De Tweede Kamer heeft op 1 april ingestemd met een wetswijziging (memorie van toelichting) van minister Opstelten om de bevoegdheden voor het inzetten van cameratoezicht te verruimen.

Met deze wijziging wil de minister flexibele plaatsing van camera's mogelijk maken. “Daarbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de verplaatsing van een aanhangwagen met een statief waarop een camera is geplaatst. Ook kan worden gedacht aan camera’s die eenvoudig aan lantaarnpalen kunnen worden bevestigd en op die manier met de overlast mee kunnen worden verplaatst.”

Het gemeentelijk cameratoezicht wordt geregeld in de gemeentewet. De burgemeester kan besluiten tot cameratoezicht in een bepaald gebied “ter handhaving van de openbare orde”. Volgens de huidige wet krijgt elke camera daarbij een vaste plek door middel van een 'plaatsingsbesluit'. Burgers kunnen nu nog tegen elke individuele camera in beroep gaan. Zowel het plaatsingsbesluit als de beroepsmogelijkheid vervallen met het nieuwe wetsvoorstel. Wel blijft voor het aanwijzen van een gebied waarin cameratoezicht wordt ingezet, goedkeuring van de gemeenteraad nodig. Waar en wanneer de camera's binnen dat gebied daadwerkelijk worden ingezet, kan de burgemeester besluiten zonder verdere goedkeuring van de gemeenteraad.

In de voorgestelde wijziging van de gemeentewet wordt geen technische beperking aan de camera's gesteld. Het is dus mogelijk dat de burgemeester besluit tot de inzet van rijdende of vliegende camera's (drones). De burgemeester moet daarbij wel hard kunnen maken dat de grotere inbreuk op de privacy dan met het gebruik van statische camera's, gerechtvaardigd is.

Tot op heden besluiten gemeenten over te gaan op cameratoezicht met vaste camera's op bekende 'hotspots' waar men verwacht dat er langdurig meer toezicht nodig is. Met flexibele camera's kan de gemeente cameratoezicht uitoefenen waar dat incidenteel nodig wordt geacht op voorwaarde dat het gebied daarvoor eerst is aangewezen. Er is daarom een grote kans dat naast de vaste camera's er een groter gebied zal worden aangewezen waar flexibele camera's mogen worden ingezet. De verwachting is dat het cameratoezicht in zijn geheel zal toenemen.

De minister onderkent dit en heeft daarom een bepaling opgenomen dat “de burgemeester verplicht is om het cameratoezicht in te trekken zodra de inzet van camera’s niet langer noodzakelijk is in het belang van de handhaving van de openbare orde.”

De wettelijke bewaartermijn van de beelden is vastgesteld op vier weken. De bewaarde beelden mogen door de politie gebruikt worden bij de opsporing van een concreet strafbaar feit.

Naast de toezichtcamera's van de gemeente, werkt ook de politie met mobiele camera’s, zoals bijvoorbeeld helmcamera’s of camera’s op politievoertuigen. Dit middel wordt ingezet bij handhaving van de openbare orde op basis van artikel 3 Politiewet 2012.