vóór de grijze muizencultuur van de Europese Unie. Mocht Europese regelgeving ingaan tegen nationale culturen, dan verdienen de lokale culturen prioriteit boven de Europese regelgeving. Een land kan dan ook op culturele gronden weigeren aan Europese regelgeving te voldoen. De Europese Unie hoort slechts een minimale rol te spelen op het gebied van cultuur en altijd culturele verschillen in haar regelgeving te honoreren.
6b. Economie
De benaming 'economie' komt van het Griekse woord oikos (οἶκος), dit betekent huis en nomos (νόμος), dit betekent regel22). Letterlijk betekent het dus huishoudkunde. In de meest ruime betekenis bestudeert deze wetenschap, hoe de mens met schaarse middelen handelt om zijn behoeften te bevredigen. Geld heeft hierin een ondersteunende rol als ruilmiddel.
De Piratenpartij streeft naar een een zo vrij mogelijke markt, maar met maximale bescherming van de burger en een goed sociaal minimum, geregeld door een open en efficiënte overheid. De economie is niet het hoogste doel van onze politiek maar slechts een beschrijving van onze dagelijkse activiteiten. Economische activiteit hoort de samenleving te dienen en niet andersom.
Onderzoek naar onvoorwaardelijk basisinkomen
De Piratenpartij is er van overtuigd dat economische activiteiten het best bevorderd worden als mensen de zekerheid hebben dat zij in hun basisbehoeften kunnen voorzien. In Europa kennen de meeste landen een sociaal vangnet. Dit vangnet wordt echter steeds verder afgebroken of er worden privacyschendende controles opgelegd. Het idee van een onvoorwaardelijk basisinkomen spreekt ons aan maar het moet financieel haalbaar zijn. Er zijn op kleine schaal experimenten uitgevoerd met positieve resultaten. De Piratenpartij is voorstander van een gedegen onderzoek naar de haalbaarheid en effecten van het invoeren van een basisinkomen op Europees niveau.
Economie en handel
De Piratenpartij is voorstander van een vrije markt. Er is wel een herdefinitie van het begrip 'vrije markt' nodig. De markt zelf is niet vrij maar de mens is vrij op de markt.
Ondernemerschap
Ondernemers moeten kunnen ondernemen. De Piratenpartij komt op voor ondernemende burgers. Die burgers moet zo min mogelijk in de weg gelegd worden. De overheid moet kleine ondernemers beschermen tegen machtsconcentraties van overheden en grote ondernemingen.
Het midden- en kleinbedrijfondernemers (MKB) moet kunnen innoveren en handelen binnen Europa zonder last van patenten. Innovatie vindt voor een belangrijk gedeelte plaats bij kleinere bedrijven die een sterke focus hebben op ontwikkeling. Deze bedrijven moeten gestimuleerd worden in wat ze doen, patenten mogen geen belemmering vormen23). MKB-ondernemers moeten zich kunnen concentreren op innovatie, zonder dat ze zich zorgen hoeven maken over de de juridische kant van patenten24).
Parallelle import buiten distributiekanalen van de rechtenhouder om wordt toegestaan. Het merkenrecht moet niet inhouden dat de rechtenhouder op elke markt een andere prijs mag bepalen. Een open markt door parallelle import komt een eerlijke marktwerking ten goede25).
Merkenrecht
Het merkenrecht is bedoeld om het mogelijk te maken voor een producent om een vertrouwensband met de klanten te kunnen opbouwen. Of zoals je als consument zou zeggen: om consumentenbescherming mogelijk te maken. Merkenregistratie moet alléén mogelijk zijn onder het merkenrecht. Het auteursrecht monopoliseert cultuur en mag daarom niet van toepassing worden geacht op merken en merkenregistratie.
Innovatie
Innovatie wordt bevorderd door kennis te delen, zonder monopolies op het gebruik van kennis. Net zoals 'geld moet rollen' om een economie op gang te houden, dient kennis gedeeld te worden om innovatie, en daarmee economische groei, te bevorderen. Het open-source model laat zien dat vrije kennis een stimulans is.
6c. Geld en banken
Ruilmiddelen zijn een vorm van informatie. Informatie over de waarde van een transactie. De Euro is momenteel het meest gebruikte en tevens het wettelijke betaalmiddel maar niet het enige. Op globaal niveau blijken cryptocurrencies te beantwoorden aan de behoefte om snel en veilig wereldwijd betalingen te kunnen doen waar zonder de beperkingen waar men met reguliere valuta tegenaan loopt. Op lokaal niveau blijken ruilmiddelen zoals LETS goed te werken.
Bankentoezicht
Banken bestaan bij de gratie van vertrouwen. Veel banken hebben het vertrouwen van de Europese burger geschaad. Ondanks dat de meeste Europese banken in de afgelopen jaren zijn gered met belastinggeld, blijkt fraude schering en inslag te zijn. Het Too Big To Fail principe zorgt er voor dat winsten geprivatiseerd worden terwijl verliezen gecollectiviseerd worden. Zelfs de Europese Centrale Bank (ECB) heeft haar eigen regels overtreden door staatsschulden op te kopen. Niet om landen te redden maar om hun geldschieters (de Noord-Europese banken) te redden.
Bankentoezicht is nodig op Europees niveau omdat banken zich niet beperken tot hun eigen landsgrenzen. Het is echter de vraag of dit toezicht gehouden moet worden door ECB, die grotendeels uit bankiers bestaat die afkomstig zijn uit de banken waar toezicht op gehouden moet worden. Wij laten de slager ook niet zijn eigen vlees keuren.
Het enige dat er voor zorgt dat banken zich aan de regels houden is totale transparantie. Elke burger moet de mogelijkheid hebben om zelf toezicht te houden.
Banken mogen failliet gaan
Banken zijn bedrijven. Misschien bijzondere bedrijven, maar het blijven private instellingen die als doel hebben om winst te maken. Ondernemen is risico's nemen maar wie zijn billen brandt, moet zelf op de blaren zitten. Als een bank in de problemen komt dan zullen de aandeelhouders en kredietverleners als eerste hun verlies moeten nemen.
Betalingsverkeer
Sinds de invoering van SEPA hebben we tegenwoordig een Europees betalingsverkeer. Er moet een solide back-upsysteem zijn voor het in stand houden van betalingsverkeer wanneer het internet uitvalt. Het betalingssysteem moet ook wanneer het internet uitvalt kunnen functioneren. Daarom moeten banken ervoor zorgen dat ze een back-upsysteem hebben dat bij uitval van internet in werking kan treden.
Er moet zoveel mogelijk openheid over geldverkeer, geldcreatie en het financieel-economische systeem zijn. Rapportage van geldstromen dient niet enkel in financieel jargon te worden gegoten.26)Heldere, ondubbelzinnige en klare uitleg over hoe het geldsysteem werkt moet burgers in staat stellen inzicht te krijgen in financiële en economische zaken.
Het betalingsverkeer is een nutsvoorziening, en het vindt steeds meer giraal plaats in plaats van contant. Contante betalingen in bijvoorbeeld winkels worden steeds vaker elektronisch gedaan. Het betalingsverkeer is daardoor vitale infrastructuur geworden. De mogelijkheid dat banken kunnen omvallen is een steeds groter risico geworden voor de economie. Daarom moet het betalingsverkeer en de bijbehorende betaalrekeningen op dezelfde wijze benaderd worden als overige nutsvoorzieningen, door dit los te koppelen van het bancaire systeem of door die loskoppeling met 'een druk op de knop' mogelijk te maken indien een bank in de problemen komt. De infrastructuur kan door 'netbeheerders' zoals betalingsproviders draaiend gehouden worden.
Er moet altijd een mogelijkheid zijn om anoniem te betalen via contant geld of een chipkaart. Anonimiteit moet ook mogelijk zijn bij betalingen. Ook met plastic geld moet anoniem kunnen worden betaald, de verkoper hoeft niet te weten wíe er betaalt, het feit dát er betaald is, is voldoende. Betalen met contant geld moet mogelijk blijven en mag nooit meer kosten dan een betaling via pin, chip of creditcard.
Instanties moeten open zijn over vormen van fraude. Daar waar fraude mogelijk is, moet openheid van informatie ervoor zorgen dat systemen en procedures veiliger worden. Hierdoor kunnen o.a. ambtenaren en werknemers hun gedrag waar dat nodig is aanpassen, om niet in het web van fraudeurs te komen.
Cryptocurrency biedt mooie kansen, en moet niet via een omweg verboden of gefrustreerd worden. Alhoewel cryptocurrencies zoals bijvoorbeeld Bitcoin nog in de kinderschoenen staan, zien wij bij wetgevers dezelfde koudwatervrees als bij de opkomst van het internet en de PC27). Het is zeer goed mogelijk dat cryptocurrencies op termijn een goede concurrent voor de financiele sector zullen worden. De cryptocurrencies hebben bovendien de potentie om miljarden te besparen28).
6d. Voedsel
Voedsel is de basis van ons leven. Wat wij eten, blijft in ons lichaam zitten en beïnvloedt onze gezondheid. Tegelijkertijd is voedsel een gigantische industrie met haar eigen belangen. Die belangen gaan niet altijd samen met die van de burger. De Piratenpartij wil geen patenten op gewassen, dieren en voedsel. Tegelijkertijd wil de Piratenpartij open informatie over wat bedrijven met en in het voedsel doen.
Duidelijke etikettering
Heldere productinformatie en duidelijke etikettering is vooral bij voedsel heel belangrijk. Uitgebreide voedselinformatie kan op een heel bruikbare wijze worden getoond aan consumenten, door te verwijzen naar een mobiel toegankelijke internetpagina. Voedselleveranciers worden verplicht gesteld deze informatie op eenduidige wijze op het internet te plaatsen en een link toe te voegen op etiketten van voedselproducten. Hierin wordt onder andere de productiegeschiedenis bekend gemaakt, waar elk van de ingrediënten vandaan komt en welke technologieën er gebruikt zijn29).
6e. Energie
Energie is een eerste levensbehoefte, vandaar dat er verantwoordelijk mee moet worden omgegaan.
Alternatieve energie
Wanneer de overheid met publiek geld het energie opwekken met nieuwe energiebronnen wil stimuleren, is de beste strategie om ervoor te zorgen dat iedereen goedkoper de producten kan maken en innoveren. Op elk eindproduct subsidie geven komt enkel de patenthouder ten goede. Door het patent af te kopen worden publieke middelen veel beter gebruikt en hebben ze een blijvend en ook internationaal effect30).
Decentrale opwekking
Waar mogelijk moet het decentraal opwekken van energie gestimuleerd worden. De grootschalige energieopwekking, zoals die nu in zwang is, vinden wij ongewenst en (vanuit veiligheidsoverwegingen) te kwetsbaar. Grootschalige centrales moeten hun stroom verder transporteren met de nodige verliezen. Daarnaast dumpen onze centrales ongeveer even veel warmte in het milieu als we nodig hebben voor de verwarming.
Kleinschalige 'grids' kunnen meerdere huishoudens met elkaar verbinden om uitval van een individuele energieopwekker op te vangen (redundantie) en de belasting te stabiliseren. De netbalansregeling, die er voor zorgt dat de spanning op het net stabiel blijft, moet er voor zorgen dat de afstanden die de stroom aflegt zo klein mogelijk zijn, zodat de verliezen zo klein mogelijk zijn, en de regio optimaal profiteert van zijn eigen energie.
Kernenergie
Wij zijn ons bewust van de gevaren die Plutonium en Uranium centrales voor de maatschappij vormen. De geldkraan voor onderzoek en ontwikkeling naar kernenergie mag echter niet gesloten worden. Onderzoek naar en ontwikkelingen in de richting van bijvoorbeeld Thoriumreactoren of kernfusie moeten serieus genomen worden. We moeten ons niet bang laten maken door de term “Kernenergie”: zonder gedegen onderzoek naar de gevaren en baten kan men geen afgewogen beslissingen nemen31).
Slimme meters
Energiemeters meten gebruik per seconde maar geven deze geaggregeerde data zelfstandig per maand of kwartaal door aan de energiemaatschappij. Energiemaatschappijen en distributiebedrijven mogen niet op eigen initiatief zelf kastjes kunnen aansturen. Publicatie van de broncode van software in meetkastjes moet verplicht worden. Het moet mogelijk zijn om een slimme meter te weigeren.
Elektriciteitsmarkt
In Nederland levert niet het energiebedrijf, maar de netbeheerder de elektriciteit bij de mensen thuis af. Deze situatie komt voort uit het verleden, toen er een duidelijke scheiding was tussen producenten, en consumenten. Als er steeds meer decentrale opwekking komt vervaagt dit verschil. De energiemarkt zou dan beter als beurs georganiseerd kunnen worden, met de netbeheerder als marktmeester. Ook consumenten zouden met Energy Demand Management (EDM) hun verbruik af kunnen stemmen op de beschikbaarheid.
Europa moet zich richten op energieproductie in eigen land en bevriende democratische staten, door innovatie en gebruik van lokaal aanwezige hernieuwbare energiebronnen32)). Dit maakt ons zelfvoorzienend en voorkomt dat we via onze energiebetalingen regimes in ondemocratische landen steunen en daarmee de burgerrechten en informatievrijheid beperken.
6e. Hervorming van de EU
De huidige partijdemocratie dateert al van 200 jaar geleden. Vergeleken met tegenwoordig waren burgers in die tijd nog ongeinformeerd, aangezien er nog geen TV bestond, internet of telefoon. Communicatie was traag en dat gold ook voor elkaar ontmoeten: met paard en wagen iemand in Amsterdam opzoeken vanuit Limburg kostte gauw een paar dagen.
Vandaar dat er een vertegenwoordigende democratie werd opgezet waarin meningen en belangen van burgers in categoriën werden onderverdeeld, vertaald in politieke partijen. Burgers konden onvoldoende nuanceren en hadden ideologieën en religies nodig en dus 'slimme' woordvoerders die hun collectieve mening op regeringsniveau konden verwoorden. Zo ontstonden partijen voor arbeiders, ondernemers, boeren en voor elke religie die je in Nederland kon vinden.
Tegenwoordig zijn burgers oneindig veel mondiger en geinformeerder dan ze waren toen het huidige politieke model werd opgezet. Ze voelen zich niet meer thuis in een verzuilde politiek die nog steeds top-down werkt. Op sommige punten ben je het met de ene partij eens, op een ander onderwerp met een andere partij. De onvrede en boosheid over de politiek kun je in elke politieke discussie, op plaatsen waar mensen elkaar treffen, horen. Konden bij het ontstaan van ons politieke model, 200 jaar geleden, burgers niet verder kijken dan hun stad of dorp, tegenwoordig komen meningen en informatie uit elke hoek van de wereld bij de burger in de huiskamer binnen.
De huidige vorm van democratie is al sinds enkele decennia achterhaald. Het wordt daarom tijd voor een nieuwe vorm. Een vorm waarin burgers niet meer alleen elke vier jaar hun keuze mogen maken - en daarna tot de volgende verkiezingen hun mond moeten houden - maar waarin burgers continu 'meeregeren', gebruik makend van de moderne digitale mogelijkheden.
De Piratenpartij heeft daarover uitgesproken ideeën:
- Een directe democratie, gebruik makend van moderne technologische mogelijkheden (Liquid Democracy).
- Besluitvorming zo dicht mogelijk bij de burger (subsidiariteitsbeginsel).
- Uiterste houdbaarheidsdatum voor wetten.
- De positie van het Europees Parlement versterken.
We beseffen uiteraard dat dit niet van de ene op de andere dag bereikt kan worden, maar het lange termijnperspectief zou hier wel op uit moeten komen.
Een democratisch Europa
Op het moment maken de Raad van Ministers en de Europese Commissie grotendeels de dienst uit in de Europese Unie en heeft het Europees Parlement een ondergeschikte rol. De Raad van Ministers heeft vaak het laatste woord bij het bepalen van de politieke koers van de Europese Unie, en noch het parlement noch de commissie kan invloed uitoefenen. Verder hebben de ministers vaak voordeelposities bij de media in hun lidstaten ten opzichte van leden van het parlement en zijn daarom moeilijk verantwoordelijk te houden in het publieke debat. De commissarissen hebben de uitvoerende macht in Europa, terwijl ze daarvoor geen steun in het Europees Parlement hoeven te hebben. Hoewel bij elk nieuw Europees verdrag de macht van het Europees Parlement uitgebreid wordt, gaat de verplaatsing van macht van de Raad van Ministers en de Europese Commissie naar het Europees Parlement lang niet snel genoeg.
De Piratenpartij is niet voor of tegen meer Europese integratie, maar wil dat de nu al bestaande Europese integratie zo aangepast wordt dat de nadruk verschuift van de Europese regeringen naar de Europese burger33). Wij willen dat de nadruk op het Europees Parlement komt te liggen als zijnde de wetgevende macht in Europa. De rechten van het Europees Parlement dienen uitgebreid te worden zodat er een Europese Tweede Kamer ontstaat die de politieke eindverantwoordelijkheid gaat dragen. Niet indirect via de nationale regeringen, maar direct via het Europees Parlement, dient de burger inspraak te krijgen in Europa 34).
De Piratenpartij wil dat er een nieuw Europees verdrag wordt gesloten waarbij de democratische hervorming van de Europese Unie het uitgangspunt is. Dit verdrag dient daarom mede geschreven te worden door de Europese burgers (naar IJslands voorbeeld). Europese verdragen mogen pas in werking treden als deze zijn geaccepteerd door alle burgers van de Europese Unie middels een referendum.
De positie van het Europees Parlement versterken
Hoewel met ieder verdrag de positie van het Europees parlement sterker is geworden, blijft het enige democratisch gekozen orgaan van de Europese Unie een zwakke positie houden binnen het geheel. Het Europees Parlement dient als wetgevende macht het hoogste orgaan binnen de Europese Unie te worden. Tevens dient het Parlement volledig recht van initiatief te krijgen.
Het Parlement is momenteel meer een verzameling vertegenwoordigers van de lidstaten dan een brede vertegenwoordiging van alle burgers. De Piratenpartij streeft naar een echt democratisch gekozen Europees Parlement en daarom moet de strikte scheiding tussen landen opengebroken worden.
- De helft van het aantal zetels wordt landgebonden en de andere helft wordt gevuld door leden die door alle Europeanen gekozen kunnen worden.
- Om vertegenwoordiging van alle lidstaten te waarborgen en tevens de Europese stem mogelijk te maken krijgt iedere stemgerechtigde twee stemmen: één stem kan slechts uitgebracht worden op een kandidaat uit de eigen lidstaat, de tweede stem kan uitgebracht worden op een kandidaat uit iedere lidstaat.
Het Europees Parlement en de Europese Commissie functioneren momenteel onafhankelijk van elkaar omdat leden van de commissie niet zijn aangesteld door het parlement. Hierdoor bestaat er geen onderlinge afhankelijkheid tussen de commissie en bepaalde fracties wat de dualiteit ten goede komt. De Piratenpartij wil deze situatie behouden door het (eventuele) kiezen van de Europese commissie niet te verbinden aan de verkiezingen voor het Europees Parlement.
Eén zetel voor het Europees Parlement
De maandelijkse verhuizing van het Europees parlement van Brussel naar Straatsburg kost tijd, geld en energie. De Piratenpartij wil dat alle vergaderingen voortaan in Brussel plaatsvinden.
Subsidiariteitsbeginsel
Wetgeving dient zo dicht mogelijk bij de burger te worden gemaakt. Daardoor hebben burgers meer invloed op die wetgeving en kan directe democratie, vanwege de kleinschaligheid, gemakkelijker geïmplementeerd worden.
Het subsidiariteitsbeginsel houdt in dat slechts wetten die niet op een bepaald bestuurlijk niveau (dorp, gemeente, provincie, staat) kunnen worden opgelost naar het eerstvolgende hogere niveau worden doorgeschoven. Dat dit principe tot verschillen tussen gemeenschappen (landen, provincies, gemeentes, wijken, dorpen) leidt vinden wij een goede zaak (pluriformiteit en keuzevrijheid).
Vereenvoudiging subsidiariteitsbeginsel
Op dit moment maakt de Europese Unie richtlijnen die door de verschillende landen als hamerstuk in een wet omgezet worden. Het zou de gang van zaken vereenvoudigen als de richtlijnen direct gelden, en de nationale parlementen afwijkingen kunnen aannemen om het subsidiariteitsbeginsel te waarborgen. Het feit dat de meeste Europese richtlijnen ongezien in een wet omgezet worden is een practische uitholling van de nationale souvereiniteit. Een expliciete mogelijkheid om af te wijken van Europese regels zou de politieke discussie over die regels ten goede komen.
De Europese Unie zou dit beginsel moeten eerbiedigen en bij nieuwe regelgeving zich iedere keer weer de vraag moeten stellen aangaande de noodzakelijkheid van het overhevelen van bevoegdheden van nationaal naar Europees niveau. Eveneens zou de bestaande Europese regelgeving kritisch op dit aspect moeten worden beoordeeld en waar nodig aangepast.
Lobby clubs
De Piratenpartij vindt dat lobby clubs momenteel een te grote invloed hebben op het politieke besluitvormingsproces. Bovendien is vaak niet duidelijk welke invloed lobbyisten hebben op deze besluiten. Daarom wil de Piratenpartij dat elke afspraak tussen een lobby-partij en een lid van het Europarlement of Europese Commissie bekend moet worden gemaakt middels een openbaar te raadplegen agenda.
Daarnaast zijn er vele lobby clubs die lobbyen voor hun eigen bestaan en daarmee subsidiegeld binnenhalen om zichzelf te financieren. De Piratenpartij acht dit een slechte zaak.
6f. Directe democratie
Hoe dichter wetgeving bij de burger wordt gemaakt, hoe meer invloed van de burger mogelijk is. De huidige vorm van democratie is immers al meer dan 200 jaar oud en daarmee hoognodig aan vernieuwing toe. De technische mogelijkheden die we nu hebben maken het mogelijk om de burgers veel directer bij het beleidsproces te betrekken. In plaats van elke 4 of 5 jaar een stem uit te mogen brengen, wil de Piratenpartij burgers continu de mogelijkheid geven om invloed uit te oefenen op de politiek.
Hiervoor zijn verschillende technische mogelijkheden in ontwikkeling, zoals Liquid Feedback. De Piratenpartij is voor het verder ontwikkelen van deze mogelijkheden. In een volgende stap wil de Piratenpartij op lokaal niveau beginnen met het in de praktijk brengen van deze directe democratie. Indien mogelijk wordt dit proces steeds verder doorgevoerd naar landelijk en uiteindelijk Europees niveau. Dit is een proces dat meerdere jaren zal duren, maar de Piratenpartij wil er zo snel als verantwoord mogelijk is een begin mee maken.
Het Europese niveau is niet het meest geschikte om directe democratie in de praktijk te brengen, maar de Europese Unie zou wel experimenten op de lagere politieke niveau's kunnen bevorderen en faciliteren. Bij Europese consultaties, zoals bijvoorbeeld bij de Grondwet referenda en recent de Tobacco Products Directive (tabaksrichtlijn) of de copyright consultatie, moeten de resultaten van die publieksconsultatie serieus worden genomen en niet de eigen inzichten worden doorgedrukt zoals nu gebeurt.
6g. Regelgeving
Regelgeving heeft onderhoud nodig. Helaas komt dat er zelden van waardoor oude wetten blijven bestaan zonder dat ze nog zinnig zijn of wetten gaan overlappen en onduidelijkheid ontstaat. Hierdoor kunnen burgers soms justitieel aangepakt worden op basis van wetten die daar nooit voor bedoeld waren of spreken wetten elkaar tegen in een concrete situatie. Onderhoud wordt meestal pas gepleegd op het moment dat iemand ontdekt dat er nieuwe wetgeving nodig is. Er worden dan aanpassingen gemaakt op die ene wet, maar het blijft een lappendeken van regelgeving. Zelden komt het voor dat oude wetten afgeschaft worden.
Veel wetgeving kan bovendien samengevoegd worden onder één enkele noemer met één centraal uitgangspunt. Ook daardoor kan oude wetgeving verdwijnen, vereenvoudigd en gemoderniseerd worden. De enorme voordelen van een gedwongen onderhoud en vereenvoudiging van de regelgeving zijn duidelijk: de wetgeving wordt er eenvoudiger door waardoor de aanname 'iedere burger dient de wet te kennen' ook reëel wordt en burgers makkelijker in staat zijn om zichzelf te verdedigen, zonder tussenkomst van dure advocaten.
Wij pleiten voor een 'uiterste verkoopdatum' voor wetgeving, waardoor na verloop van tijd, of nadat een bij lancering van de wet vastgesteld geldigheidskriterium niet meer geldt, een wet opnieuw bezien wordt met als mogelijke acties:
- Schrappen van de wet
- Integratie met andere wetten
- Aanpassen van de wet
- Nieuwe wetgeving
- Nieuwe houdbaarheidsdatum vaststellen
Om dit onderhoud makkelijker te maken zouden wetteksten moeten worden opgeslagen in een relationele database waarin ook de relatie tussen wetten is vastgelegd. Met behulp van deze database kunnen waarschuwingsmechanismen worden geïmplementeerd voor het bereiken van een onderhoudsdatum met suggesties voor de verdere behandeling van deze wetten. Deze database dient ook voor het publiek eenvoudig doorzoekbaar te zijn op onder andere keywords. Juist omdat Europese regelgeving nog overzichtelijk is (bestaat nog niet zo lang) is de Europese Unie de uitgelezen plek om met dit houdbaarheidsprincipe aan de slag te gaan.
6h. Financiering van Europa
Een zevenjarige begroting is niet van deze tijd. Ontwikkelingen volgen elkaar zo snel op dat het zinloos is om dit voor zeven jaar vast te leggen. De Europese begroting wordt daarom jaarlijks vastgesteld en goedgekeurd door het Europees Parlement.
De kosten van het experiment Europa rijzen de pan uit. Het korps aan ambtenaren blijft maar aangroeien en de bezoldiging is boven wat normaal is in de Europese staten zelf. Dat geldt ook voor Europarlementariërs. Daarnaast bemoeit de Europese Unie zich met steeds meer beleidsterreinen en zijn de kosten van de maandelijkse excursie van het hele Europarlement naar Straatsburg weggegooid geld..
Het wordt hoog tijd dat kritisch gaat worden gekeken naar het aantal ambtenaren, het takenpakket van de Europese Unie en de bezoldiging van ambtenaren, bestuurders en Europarlementariërs met als doel de kosten van de Europese organisatie drastisch naar beneden te brengen.
Europese belastingen
Naast bijdragen van de lidstaten vangt de Europese Unie ook geld uit andere bronnen: onder andere invoerrechten op producten van buiten de Europese Unie en een percentage van de door de lidstaten geheven BTW. Wij wijzen een Europese belasting voor burgers af.
Daarnaast moet er voor gewaakt worden dat de Europese Unie zich niet afhankelijk maakt van particuliere geldbronnen zoals financiering door de industrie. Grote multinationals spelen overheden van de lidstaten tegen elkaar uit waardoor zij vrijwel geen belasting betalen maar wel de voordelen genieten van de collectieve uitgaven in die landen (denk aan onderwijs, infrastructuur etc.). Een Europese belasting die de bijdragen van de lidstaten vervangt kan uitkomst bieden.
Belasting dient geheven te worden waar de kosten gemaakt worden. Hierdoor is het belastingstelsel transparanter en kan de burger meer invloed uitoefenen.
Samenwerking in plaats van fiscale concurrentie tussen de lidstaten
Het is niet compatibel met het idee van een verenigd Europa dat lidstaten in de Europese Unie meer dan lage vennootschapsbelasting in Europa leiden tot hoge verlies van belastinginkomsten en bedrijven te verhuizen als gevolg van agressieve fiscale planning, bijvoorbeeld, meer dan royalties bedrijfswinsten in landen met lage belastingen. Om te kunnen concurreren plaats van belastingtarieven die de Europese landen samen moeten werken in de gebieden die de lokale omstandigheden in alle regio's van Europa voor ondernemers en werknemers te verbeteren, bijvoorbeeld, bij de voltooiing van de interne markt, de versterking van het onderwijs en onderzoek, een Europese infrastructuur netwerk en een Europa-brede rechtszekerheid. We zullen daarom werken om dichter bij hun vennootschapsbelasting zorgen dat lidstaten, meer uniforme belastinggrondslagen te creëren en samen te werken op de genoemde gebieden.
Versterking van het begrotingsrecht van het EU-Parlement
De Piratenpartij wil het begrotingsrecht van het Europees Parlement versterken. Het Parlement dient de enige autoriteit over de EU-begroting te zijn en niet, zoals voorheen alleen inspraak in huishoudelijke beslissingen van de Raad van Ministers. We willen een duurzaam en transparant systeem dat de plaats in neemt van het vorige ondoorgrondelijke EU financieringssysteem, verborgen in correctiemechanismen van kortingen voor individuele landen.
6i. Europese subsidies
De Piratenpartij begrijpt dat subsidies een instrument zijn om dingen te laten doen waar de Europese Unie zelf de capaciteit niet voor heeft. Ze mogen geen instrument worden om onrendabele bedrijven op de been te houden, noch mogen subsidies gegeven worden aan organisaties die (mede)gefinancierd worden door belanghebbenden (industrie, etc.) of die als doelstelling hebben om bij de Europese Unie te lobbyen.
Subsidies dienen slechts te worden toegekend op basis van het subsidiariteitsbeginsel. Enkel statenoverstijgende EU-subsidies zijn toegestaan. De regels rond landbouwsubsidies dienen herzien te worden. De uitgaven van de Europese Unie zijn verdeeld over enerzijds de financiering van de eigen organisatie en anderzijds subsidies, die in essentie niet meer zijn dan herverdeling van ingezamelde gelden over de lidstaten. Het recht op Europese subsidies hoort, alvorens toegekend te worden, getoetst te worden aan een aantal simpele en gepubliceerde regels, waaronder de eis dat de subsidie aan het subsidiariteitsbeginsel voldoet. In toekenningsbesluiten moet duidelijk worden aangegeven hoe aan die regels is voldaan.
6j. Crypto-currency
Cryptocurrency zijn nieuwe, digitale monetaire systemen. Bitcoin is hierin een groot voorbeeld. De Piratenpartij acht de ontwikkeling van dergelijke monetaire systemen van belang voor een innoverende maatschappij waarin het ontstaan van nieuwe technieken de mogelijkheid schept bestaande technieken te vervangen. Ook het huidige monetaire systeem kan en mag van een update voorzien worden wanneer dit verantwoord kan gebeuren. Daartoe moet de Europese Unie de legitimiteit van cryptocurrency erkennen en het voorlopig parallel laten bestaan aan het huidige monetaire systeem. Op deze manier kunnen nieuwe monetaire systemen uitgebreid getest en doorontwikkeld worden alvorens kandidaat gesteld te worden voor vervanging van huidige systemen.
6k. ICT
Mobiele telefonie
Voor de Piratenpartij geldt: dataverkeer is dataverkeer. Er mag geen onderscheid gemaakt worden tussen verschillende soorten van dataverkeer. Telefonische of sms data, landsgrenzen en netwerkeigendom mogen geen rol spelen bij het optimaliseren van dataverkeer. Op en tussen alle netwerken wordt informatieprivacy gegarandeerd.
- Mobiele communicatie wordt gelijkgesteld aan communicatie via Internet Service Providers (ISPs). Bij mobiele communicatie is netneutraliteit, net als op het internet, belangrijk. mobiele communicatie wordt daarom gelijk gesteld aan iedere andere internetverbinding.
- Er moet een gelijke prijs voor alle mobiele communicatie binnen de Europese Unie komen, inclusief Nederland. Er zijn geen grenzen op mobiel internet. Door alle mobiele communicatie op Europees niveau te prijzen wordt samenwerking tussen netwerken bevorderd en Europa-wijde marktwerking mogelijk. Artificiële grenzen moeten waar mogelijk opgeheven worden.
- Het radiospectrum moet meer mogelijkheden tot vrije innovatie bieden. In ieder stukje spectrum moet er een vrij deel bestaan voor openbaar gebruik. Zo zou bijvoorbeeld een van de UMTS frequenties gebruikt kunnen worden voor het experimenteren met MESH-netwerken, vergelijkbaar met hoe eerder het ooit innovatieve wifi is ontstaan35). Deze netwerken moeten grensoverschrijdend opgezet kunnen worden.
Internet
Internet is diep geworteld in de maatschappij: sociale netwerken, actualiteiten, culturele uitwisselingen en thuiswerkende mensen kunnen niet meer zonder. Burgers de toegang ontzeggen tot het internet is vergelijkbaar met burgers uitsluiten van de maatschappij. Eenieder heeft recht op vergadering en informatievergaring. Vrije en ongecensureerde internettoegang moet daarom een recht zijn van iedere burger36). Geen enkele burger mag een internetverbinding worden ontzegd of worden geweigerd. Ook hebben burgers het recht onderling- zonder tussenkomst van anderen- internetverbindingen tot stand te brengen. Internet kent geen grenzen. Europa dient een vrij internet te waarborgen en kennisuitwisseling te stimuleren.
Decentralisatie van knooppunten
Op het ogenblik zijn er meerdere knooppunten binnen de infrastructuur van het internet, waar het grootste deel van het dataverkeer van alle gebruikers doorheen loopt. Aan deze knooppuntenstructuur zijn risico's verbonden. De geleiding van al het dataverkeer langs één fysieke locatie maakt deze locatie aantrekkelijk voor afluisterpraktijken en houdt bovendien een risico in met betrekking tot het blijven functioneren van het internet. Door het dataverkeer dat over dergelijke knooppunten loopt te verspreiden over meerdere kleine knooppunten wordt het moeilijker om massaal data af te tappen en is de gevolgschade bij uitval van één knooppunt beperkter.
Standaarden
De overheid moet de open en vrij te implementeren standaarden promoten. Standaarden ondersteunen de samenwerking tussen verschillende apparaten, van verschillende leveranciers, terwijl eigen implementaties zorgen dat ze niet op dezelfde manier gehackt kunnen worden.
Digital Rights Management
ICT-systemen horen onder de controle van de eigenaar te staan. Controle door andere partijen via Digital Rights Management (DRM) of andere backdoors moet verboden worden.
Veiligheid
De overheid moet streven naar het gebruik van goed beveiligde ICT. Beveiligingsfouten in overheidssystemen (zowel in hardware als in software) moeten opgelost worden en de details moeten gepubliceerd worden om soortgelijke problemen bij anderen te voorkomen.
Bij de aanbesteding moet naar de hackbaarheid van de apparatuur en de software gekeken worden. Deze analyse moet openbaar zijn.
6l. Europees Gerechtshof
Hoewel er in de Europese Unie een drietal gerechtshoven opgericht zijn:
- Europese Hof voor de Rechten van de Mens
- Hof van Justitie van de Europese Unie
Hiervan is slechts het Europese Hof voor de Rechten van de Mens toegankelijk voor burgers van de Europese Unie. Burgers kunnen alleen op basis van schendingen van de Universele Rechten van de Mens (EVRM) hun overheid aanklagen over nationale wetgeving. Toetsing van wetten aan de Nederlandse grondwet is in diezelfde wet verboden37). In andere landen, zoals in Duitsland, bestaat wél een grondwettelijk hof dat wetgeving op verzoek van burgers kan toetsen aan de grondwet. Europese burgers kunnen Europese regelgeving ook niet toetsen bij het Europese Hof. De Piratenpartij vindt dat Europese burgers meer mogelijkheden moeten krijgen om in beroep te gaan tegen nationale of Europese regelgeving. Toegang tot de gerechtshoven dient niet voorbehouden te zijn aan kapitaalkrachtige bedrijven.
6m. Europese regelgeving
De Piratenpartij pleit voor een uitgebreide en algemene wetgeving ter bescherming van personen die kwesties blootleggen die in het algemeen belang zijn, zoals corruptie, misbruik van voorkennis, ethiek of schendingen van de mensenrechten. Europese burgers worden niet meer meer uitgeleverd aan landen die het internationaal strafhof niet erkennen. Een eerlijke rechtsgang moet gegarandeerd kunnen worden voor iedereen.
Er moet een beroepsmogelijkheid komen voor Europese burgers aangaande EU regelgeving. Europese regelgeving moet facultatief zijn voor lidstaten en culturele verschillen tussen die staten eerbiedigen.
Terrorismewetgeving
Het woord terrorisme is afgeleid van het Latijnse 'terror', wat 'paniek' betekent. Terrorisme kan dus letterlijk vertaald worden als 'paniekisme'. Wetgeving moet worden aangenomen op basis van ratio en niet op basis van onkritische angstgevoelens38). Reguliere strafrechtelijke wetgeving is afdoende om 'terroristen' aan te pakken.
6n. Migratie
Binnen de Europese Unie dienen personen zich vrij te kunnen bewegen en te vestigen. Daarnaast horen “illegalen” niet strafbaar gesteld te worden. De Piratenpartij ziet dit als een onmenselijke behandeling van vluchtelingen, die de maatschappij meer kwaad berokkend dan goed doet. Migratieproblematiek dient door de gehele Europese Unie aangepakt te worden, en niet overgelaten de worden aan de lidstaten die door hun geografische ligging het meest met deze problematiek geconfronteerd worden.
6o. Biopatenten
Niemand kan gewassen, dieren of voedsel monopoliseren39)40)41) Het gebruik en de teelt van voedsel is een recht van ieder mens en mag niet exclusief worden voorbehouden aan één bepaald bedrijf, organisatie of overheid. Ook de mogelijkheid (gemodificeerde) zaden en (gemodificeerde) genen te patenteren, wordt afgeschaft. Boeren mogen niet belemmerd worden in het telen van gewassen en het houden van vee.
6p. Hennepindustrie
De industriële productie van hennep wordt gehinderd door het verbod op cannabis. Hennep is een duurzame grondstof voor vele toepassingen, waaronder kleding, papier, biobrandstof, kunststoffen, voeding en isolatiematerialen. De (Noord-)Europese bodem is uitermate geschikt om hoogwaardige hennep te kweken. Door het wegnemen van hindernissen biedt hennep vele kansen voor Europa op het gebied van duurzaamheid en onafhankelijkheid van de olie-industrie.
6q. Landbouw
Een groot deel van het Europees budget gaat naar de landbouwpolitiek. Dit is omdat er op landbouwgebied veel gezamenlijk Europees landbouwbeleid is. Dit landbouwbeleid heeft de volgende doelen:
- Voedselzekerheid: heel Europa moet te eten hebben. Dit was vooral in het begin een belangrijk punt: tot in de jaren 60 kwam ondervoeding vrij veel voor in een land als Nederland.
- Overal moet geboerd kunnen worden, ook in gebieden waar de omstandigheden slecht zijn (bergen, slechte grond, koude landen).
- Het platteland mag niet verder ontvolken (In Frankrijk en Spanje heb je dorpjes waar de gemiddelde leeftijd 80 is).
Dit zijn op zich heel lovenswaardige doelen. Op dit moment wordt er echter wel subsidie gegeven om deze doelen te bereiken. Dat levert een troebele wirwar van regelingen en subsidiepotjes op. Om de boel te vereenvoudigen zijn de volgende richtlijnen:
- Subsidie mag niet meer gegeven worden op grond van historische gegevens (zoals nu bijvoorbeeld het melkquotum op grond van de productie uit 1980). Dit om te voorkomen dat mensen die zelf niks doen en van hun historische rechten kunnen leven.
- Het moeten zo generiek mogelijke regels zijn. Het moet geen nieuwe copyright-afdeling worden waardoor iedereen aan vage regels moet voldoen voor het inkomen van een kleine groep mensen.
Het simpelste zou zijn om in te voeren als de boeren gewoon een loon naar werken krijgen. Hiervoor zouden de verantwoordelijkheid voor de voedselveiligheid kunnen vervallen voor boeren die de kostprijs niet krijgen. Dat zou dus betekenen dat de grote bedrijven die hun leveranciers uitknijpen de schade niet meer zouden kunnen afwentelen. Een verbod op leveren onder de kostprijs, zou vooral nadelig zijn voor de leveranciers (die nooit van de restpartijen af kunnen komen). Het dreigement dat de garantie is efficiënter, en is een kleine aanpassing in de regelgeving zijn: onredelijke contracten kun je nu ook al laten ontbinden. De landbouw is op dit moment vergeven van certificaten en borgingsmechanismen omdat afnemers zo bang zijn voor problemen met de producten. Het minste wat voor al die garanties gevraagd mag worden is dat een redelijke prijs betaald wordt.
6r. Milieu
De luchtkwaliteit in gebouwen waar gewerkt of anderszins verbleven wordt dient te voldoen aan minimumeisen. Moderne ventilatietechnieken zijn ruimschoots in staat om aan die moderne eisen te voldoen. Het is zinloos om uitzonderingen te maken op dit algemene uitgangspunt, zoals bijvoorbeeld wordt gedaan met rookverbod voor de horeca. De wetgeving wordt onnodig complex als voor elk soort binnenomgeving speciale wetten worden afgekondigd.
De toegestane hoeveelheden fijnstof en giftige stoffen in lucht, grond en water zijn genormeerd. Waar de Europese Unie de verantwoordelijkheid heeft rond een bepaalde infrastructuur dient de Europese Unie daar toezicht op te houden en - indien nodig - te saneren of de situatie te wijzigen (bijvoorbeeld door de aanleg van rondwegen rond bevolkingscentra).
Vervuiling stopt niet bij de grens. Daarom dient de Europese Unie er op toe te zien dat vervuilende industrieën of kerncentrales niet alleen bij landsgrenzen staan. Het stelsel van CO2-certificaten moet worden afgeschaft. Het werkt niet. Het recht om te vervuilen wordt gekocht in plaats dat innovatie naar schonere technieken plaatsvindt.
6s. Grondstofbesparing
Klimaatverandering, al dan niet door CO2-uitstoot, is een onderwerp waar veel discussie over is. De Piratenpartij vindt afhankelijkheid van grondstoffen (waaronder fossiele brandstoffen), die bovendien steeds schaarser en moeilijker delfbaar worden, een slechte zaak. Grondstofbesparing en terugdringen van vervuiling zijn goede doelen op zich. Daarom promoot de Piratenpartij ontwikkeling van duurzame vormen van energie en recycling van materialen. Hierin dient de wetenschap onafhankelijk van politieke agenda's haar werk te kunnen doen.
Schaliegas
Schaliegas biedt economische voordelen op de korte termijn maar ecologische nadelen op de lange termijn. De Piratenpartij wil dat Europa inzet op de transitie naar duurzame energie.
Sanering
Alleen voor saneringen met internationale consequenties kan de Europese Unie vergoedingen beschikbaar stellen. Dat geldt met name voor de infrastructuur waar de Europese Unie verantwoordelijk voor is.
6t. Onderwijs
Onderwijs is de basis van een informatiesamenleving. Via het onderwijs leren mensen hoe ze met de informatiesamenleving om kunnen gaan en welke waarde informatie heeft. Gedegen onderwijs helpt mensen een denkkader te ontwikkelen waarin nieuwe informatie ingepast kan worden. Zonder zulk onderwijs is informatie waardeloos.
Informatie werd vóór het internettijdperk voornamelijk geordend en gewaardeerd door professionals. Journalisten schreven in kranten en tijdschriften, wetenschappers publiceerden onder elkaar en redacteuren stelden een encyclopedie samen. In de informatiesamenleving moet iedereen informatie kunnen ordenen en waarderen. Iedereen is journalist, wetenschapper en redacteur. Dat vereist een brede algemene kennis die verder gaat dan de hoofdlijnen van het nieuws. Nieuws is dat wat afwijkt van het normale. Onderwijs leert ons wat normaal is, zodat we zelf kunnen beslissen of we ons aan willen passen of niet.
Open Source
Onderwijsomgevingen worden met open source software ontwikkeld. Het ontwikkelen en delen van open source software, bedoeld voor onderwijs, maakt de ontwikkeling van onderwijsomgevingen efficiënter, stimuleert samenwerking tussen onderwijsinstellingen en verhoogt op den duur de kwaliteit van het onderwijs. Iedere onderwijsinstelling in de wereld kan van deze softwareontwikkeling profiteren en helpen deze verder te ontwikkelen42).
Online colleges
Colleges zijn mede met overheidsgeld betaald. Deze kennis moet zoveel mogelijk open en vrij toegankelijk zijn in heel Europa. Het beschikbaar maken van alle colleges biedt studenten flexibiliteit en niet-studenten toegang tot de mede met overheidsgeld betaalde colleges. Het online beschikbaar stellen van colleges maakt het voor studenten bovendien mogelijk vooraf de kwaliteit van een collegereeks of docent te bepalen en colleges bij andere instellingen te volgen43)44).
Leermaterialen
Leermaterialen moeten vrij toegankelijk zijn en, wanneer bekostigd door de overheid, onder een open licentie ontwikkeld en aangeboden worden. Les- en leermaterialen moeten zoveel mogelijk vrij en online toegankelijk worden. Leermaterialen die worden bekostigd door de overheid moeten open ontwikkeld worden en vrij toegankelijk zijn. Op deze manier kan iedereen op de wereld ervan profiteren45).
6u. Wetenschap
De wetenschap is één van de ankers van een optimaal functionerende democratie. Wetenschap dient daarom onafhankelijk te zijn en geen taboes te kennen. Ook moet de kennis en expertise van wetenschappers voor iedereen toegankelijk zijn. Juist dan levert wetenschap een maatschappelijke meerwaarde op. Wetenschap vertegenwoordigt een waarde en is een doel op zich. Wetenschap moet niet door de economie en de politiek gestuurd worden maar door de drang tot waarheidsvinding. Het vertrouwen in wetenschappers neemt af wanneer zij politieke, industriële of andere economische belangen dienen. De wetenschap moet onafhankelijk en transparant zijn. De Piratenpartij wil daarom alle ruwe wetenschappelijke data publiceren en alle wetenschappelijke publicaties vrij toegankelijk maken. Resultaten van met publieke middelen gefinancierde wetenschap moeten gratis toegankelijk zijn.
Peer-review
Wetenschappelijke artikelen worden nu vaak geplaatst in (beperkt toegankelijke) wetenschappelijke tijdschriften. Doordat deze tijdschriften een goede reputatie hebben, omdat collegawetenschappers de artikelen beoordelen, heeft publicatie in een (gesloten) wetenschappelijk tijdschrift grote waarde voor de wetenschapper. Om open publicatie te bevorderen moet peer-review in een open source context worden gefaciliteerd.
Er moet een lijst van peer reviewers, met hun eventueel gevoelige connecties, worden gepubliceerd zodat controle op de kwaliteit en eventuele belangenconflicten van de reviewers mogelijk is. Daarnaast moeten de financier van een onderzoek en eventuele belangenconflicten van de auteurs worden gepubliceerd.
Toegankelijkheid
Alle wetenschappelijke artikelen worden in een open formaat en vrij toegankelijk gepubliceerd, inclusief alle ruwe data. Wetenschappelijke artikelen stijgen in waarde naarmate ze vaker worden aangehaald in andere wetenschappelijke artikelen. Dit geldt ook voor hyperlinks, die op het internet verwijzen naar andere documenten (webpagina's). Door alle wetenschappelijke artikelen open en in een open formaat te publiceren, wordt kennis gemakkelijker gedeeld. Door de ruwe data die nodig zijn om het onderzoek te reproduceren ook te publiceren kunnen wetenschappelijke artikelen beter gecontroleerd worden. Bovendien kunnen de data ook voor ander onderzoek bruikbaar zijn.
Open en patentvrij
Gepatenteerde techniek is tot stand gekomen mede dankzij publiek gefinancierd onderzoek op universiteiten. En ook andersom. Een patent mag geen belemmering zijn voor verder onderzoek.
De Europese Unie faciliteert op een onafhankelijke manier de modernisering van het onderwijs en geeft in onderzoeksopdrachten en subsidies het goede voorbeeld door slechts onafhankelijke onderzoekers opdrachten te geven, de publieke toegankelijkheid en transparantie van onderzoeksresultaten te maximaliseren en alleen bewezen onafhankelijk onderzoek, zonder belangenconflicten van onderzoekers, als basis van regelgeving te gebruiken. Ook moet de Europese Unie deze aanpak bij andere Europese staten en instellingen bepleiten.
6v. Ontwikkelingssamenwerking
De Piratenpartij wil alle mensen op de wereld gelijke kansen bieden om zich te ontplooien. Daarom moet informatie, kennis en expertise voor zover mogelijk met mensen in ontwikkelingslanden gedeeld worden. Niet de overheden in ontwikkelingslanden moeten centraal staan bij het bieden van ontwikkelingshulp, maar de mensen. Juist wanneer mensen de kans krijgen zich te ontwikkelen, zal een land zich ontwikkelen. Door de wereld van de ontwrichtende werking van patenten en auteursrechten te ontdoen, kan iedereen zich ontwikkelen. Mensen uit ontwikkelingslanden kunnen dan op gelijke voet met mensen uit ontwikkelde landen nieuwe ideeën delen en uitvoeren.
De resultaten van ruim vijftig jaar ontwikkelingshulp zijn teleurstellend omdat het uitgangspunt onjuist is geweest. Hulp dient gegeven te worden op basis van gelijkwaardigheid en dient uit te gaan van de kracht van de ontvanger en niet de zwakte. Men heeft bij wijze van spreken telkens vis uitgedeeld maar de mensen nooit leren vissen. Deze paternalistische werkwijze van overheden en liefdadigheidsinstellingen heeft niet gewerkt.
Het nabuurschaps- en ontwikkelingsbeleid van de Europese Unie moet gericht zijn op duurzame verbetering van de levensomstandigheden en de nadruk op de bevordering van de mensenrechten in alle partnerlanden en regio's.
Overdreven protectionistische maatregelen moeten aangepast worden. Als ontwikkelingslanden hun producten op de Europese markt kunnen brengen zal de economie aldaar tot bloei komen.
Wereldwijd bevorderen van overdracht van technologische kennis
Verspreiding van technologische kennis door middel van open source geeft individuen de mogelijkheid om zélf met techniek bezig te zijn. Landen en mensen kunnen zich ontwikkelen door kennis over te nemen van landen die hier al veel verder mee zijn46).
Open en vrij delen van gegevens, informatie en kennis met ontwikkelingslanden
Ontwikkelingssamenwerking kan worden gestimuleerd door kennisdeling. De inzichten die door de tijd zijn opgedaan, worden gedeeld met landen en mensen die hier belangstelling voor hebben47).
Soepele regels voor gebruik gepatenteerde technologie
In ontwikkelingslanden moeten gepatenteerde technologieën voor de ontwikkeling van het land en de bevolking zonder restricties gebruikt kunnen worden48).
Geen onredelijke restricties voor ontwikkelingslanden
Biologische en farmaceutische patenten mogen, totdat ze zijn afgeschaft, geen onredelijke restricties opleggen aan ontwikkelingslanden. Patenten drijven de prijs van medische middelen, zoals medicijnen, onnodig op. Burgers in ontwikkelingslanden kunnen hierdoor geen adequate toegang krijgen tot medische zorg.
Burgers ondersteunen in landen waar vrije internettoegang niet gewaarborgd is
Een vrij internet is in het belang van de burger, het faciliteert een vrije vergaring van informatie en vrije vergadering van mensen. Daarom is het belangrijk dat Europa een pro-actieve houding aanneemt in de bescherming van een vrij internet, ook buiten het eigen grondgebied. Het internet is uitgegroeid tot de primaire vorm van internationale informatie-uitwisseling en dat moet zo blijven. Alle restricties die hier mogelijk zijn dienen door Europa zo veel mogelijk omzeild te worden.
6w. Migratie
De Europese Unie wordt wel eens “Fort Europa” genoemd. Dat gaat op voor landen die niet aan de buitengrenzen liggen maar niet voor de landen die asielzoekers als eerste opzoeken. Taferelen zoals op Lampedusa vinden wij een probleem van alle lidstaten en dient gezamenlijk aangepakt te worden.
Binnen de Europese Unie dienen personen zich vrij te kunnen bewegen en te vestigen. Daarnaast horen “illegalen” niet strafbaar gesteld te worden. De Piratenpartij ziet dit als een onmenselijke behandeling van vluchtelingen, die de maatschappij meer kwaad berokkent dan goed doet. Migratieproblematiek dient door de gehele Europese Unie aangepakt te worden, en niet overgelaten de worden aan de lidstaten die door hun geografische ligging het meest met deze problematiek geconfronteerd worden.
Migranten hebben het recht om behandeld te worden als mensen. De Europese immigratiepolitiek dient mensenrechtenverdragen te respecteren. De beste manier om de vluchtelingenproblematiek aan de pakken is zorgen dat mensen geen reden hebben om te vluchten.
6x. Transport
Algemeen uitgangspunt bij het beleidsterrein transport is dat de internationale verbindingen onder beheer komen van de EU, maar handhaving van de regelgeving plaats vindt via de nationale controle-instanties (politie, douane, etc.). Verbindingen zonder internationaal belang blijven onder beheer van lagere overheden.
Openbaar vervoer
Openbaar vervoer is in principe een nationale of lokale aangelegenheid. Er zijn echter gebieden in Europa waar de landsgrenzen zo lopen dat er vreemde situaties ontstaan waar verschillende maatschappijen letterlijk langs elkaar heen werken. De Europese Unie kan een ondersteunende rol spelen in efficiënt openbaar vervoer te verzorgen rond de grensgebieden.
Er dient een pan-Europees hogesnelheidsnet te komen dat steden met meer dan 100.000 inwoners met elkaar verbindt. Dit hogesnelheidsnetwerk dient op Europees niveau beheerd te worden waarbij er gezonde concurrentie tussen vervoersmaatschappijen kan bestaan die de reiziger ten goede komt. Een monopolie op dit netwerk is uit den boze. Beheer op Europees niveau zorgt er voor dat er adequaat kan worden ingesprongen op internationale veranderingen in reizigersstromen.
Wegennet
De landen-verbindende E-wegen dienen onder beheer van de Europese Unie te komen; met gelijke snelheidslimieten, standaard bebording en regelgeving. Alle andere wegen blijven onder landelijk/provinciaal/lokaal beheer. De handhaving van verkeersregels op alle wegen blijft echter onder nationaal bestuur.
Luchtvaart
Er wordt gestreefd naar een Europa-wijd luchtvaartcontrole systeem, waarin bestaande luchtcontrolecentra worden geïntegreerd.
Waterwegen
De regels op de internationale binnenwateren variëren nog erg sterk en de beroepsvaart moet vaak per waterweg verschillende reglementen volgen. Ook de milieuwetgeving per land varieert nog erg sterk. Uniformering van deze regelgeving binnen de Europese Unie is gewenst. Handhaving blijft een nationale zaak.
6y. Volksgezondheid
In de volksgezondheid staat het welzijn van het individu, c.q. de patiënt centraal. Dat wil zeggen dat de term 'gezondheid' in brede zin wordt geïnterpreteerd: fysieke, sociale en geestelijke gezondheid dienen in alle regelgeving evenwichtig tegen elkaar afgewogen te worden. Psychofarmaca dienen slechts als een laatste redmiddel te worden ingezet, nadat alle andere therapieën hebben gefaald.
Gezondheid wordt bereikt door gezond leven en goede medische zorg. De Piratenpartij staat voor keuzevrijheid in hoe je wilt leven. De overheid kan gezond gedrag wél stimuleren maar mag daarmee de individuele keuzevrijheid niet aantasten. In de voedingsindustrie gebeurt dit maar matig. Ook wordt er beperkt onderzoek naar gezond eten en leven gedaan omdat hier door de farmaceutische industrie weinig mee te verdienen is. Deze industrie zit ingeklemd tussen publiek gefinancierd wetenschappelijk onderzoek en verplichte verzekeringen die ook door de burger gefinancierd worden. Doordat de kosten van de gezondheidszorg sterker stijgen dan de economische groei wordt het nu direct noodzakelijk in de kosten van de gezondheidszorg in te grijpen. Dit doet de Piratenpartij door medische patenten af te schaffen.
Volksgezondheid is een grensoverschrijdende zaak. Daarentegen zorgen culturele verschillen binnen de lidstaten ook voor verschillende visies omtrent volksgezondheid. De Piratenpartij acht de Europese Unie bij uitstek geschikt om een leidraad te bepalen voor het beleid omtrent volksgezondheid. De individuele lidstaten zijn daarin zelf verantwoordelijk voor het combineren van deze leidraad met hun culturele opvattingen, leidend tot een gemeenschappelijk beleid met individuele invulling. De Europese Unie behoort de leiding te houden in de internationale coördinatie bij de uitbraak en het tegengaan van de verspreiding van besmettelijke ziekten, controle op de farmaceutische industrie en het toezicht op de voedingsindustrie (zoals normering door E-nummers).
Drugs
Het gebruik en de productie van drugs dient gedecriminaliseerd te worden en moet onder de normale, nationale volksgezondheidsregulering gaan vallen. Ook tabak en alcohol moeten onder deze generieke wetgeving worden ondergebracht.
Farmaceutische industrie
De huidige trend van medicalisering van de samenleving dient te worden teruggedraaid. Daarom moet de invloed van de farmaceutische industrie op de volksgezondheid worden teruggedrongen. NGO's die door de Europese Commissie geraadpleegd worden, komen hiervoor alleen in aanmerking wanneer zij aantoonbaar onafhankelijk zijn van de farmaceutische industrie. Indien er een link bestaat tussen een NGO en de farmaceutische industrie, moet dit officieel gerapporteerd worden.
Er moet een diepgravend, Europees, onderzoek naar de invloed van de farmaceutische industrie op de publieke regelgeving en wetenschappelijk onderzoek worden uitgevoerd.
Medicijnontwikkeling
De ontwikkeling van geneesmiddelen dient in overheidshanden (universiteiten) te komen zodat ook de minder winstgevende - maar wél broodnodige - medicijnen voor een schappelijke prijs op de markt kunnen worden gebracht. Patenten op medicijnen, die de prijzen onaanvaardbaar hoog maken, kunnen daardoor worden afgeschaft.
Onderzoek
De resultaten van gezondheidsonderzoek, inclusief geanonimiseerde data, dienen toegankelijk te zijn voor iedereen. Onderzoeksresultaten van medicijntests moeten worden gecontroleerd door een onafhankelijk Europawijd instituut. Die onafhankelijkheid dient regelmatig te worden gecontroleerd.
Hulpstoffen in voeding
Europa kent een lijst van goedgekeurde additieven die in voeding gebruikt mogen worden (de E-nummers). Over de veiligheid van deze hulpmiddelen bestaat veel discussie. Tevens bevatten E-nummers niet altijd dezelfde bestanddelen (verzamelnaam) wat tot gevolg heeft dat burgers niet precies weten wat ze eten. Sommige E-nummers hebben nare bijwerkingen tot gevolg bij een groot aantal mensen. De Piratenpartij dringt aan op beter onderzoek naar de lijst met hulpstoffen. Waar nodig zal de lijst herzien en aangescherpt moeten worden zodat de burger exact weet wat hij eet.
Preventie
Gezondheidspreventie is een goede zaak maar dient zich te beperken tot voorlichting, hulpverlening op verzoek van de patiënt, bevolkingsonderzoek op vrijwillige basis en het definiëren van objectieve minimale richtlijnen voor omgevingseisen. Restrictieve ingrepen op de persoonlijke levenssfeer wijzen wij ten stelligste af, tenzij aan deze ingrepen de voorkoming van schade aan anderen dan de direct betrokkene ten grondslag ligt. De conclusie of iets schadelijk is voor anderen dient wetenschappelijk tot stand te komen, zonder inmenging van politiek of lobby.
De Piratenpartij wijst het idee af dat alle gezondheidsrisico's ten alle tijde vermeden moeten worden. De hinder en eventuele sociale en/of psychische gevolgen van massale preventie moeten altijd worden meegewogen.
Op basis hiervan wijst de Piratenpartij het voorzorgsprincipe49), waarbij iets als gevaarlijk wordt gezien totdat de veiligheid bewezen is, als uitgangspunt voor preventie af. Aangezien deze omgekeerde bewijslast erg moeilijk te voeren is, loert het gevaar dat potentiële maatschappelijk goede producten niet op de markt gebracht worden omdat deze bewijslast niet rond te krijgen is. De Piratenpartij hanteert als grondregel dat burgers het recht hebben op zelfbeschikking, zolang zij hiermee anderen niet schaden.
6z. Patiëntgegevens
Het vertrouwelijk behandelen van patiëntgegevens is van het hoogste belang. Als deze, bewust of onbewust in de handen komen van commerciële partijen kan het belang van de patient ernstig geschaad worden. Internationale uitwisseling van deze gegevens dient slechts op individuele basis, met toestemming van patiënt danwel zijn/haar behandelend (huis)arts, plaats te vinden. Een Europees dossier is onwenselijk.
7. Referenties
Hieronder vindt u de wetenschappelijke literatuur-referenties. Veel van de links die hier aangeboden worden zijn helaas nog niet zo vrij toegankelijk als ze zouden moeten zijn; ze staan achter de zogenaamde ‘paywalls’, wat betekent dat ze alleen tegen betaling toegankelijk zijn. Ook daar kunt u op 22 mei uw stem tegen laten horen!
B
- Bemmel, H. van. 2003. Cameratoezicht en privacy : balanceren tussen vrijheid en veiligheid. Doctoraalscriptie, Universiteit Tilburg.
C
- Creative Commons. 2006. Items : tijdschrift voor vormgeving 25 (2): 46-48.
D
- Donohue, L.K. 2008. The cost of counterterrorism : power, politics, and liberty. Cambridge: Cambridge University Press.
E
- Eisenberg, R.S. Re-examining the Role of Patents in Appropriating the Value of DNA Sequences. Emory law journal 49 (3): 783-800.
- EU parallel import rules causing concern. 2006. Agrow : world agrochemical news (510): 8.
F
- Food labelling - What should go on the label? 2007. Food engineering & ingredients : the magazine for the food and drink industry in Europe 32 (1): 5.
G
H
- Hes, R., T.F.M. Hooghiemstra, J.J.F.M. Borking en P.J.A. Verhaar. 1999.At face value : on biometrical identification and privacy.Den Haag: Registratiekamer.
J
- James, J. Information technology and development : a new paradigm for delivering the Internet to rural areas in developing countries. London: Routledge.
L
M
O
P
- Pollak, L. 2008. Should higher education course materials be free to all? New economy 15 (1): 36-41.
S
- Slager, M. 2001. Hilversum moet het alleen nog even doen! : de publieke omroep: van monopolist naar nichespeler in een digitale toekomst? Doctoraalscriptie, Erasmus Universiteit Rotterdam.
- Surowiecki J. 2011. Cryptocurrency - Bitcoin could be an alternative to government-issued money, but only if it survives hoarding. Technology review (10): 106-108.
T
W
Z
- Zuijdam, L.P. 2001. Biometrische persoonsherkenning: het lichaam als toegangscode : een scriptie over de bijzondere status van biometrische gegevens en de gevolgen daarvan voor de privacy. Doctoraalscriptie: Erasmus Universiteit Rotterdam.
8. Colofon
De tekst van dit verkiezingsprogramma is opgesteld door een programmacommissie bestaande uit Thijs Markus, Nick Overweg, Steven Russchenberg, Samir Allioui, Nienke Hoekstra, Frank Wijnans, Roland Nagtegaal.
Referenties zijn verzorgd door Henry van der Burgt, alswel de integratie op de Piratenpartij wiki.
Als basis van dit programma is onder andere het Piratenpartij verkiezingsprogramma uit 2012 gebruikt.
Deze tekst is vrij te kopiëren. De Piratenpartij nodigt iedereen, maar in het bijzonder overige politieke partijen, uit om de standpunten van de Piratenpartij te kopiëren, over te nemen, of anderszins te verspreiden. Er is daarom tevens een PDF versie van dit verkiezingsprogramma beschikbaar.