Privacy in de Tweede Kamer

Het privacy stemadvies voor de Europese Verkiezingen van 2014

De afgelopen jaren heeft de Tweede Kamer een aantal wetten, wetsvoorstellen en proefballonnen geïntroduceerd over tal van onderwerpen die fundamenteel de privacy van de Nederlandse burger aantasten. Omdat verschillende partijen hier verschillende opinies over hebben tentoongespreid brengt de Piratenpartij daarom in kaart hoe de Nederlandse politieke partijen in het privacy-debat staan. Niet gebaseerd op hun woorden, maar op hun daden. Dit alles is weergegeven in een overzichtelijk schema. Klik op de verschillende onderwerpen voor meer details en uitleg welke partijen er bij betrokken waren. Ook kan per politieke partij gekeken worden hoe zij zich op het gebied van privacy hebben gedragen. Dikgedrukte onderwerpen werken juist ten voordele van de privacy. Deze politieke analyse is tot stand gekomen met behulp van de Privacy Barometer.

De Piratenpartij

Ondanks dat de Nederlandse Piratenpartij nog niet vertegenwoordigt is in de politiek is deze partij vanwege diens vooraanstaande positie op het gebied van privacywetgeving toch geanalyseerd op diens partijprogramma¹⁾.

Verkiezing	Privacy analyse
Tweede Kamer 2010	Analyse
Tweede Kamer 2012	Analyse
Europese Unie 2014	Analyse

Stemgedrag

Relatieve verhoudingen tussen de politieke partijen.

Jaar	Wetten	VVD	PVDA	PVV	CDA	SP	D66	GL	CU	PVDD	SGP	50+
2013	Decentralisatie jeugdzorg (Jeugdwet)	+	+	-	+	-	+	+	+	-	+	-
2013	Gebruik BSN bij jeugdzorg verplicht	+	+	-	+	+	+	+	+	+	+	+
2013	ID-kaart zonder vingerafdrukken	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+
2013	De transparante burger	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+
2013	Uitbreiding bevoegdheden vreemdelingenwet	+	+	+	+	-	-	-	-	-	+	+
2013	Basisregistratie Personen (BRP)	+	+	-	+	+	+	+	+	+	+	+
2013	Vingerafdrukken van alle vreemdelingen	+	+	+	+	-	-	+	-	-	+	+
2012	Belastingdienst verstrekt inkomensgegevens	+	-	+	+	-	+	-	-	-	+	o
2012	Wietpas	+	-	+	+	-	-	-	+	-	+	o
2011	Uitbreiding verplicht DNA onderzoek	+	+	+	+	+	+	+	-	-	+	o
2010	Slimme energiemeters	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	o
2010	Elektronisch Leerling Dossier (ELD)	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	o
2010	Inzage VS in bankafschriften	o	o	+	o	o	o	o	o	o	o	o
2009	OV-chipkaart voor studenten	-	+	o	+	-	+	+	+	+	+	o
2009	Verwijzingsindex Risicojongeren (VIR)	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	o
2009	Bestrijding ernstige overlast (voetbalwet)	+	+	+	+	+	-	-	-	-	+	o
2009	Vingerafdrukken in paspoort en (centrale) database	+	+	+	+	-	-	-	+	-	+	o
2008	Wet identiteitsvaststelling verdachten, veroordeelden en getuigen	+	+	+	+	+	+	+	+	-	+	o
2008	Bewaarplicht telecomgegevens	+	-	+	+	-	-	-	+	-	+	o
2008	Elektronisch Kind Dossier (EKD)	-	+	+	+	+	-	-	+	-	+	o
2008	Wijziging telecommunicatiewet²⁾	+	+	-	+	+	+	+	+	+	+	o
2006	Wet politiegegevens	+	+	+	+	+	+	-	+	+	+	o
2006	Wet opsporing en vervolging terroristische misdrijven	+	+	+	+	+	+	-	+	o	+	o
2005	Cameratoezicht in gemeentewet en wet politieregisters	+	+	o	+	+	+	+	+	o	+	o
2004	Wet vorderen gegevens door politie³⁾	+	+	+	+	-	+	-	+	o	+	o
2004	Wijziging Wet justitiële gegevens⁴⁾	+	+	o	+	+	+	+	+	o	+	o
2004	Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden	+	+	+	+	+	+	+	+	o	+	o
2003	Identificatieplicht	+	+	o	+	-	+	-	-	o	-	o
2000	OV-chipkaart	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
1999	Wet Bescherming Persoonsgegevens	+	+	o	+	+	+	+	+	o	+	o
1998	Bijzondere Opsporingsbevoegdheden	+	+	o	+	+	+	+	+	o	+	o
Jaar	Voorstellen goedgekeurd door Tweede Kamer⁵⁾	VVD	PVDA	PVV	CDA	SP	D66	GL	CU	PVDD	SGP	50+
2014	Flexibel cameratoezicht	+	+	+	+	+	+	-	+	-	+	+
2013	Verruimen preventief fouilleren	+	+	+	+	+	-	-	+	-	+	+
2012	Belastingdienst verstrekt inkomensgegevens	+	-	+	+	-	+	-	-	-	+	+
2012	Huiszoeking bij uitkeringsgerechtigden	+	-	+	+	-	-	-	-	-	+	o
2011	Registratie prostituees	+	+	+	+	+	-	-	+	+	+	o
Jaar	Voorstellen weggestemd door Eerste Kamer	VVD	PVDA	PVV	CDA	SP	D66	GL	CU	PVDD	SGP	50+
2014	Downloadverbod	+	-	-	+	-	-	-	-	-	+	-
2011	Elektronisch Patiënten Dossier (EPD)	+	+	-	+	-	+	+	+	-	+	o
2011	Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten	+	+	+	+	-	-	-	+	-	+	o
Jaar	Voorstellen⁶⁾	VVD	PVDA	PVV	CDA	SP	D66	GL	CU	PVDD	SGP	50+
2013	Inperken medisch beroepsgeheim	+	o	-	-	-	-	o	-	o	o	o
2013	Wet Maatschappelijke Ondersteuning	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2013	Online identificatieplicht	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2013	Wijziging wet bescherming persoonsgegevens	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2013	Levenslang toezicht	+	o	+	+	+	o	o	o	o	o	o
2013	Inbraakbevoegdheid voor politie	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2013	Landelijk Informatiesysteem Schulden (LIS)	o	+	o	+	o	o	o	+	o	o	o
2013	Centrale database incasso⁷⁾	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2013	Patiëntenrechten bij elektronische gegevensverwerking	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2012	Willekeurig internetverkeer afluisteren	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2012	Afschaffen gebruik vingerafdrukken	o	+	+	o	+	+	+	o	o	o	o
2012	Preventief fouilleren	+	+	+	+	o	o	-	o	o	o	o
2012	Levenslang toezicht	+	o	+	+	+	o	o	o	o	o	o
2012	Opslag vingerafdrukken buitenlander	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2012	Kentekenregistratie op snelwegen	+	o	+	+	o	-	o	o	o	o	o
2012	Ontsleutelplicht	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2011	Wijziging wet bescherming persoonsgegevens	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2011	Inzage politie en justitie in medische dossiers	+	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2010	DNA en vingerafdrukken uitwisselen met VS	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2010	Database potentiële relschoppers⁸⁾	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2010	Afsluiten internetaansluiting bij illegaal downloaden	+	-	-	+	-	-	-	o	-	o	o
2010	Bodyscan op Schiphol	+	+	+	+	+	-	-	+	o	o	o
2010	Kilometerheffing	-	+	+	+	-	+	+	+	+	+	o
2010	Evaluatie wet bescherming persoonsgegevens	o	+	o	-	+	+	+	o	+	o	o
2010	Privégegevens vliegtuigpassagiers registreren	+	+	+	+	-	-	-	+	-	o	o
2009	Landelijk Informatiesysteem Schulden (LIS)	o	+	o	+	o	o	o	+	o	o	o
Jaar	Proefballonnen	VVD	PVDA	PVV	CDA	SP	D66	GL	CU	PVDD	SGP	50+
2014	Drone wetgeving	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2013	Preventief opsluiten	o	+	+	o	o	+	o	o	o	o	o
2013	Reisgegevens registreren⁹⁾	-	-	o	-	o	-	-	o	o	o	o
2012	Toegang justitie tot DNA- materiaal in gezondheidszorg	o	-	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2012	Gedwongen anticonceptie	-	+	o	-	-	o	o	-	o	o	o
2011	Etnische registratie	o	o	+	o	o	o	o	o	o	o	o
2010	Preventief opsluiten¹⁰⁾	o	+	o	o	o	o	o	o	o	o	o
2010	Strengere normen telefoontaps¹¹⁾	+	o	o	o	+	o	+	o	o	o	o
2010	Doorlichten studenten uit risicolanden¹²⁾	o	o	o	+	o	o	o	o	o	o	o
2009	Dopingcontroles in fitnesscentra¹³⁾	+	+	o	+	o	o	o	o	o	o	o
2009	Capuchonverbod in winkels¹⁴⁾	o	o	o	+	o	o	o	o	o	o	o
2009	Alcoholcontrole voetgangers¹⁵⁾	o	+	o	o	o	o	o	o	o	o	o
Totaalscore¹⁶⁾		38	32	26	41	3	5	- 7	18	- 11	32	7

Legenda

+ Voorgestemd
- Tegengestemd
o Niet gestemd, niet bekend of geen mening.

¹⁾

Privacy barometer - GroenLinks, Partij voor de Dieren en de Piratenpartij beste keus voor privacy.

²⁾

In deze wijziging van de telecommunicatiewet wordt geregeld dat politie en justitie mobieltjes mag afluisteren of storen als dat nodig wordt geacht voor het “voorkomen, opsporen of beëindigen van strafbare feiten”. Ook mag het afluisteren gebruikt worden “ter vaststelling van de verblijfplaats van een aan te houden persoon” (lokaliseren). Of gewoon voor “oefendoeleinden”. Er is geen toestemming van de rechter of van het Openbaar Ministerie nodig. De politie mag dat zelf bepalen.

³⁾

Sinds 1 januari 2006 geldt in ons land de “Wet Vorderen Gegevens”. Deze wet geeft politie en justitie meer bevoegdheden om persoonsgegevens op te vragen bij maatschappelijke instellingen en bedrijven. Ofwel, op basis van een bevel van de officier van justitie kunnen (klant)gegevens worden opgevraagd bij bedrijven. Niet alleen naam, adres en woonplaats gegevens, maar volgens deze wet ook “andere gegevens”. Deze categorie “andere gegevens” is zeer omvangrijk. Het gaat vooral om gegevens uit de administratie van bedrijven, zoals bijvoorbeeld verkeersgegevens bij telecombedrijven of welke websites u bezocht hebt. Om deze gegevens in te zien, is geen bevel van een rechter nodig, maar kan met een bevel van de officier van justitie worden volstaan.

⁴⁾

Wijziging van de Wet justitiële gegevens in verband met het verwerken van strafvorderlijke gegevens en wijziging verschillende andere wetten in verband met het verstrekken van een afschrift van een vonnis of een arrest aan de verdachte en zijn raadsman of een derde. Deze wet regelt wie er toegang tot justitiële gegevens heeft. Uiteraard politie en justitie voor het voorkomen of opsporen van misdrijven. Ook geeft het aan wanneer bepaalde gegevens verwijderd moeten worden. Het regelt ook dat mensen op hun verzoek mogen weten wat er van hen is vastgelegd.

⁵⁾

Een wetsvoorstel dat door de Tweede Kamer is goedgekeurd, moet ook nog door de Eerste Kamer worden goedgekeurd voordat het een wet wordt. De Tweede Kamer is politiek bepalend, daarom wordt het stemgedrag van de Tweede Kamer als maatstaf genomen.

⁶⁾

Officiële stemming over dit voorstel is nog niet geweest. In de figuur zijn de meningen weergegeven zoals partijen die tot op heden kenbaar hebben gemaakt. Van sommige partijen is de mening nog niet bekend of nog niet kenbaar gemaakt.

⁷⁾

Centrale database incasso}}Het kabinet heeft besloten een centrale database aan te leggen met schuldenaren die niet kunnen betalen. Als mensen hun schulden niet meer kunnen betalen, mogen schuldeisers beslag laten leggen op goederen of loon van de schuldenaar. Het komt nogal eens voor dat schuldenaren meerdere schuldeisers hebben. Het kabinet wil de coordinatie tussen de verschillende schuldeisers verbeteren door centraal inzichtelijk te maken wie al beslag heeft gelegd bij een schuldenaar. Het kabinet heeft de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG) gevraagd een ontwerp te maken en een begroting van de kosten van een centrale database op te stellen.

⁸⁾

Minister Opstelten (VVD) wil een landelijke database aanleggen waarin potentiële relschoppers worden opgenomen. Het doel hiervan is dat deze mensen permanent in de gaten worden gehouden om te voorkomen dat ze weer rotzooi trappen. Gemeente, politie en openbaar ministerie hebben toegang tot de gegevens en de gegevens kunnen landelijk ook uitgewisseld worden met andere gemeenten. Deze database maakt het mogelijk dossiers te vormen over notoire relschoppers.

⁹⁾

Minister Opstelten (VVD) wil alle reisgegevens registreren van mensen die het land verlaten of binnenkomen. Hij zal op korte termijn een voorstel hierover naar de Tweede Kamer sturen. De minister komt hiermee op advies van de Nationaal Coördinator Terrorisme Bestrijding, Dick Schoof. Door vast te leggen wat mensen op hun buitenlandse reizen gaan doen of gedaan hebben, hoopt hij zicht te krijgen op mogelijke jihad-strijders in bijvoorbeeld Syrië. De Tweede Kamer reageert kritisch. De regeringspartijen PvdA en VVD zijn niet overtuigd van het nut en de noodzaak. Ook oppositie-partijen D66 en CDA zien er weinig in. GroenLinks spreekt van 'registratieneurose'.

¹⁰⁾

Tweede Kamerleden Marcouch en Recourt (PvdA) pleiten er in NRC next voor om mensen preventief op te sluiten tijdens de jaarwisseling. Notoire, recidiverende geweldplegers die vorig jaar zijn gezien en zijn aangehouden en die bij naam en toenaam bekend zijn, moeten een nachtje in de cel worden gezet. Dit voorstel betekent dat je geen misdrijf meer hoeft te begaan of het zelfs maar van plan hoeft te zijn om in de cel te belanden. Ook is tussenkomst van een rechter niet meer nodig om opgesloten te worden.

¹¹⁾

De kamer dringt aan op meer transparantie over de afluisterstatistieken. In een motie van Gerkens (SP), Teeven (VVD) en Azough (GL) wordt aan het kabinet gevraagd de kwantitatieve tapstatistieken van de MIVD en de AIVD openbaar te maken. Minister Ter Horst geeft aan dat de gegevens over de daadwerkelijke inzet van de AIVD en MIVD niet worden verstrekt aan de Kamer. GroenLinks bepleit strengere normen voor het aftappen van telefoons.

¹²⁾

Universiteiten moeten studenten uit risicolanden grondig doorlichten. Professoren moeten veel beter opletten geen extremistische types de klaslokalen binnen te laten. Daarvoor waarschuwt het CDA. De regeringspartij maakt zich zorgen om een gebrek aan waakzaamheid in het onderwijs. „Er is voldoende aanleiding om te zeggen dat we alert moeten zijn”, aldus CDA Kamerlid Van Dijk.

¹³⁾

Kamerlid Joop Atsma (CDA) wil dat er dopingcontroles worden gehouden in fitnesscentra. Hij heeft staatssecretaris van Sport, Jet Bussemaker, vanmorgen in een wetgevend overleg gevraagd daaraan mee te werken. Het kamerlid spreekt van een „tijdbom voor de sport.” In november 2005 vroeg de CDA'er ook al aan de toenmalige staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport mevrouw Ross dopingcontroles in de betreffende accommodaties mogelijk te maken. Deze motie werd toen gesteund door PvdA en VVD.

¹⁴⁾

Het CDA in de Tweede Kamer vindt dat het toenemend aantal overvallen op winkels aangepakt moet worden. De regeringspartij wil desnoods een capuchonverbod in winkels, zodat overvallers hun identiteit niet kunnen verhullen. De oppositie hoonde het voorstel van CDA-Kamerlid Coskun Cörüz dinsdagavond direct weg. SP'er Ronald van Raak sprak van een proefballonnetje, waarmee coalitiepartijen proberen om slecht beleid van dit kabinet een sociaal gezicht te geven. Ook GroenLinks plaatste vraagtekens bij het voorstel. Kamerlid Rita Verdonk confronteerde Cörüz met haar eigen voorstel om in de strijd tegen criminele Marokkaans-Nederlandse jongeren het dragen van capuchons in winkels en de openbare ruimte te verbieden. Het CDA steunde die motie eerder niet. Verdonk daagde Cörüz uit dat alsnog te doen.

¹⁵⁾

Om overlast van dronken jongeren in uitgaansgebieden tegen te gaan, wil minister Guusje ter Horst (PvdA) van Binnenlandse Zaken een blaastest invoeren voor mensen die op straat rondlopen. Volgens de PvdA-minister is de blaastest op straat nodig, omdat het bij veel jongeren niet zichtbaar is wanneer ze dronken zijn. Blaastesten worden nu alleen toegepast in het verkeer, wandelaars mogen nu niet zomaar aan een blaastest worden onderworpen. 'Dat moet in de wet worden geregeld', aldus Ter Horst. De PvdA steunt het plan van Ter Horst.

¹⁶⁾

Voor stemmen = + 1, tegen stemmen = - 1, o = 0. Optellen rekening houdend met pro-privacy wetten/voorstellen.