Op 29 september 2005 belt Rick Falkvinge een vriend en vertelt hem dat hij een idee heeft dat de wereld kan veranderen. Twee dagen later zet hij de website van de Piratpartiet online en vraagt in een chatbox of iemand deze site al heeft gezien? Zonder verdere promotie bezoeken op de eerste dag al honderden mensen de website. De volgende morgen schrijven de Zweedse kranten erover. Negen maanden later stemmen 35.000 Zweden bij de nationale verkiezingen op de Piratpartiet. In 2009 behaalt de partij twee zetels in het Europees parlement. Inmiddels heeft de Piratenbeweging afdelingen in 68 landen…

Als het oprichten van een internationale politieke beweging zo makkelijk is, kan het beginnen van een lokale afdeling niet moeilijk zijn, toch?

Deze handleiding neemt je stap voor stap mee in het beginnen van een afdeling van de Nederlandse Piratenpartij. Wat heb je nodig, wie kunnen je helpen, hoe bereik je de Piraten in jouw regio en wat zijn de do’s en wat de don’ts? Op al deze vragen biedt deze handleiding een helder antwoord.

De Piratenpartij is een internationale bottom-up beweging van politiek activisten. De Piratenbeweging heeft een aantal gezamenlijke kernwaarden en gelooft dat lokale politieke beslissingen ook op lokaal niveau genomen moeten worden. Dit staat bekend als het subsidiariteitsbeginsel. Lokale afdelingen zijn hiervoor cruciaal. De Piratenpartij is een moderne democratische partij waar de leden de koers uitzetten. Het landelijk partijbestuur regelt landelijk de dagelijkse gang van zaken en zorgt voor een structuur die leden de vrijheid geeft de idealen van de partij op eigen wijze in te vullen en te verwezenlijken, de afdelingsbesturen doen dit binnen hun afdeling. Landelijk geven leden in verschillende werkgroepen en commissies vorm aan hun idealen. Lokaal gebeurt dit door binnen de afdelingen gelijkgezinden bij elkaar te brengen, acties te organiseren, campagne te voeren, een bijdrage te leveren aan het lokale debat en deel te nemen aan gemeentelijke en provinciale verkiezingen.

Kernpunten van de Piratenpartij zijn:

• Het beschermen en uitbouwen van burgerrechten in een een digitale samenleving.
• Het vernieuwen van democratische structuren en het decentraliseren van macht.
• Het vrij delen van kennis, informatie en cultuur.

Onze kernpunten zijn uitgewerkt in verschillende manifesten en verklaringen. De bekendste hiervan zijn de Upssalaverklaring uit 2008, het Piratenwiel uit 2011 en de common grounds uit 2012. Een overzicht kun je hier vinden.

De Piratenpartij Nederland kent drie vormen van lokale afdelingen met een verschillende mate van autonomie en verantwoordelijk ten opzichte van de landelijke organisatie. Het is logisch om eerst de meest eenvoudige variant op te richten en die uit te bouwen naar de volgende varianten. In de bijlage is het hoofdstuk uit het huishoudelijk reglement dat afdelingen behandelt in haar geheel bijgevoegd.

Een basisafdeling is een beginnende afdeling die bezig is haar eerste activiteiten te organiseren en een vaste groep Piraten te verzamelen. Een basisafdeling kan nog niet meedoen aan verkiezingen en de landelijke organisatie blijft verantwoordelijk voor de politiek-inhoudelijke lijn. Wel heeft een basisafdeling recht op ondersteuning in de vorm van een website en email, algemeen promotiemateriaal, hulp bij organiseren van activiteiten en hulp bij het doorgroeien naar een standaardafdeling.

Een standaardafdeling is een stabiele afdeling die regelmatig activiteiten organiseert en een vaste kern Piraten heeft. Ze heeft een democratische structuur en een gekozen bestuur. Een standaardafdeling is zelf verantwoordelijk voor de politiek-inhoudelijke lijn en kan (met toestemming van het landelijk bestuur) deelnemen aan verkiezingen in het gebied dat zij vertegenwoordigt. Ook krijgt zij van de landelijke organisatie jaarlijks een minimum bedrag en een bijdrage gebaseerd op het aantal leden. Hier staat tegenover dat de afdeling jaarlijks schriftelijk verslag doet van haar functioneren aan de landelijke ALV en de verplichting aangaat campagne te voeren voor de Piratenpartij voor alle verkiezingen waar de Piratenpartij in haar regio aan meedoet.

Een zelfstandige afdeling is de meest onafhankelijke vorm van een lokale afdeling. Ze vormt een eigen vereniging met volledige rechtsbevoegdheid en heeft een democratische structuur die is vastgelegd in een huishoudelijk reglement en bij een notaris vastgestelde statuten. Een zelfstandige afdeling is verantwoordelijk voor de politiek-inhoudelijke lijn, voert haar eigen ledenadministratie en boekhouding, krijgt van de landelijke organisatie jaarlijks een minimum bedrag en een bijdrage gebaseerd op haar aantal leden en kan (met toestemming van het landelijk bestuur) namens de Piratenpartij deelnemen aan lokale verkiezingen in het gebied dat zij vertegenwoordigt.

Je staat er niet alleen voor, bij het beginnen van een nieuwe afdeling. Je kunt andere Piraten om advies vragen op bestaande activiteiten, contact opnemen met het bestuur of de werkgroep organisatie voor ondersteuning of een afdeling bij jouw in de buurt vragen je te helpen. De contactgegevens van de verschillende mensen en organen die relevant zijn voor een lokale afdeling zijn als bijlage opgenomen bij dit stuk.

Andere afdelingen helpen je graag via ons bootstrapprogramma. Een andere afdeling committeert zich daarbij aan het mede organiseren en met een vaste groep bezoeken van bijeenkomsten van je nieuwe afdeling tot daar genoeg lokale Piraten op af komen om op eigen benen te staan.

Voordat je een afdeling begint is het belangrijk goed na te denken over welk gebied deze afdeling zal beslaan. Het makkelijkst is het oprichten van een afdeling in een gemeente waar je eventueel later ook aan verkiezingen kunt deelnemen. Als er in een provincie weinig actieve Piraten zijn en nog geen gemeentelijke afdelingen, dan kan het handig zijn eerst een overkoepelende regionale afdeling te beginnen of in een grote(re) stad of gemeente dichtbij te starten. Als daar een basis afdeling ontstaat, kun je wellicht vervolgens in de omliggende dorpen of gemeentes actief worden.

Je bent bekend geworden met de uitgangspunten van de Piratenpartij, je bent enthousiast om deze met andere mensen te delen en hebt bedacht in welk gebied je dat wilt doen. Hoe vind je in jouw eigen omgeving mensen die openstaan voor het Piratengedachtegoed?

1. De makkelijkste optie is natuurlijk om deze te zoeken in jouw eigen kennissenkring zoals vrienden, familie en kennissen.
2. Gebruik de online communicatiekanalen van de Piratenpartij om Piraten in jouw buurt te vinden. Je kunt bijvoorbeeld een oproep plaatsen op sociale media, op IRC, op een van onze maillijsten, of in onze maandelijkse nieuwsbrief. Hiervoor kun je contact opnemen met de ICT-afdeling van de partij. Indien je je aanmeldt voor de Kopij maillijst zul je automatisch een oproep ontvangen om een stukje tekst voor in de nieuwsbrief aan te leveren.
3. Het landelijk secretariaat kan namens je afdeling Piraten in jouw regio benaderen.
4. Spreek potentiële Piraten aan, bijvoorbeeld door te flyeren bij evenementen die gaan over thema's waar de Piratenpartij zich mee bezich houdt. Algemeen promotiemateriaal is bijgevoegd, als je specifieke flyers wilt laten maken kun je hier een verzoek toe indienen bij het bestuur.
5. Plaats een oproep of advertentie in een lokale krant.
6. Mocht je nou nog steeds geen potentiële Piraten gevonden hebben, niet getreurd! Het starten van een bijeenkomst zoals een kroegmeeting (zie stap 4) kan ook op eigen initiatief. In Duitsland was er een Piraat die elke week vasthoudend alleen naar de kroeg ging. Soms kwamen er geïnteresseerden langs, soms ook niet. Maar toen er verkiezingen aankwamen was de kroegmeeting opeens wél drukbezocht en werd er een succesvolle verkiezingscampagne georganiseerd.

Oke, je hebt een paar potentiële Piraten gevonden. De volgende stap is dan om deze bij elkaar te brengen door een bijeenkomst te organiseren. Door meerdere mensen met hetzelfde gedachtegoed samen te brengen op laagdrempelige bijeenkomsten creëer je al snel een groepsgevoel. Door deze bijeenkomsten een simpel inhoudelijk element te geven (een thema om over te praten, een lokaal probleem waar je oplossingen over crowdsourced op bierviltjes, een spreker die iets komt vertellen over een Piratenthema) vergroot je de kans dat slimme, creatieve en gemotiveerde mensen langskomen en blijven terugkomen.

Hou voor het kiezen van een locatie rekening met de volgende punten:

1. Zorg voor een vaste datum en vaste locatie voor de bijeenkomst, bijvoorbeeld elke eerste vrijdag van de maand.
2. Onderzoek of de ruimte dan vrij is, zodat je niet opeens de locatie hoeft te wijzigen.
3. Stem de datum af met andere lokale afdelingen in jouw regio.
4. Zorg ervoor dat de locatie centraal gelegen is, het liefst met parkeerruimte in de buurt.
5. Zorg ervoor dat de ruimte niet te lawaaiig is, het liefst heb je een kroeg met een aparte ruimte waar je kunt zitten.
6. De ruimte moet niet te klein zijn.
7. Bespreek je plan met de eigenaar van de ruimte. Zo kom je niet voor verassingen te staan en weet het personeel dat bezoekers ook voor de Piratenpartij kunnen komen.

Hou de eerste bijeenkomsten vooral simpel, doelen zijn bijvoorbeeld:

1. Potentiële Piraten welkom heten en introduceren tot de partij.
2. Plezier en sociaal contact tussen Piraten.
3. Kennisoverdracht tussen Piraten.
4. Discussie.
5. Zichtbaarheid van de Piratenpartij vergroten.

Heb je inmiddels een aantal succesvolle bijeenkomsten georganiseerd en heb je een vaste kern van Piraten, dan is het tijd voor de volgende stap: het organiseren van losstaande acties.

Voor het organiseren van acties geldt de Drie Piraten Regel. De Drie Piraten Regel is geïntroduceerd door Rick Falkvinge, de oprichter van de eerste Piratenpartij in Zweden en luidt als volgt: “Als drie zichzelf-identificerende Piraten overeenstemming hebben over een soort van activisme die gunstig is voor de partij, dan hebben zij de autoriteit om te handelen namens de partij.” Dit is een belangrijk onderdeel van zijn handleiding 'Swarmwise', een gids die uitlegt hoe je een bottom-up organisatie succesvol kunt managen.

Voorbeelden van acties die je kunt organiseren zijn:

1. Campagne voeren voor verkiezingen: Flyeren, posters plakken, stickers plakken etc.
2. Laagdrempelige evenementen: Debatavond, cryptoparty, privacycafé etc.
3. Ludieke acties: Bedenk een opvallende activiteit bij evenementen waar veel mensen of pers aanwezig zijn. Bijvoorbeeld het plaatsen van waarschuwingsborden bij surveillancecamera's of bij WIFI/Bluetooth-trackers op drukke locaties.
4. De lokale politiek beïnvloeden: Start bijvoorbeeld een burgerinitiatief of een petitie.

• Een artikel in het AD over een actie van de Piratenpartij Delft.
• De aankondiging van een cryptoparty van de Piratenpartij Amsterdam.

Om aandacht te krijgen voor je evenementen en politieke acties kun je goed gebruik maken van (lokale) pers. De makkelijkste manier om de pers te informeren over je activiteiten is door het versturen van persberichten.

Maak eerst een perslijst aan met een helder overzicht van (lokale) media, hun contactgegevens en de thema's waar ze zich mee bezig houden. Je kunt een abonnement nemen op een commerciële perslijst, goedkoper en effectiever is het om op internet zelf op zoek te gaan naar de voor jouw doelgroep relevante media in de buurt. Denk hierbij niet alleen aan lokale nieuwsbladen en omroepen maar ook aan huis aan huisbladen, de lokale redacties van landelijke dagbladen en tijdschriften en blogs rondom de thema's waar de Piratenpartij zich mee bezig houdt. Let er bij het verzenden van persberichten op dat je die alleen verstuurt naar voor het onderwerp van dat persbericht relevante media (dus geen techblogs persberichten sturen over de zorg, dit verkleint de kans dat ze de volgende keer weer je persbericht lezen). Als je afdeling verder gegroeid is kun je met de landelijke organisatie contact opnemen voor het overnemen van relevante gegevens uit de landelijke perslijst.

Een goed persbericht voldoet aan een aantal voorwaarden, kent een vaste vorm en is bovenal aansprekend. Het belangrijkste aan een persbericht is dat het uitrolbaar is. Dit betekent dat je om een stuk van het persbericht te snappen niet de daaropvolgende tekst hoeft te lezen. Een persbericht begint met een pakkende kop die duidelijk maakt wat het onderwerp van het bericht is, kent daarna een introductie van 30 a 50 woorden waar de strekking van je boodschap duidelijk wordt en gaat pas in de rest van je bericht dieper op je boodschap in. Een goede manier om je persbericht aansprekend te maken is er een aantal citaten van een van de gezichten van je afdeling in te verwerken. Als laatste moet bovenaan het bericht altijd 'persbericht' staan en de datum waarop je het bericht verstuurd en onderaan de opmerking 'niet voor publicatie' gevolgd door de contactgegevens van degene die de journalist kan benaderen voor extra informatie.

Als je regelmatig bijeenkomsten hebt en acties opzet, kun je ervoor kiezen je afdeling uit te bouwen naar een standaard afdeling. Een standaard afdeling is buiten de kernpunten van de Piratenpartij zelf verantwoordelijk voor de politiek-inhoudelijke lijn in het gebied dat ze vertegenwoordigt, kan een eigen begroting voeren en kan namens de Piratenpartij deelnemen aan lokale verkiezingen. Hier staat tegenover dat de standaard afdeling een transparant vastgelegde democratische organisatiestructuur moet hebben, met een gekozen en aanspreekbaar bestuur en de verplichting aangaat campagne te voeren voor alle verkiezingen in haar kieskring waar de Piratenpartij aan deelneemt. Dit stappenplan helpt je door het beginnen van een standaardafdeling heen.

Voor het oprichten van een standaard regionale afdeling van de Piratenpartij moeten er een aantal formele en organisatorische stappen worden gezet. Het is handig als een klein clubje toegewijde Piraten zich hiervoor in wil zetten en een dagelijks bestuur wil vormen. Als je regelmatig bijeenkomsten hebt is het vaak vanzelfsprekend wie hier de aangewezen personen voor zijn. Je kan de “Three-Pirate-Rule” gebruiken om gewoon aan de slag te gaan. Beter (democratischer) is het om aan te kondigen dat je deze groep gaat samenstellen en die op een bijeenkomst te laten kiezen.

Een organisatiestructuur helpt om naar de leden van je eigen afdeling, andere afdelingen, de landelijke organisatie en naar de buitenwereld duidelijk te maken wie binnen de afdeling waarvoor verantwoordelijk is en wie dus ook waarvoor kan worden aangesproken. Om dit te kunnen communiceren is het belangrijk om tenminste een organogram te hebben waarin te vinden is uit welke groepen de afdeling bestaat, waarvoor die verantwoordelijk zijn en hoe die zich tot elkaar verhouden. De precieze verhoudingen binnen de afdeling en de regels kun je vastleggen in statuten, een huishoudelijk reglement (HR) en een vergaderreglement. Hierin moet tenminste staan hoe de leden het bestuur kiezen, de inhoudelijke lijn bepalen en bepalen wie er op de kieslijst staan bij eventuele deelname aan lokale verkiezingen. Als bijlage bij deze handleiding zijn een aantal concepten toegevoegd die je letterlijk kunt overnemen of kunt gebruiken ter inspiratie.

Om de organisatiestructuur vast te leggen en een eerste bestuur te kiezen kun je een ledenvergadering organiseren. Het is verstandig een centraal gelegen en goed bereikbare locatie te zoeken waar je rustig kunt vergaderen. Lukt het niet dit binnen het netwerk van de actieve leden van je afdeling te vinden is het niet erg een (klein) bedrag bij het bestuur aan te vragen om een zaal te kunnen huren.

Bij de aankondiging en uitnodiging is het belangrijk om erop te letten dat alle leden in jouw regio ruim van te voren worden uitgenodigd, dat ook geïnteresseerden kunnen weten van de bijeenkomst en ter plekke lid kunnen worden en dat iedereen de gelegenheid heeft zich kandidaat te stellen voor het eerste bestuur. Het landelijk secretariaat kan namens jou een uitnodiging versturen naar alle leden in je regio.

Een logische indeling van deze dag is: Het bepalen en vaststellen van tijdelijke vergaderregels, zodat iedereen weet waar die aan toe is. Het bediscussiëren en via stemming vaststellen van (in deze volgorde) de statuten, het huishoudelijk reglement en het vergaderreglement en het kiezen van het bestuur. Het helpt enorm als je een betrouwbare dagvoorzitter hebt die niet betrokken is bij de inhoud van de oprichtingsvergadering maar alleen verantwoordelijk voor het goed verlopen van het proces.

Het bestuur van de afdeling dient (wanneer je later een zelfstandige afdeling vormt ook wettelijk) tenminste te bestaan uit een voorzitter, een secretaris en een penningmeester. De voorzitter is het gezicht van de organisatie van de afdeling en verantwoordelijk voor het contact met de leden. De secretaris is verantwoordelijk voor het verslag van bestuursvergaderingen en het beheer van de ledenadministratie. De penningmeester is verantwoordelijk voor het bijhouden van de boekhouding.

In de Piratentraditie is het bestuur (zowel landelijk als bij lokale afdelingen) faciliterend. Dit betekent dat het bestuur zorgt voor de basisvoorwaarden waarin een afdeling kan bloeien en leden zoveel mogelijk ondersteunt om activiteiten te ondernemen maar er niet op gericht is zelf activiteiten te organiseren, beleid te maken of de politieke lijn te bepalen. Zeker bij een beginnende afdeling met nog weinig (actieve) leden is dit lastig of soms zelfs onhaalbaar en zul je zien dat ook bestuurders zelf activiteiten organiseren en zich soms met de politieke lijn bemoeien. Toch is het goed als bestuursleden als uitgangspunt blijven hanteren dat ze een faciliterende rol hebben en mensen met politieke ambities verantwoordelijkheid nemen voor politiek-inhoudelijke activiteiten en niet in het bestuur plaatsnemen.

Hier volgt een overzicht van relevante posities en contactgegevens in de Piratenpartij. Voor de meest relevante informatie kun je het beste op onze website https://piratenpartij.nl of onze wiki-pagina terecht.

Het bestuur is verantwoordelijk voor de dagelijkse organisatie van de partij. Het secretariaat kan je in contact brengen met leden in jouw regio en de penningmeester kan lokale activiteiten financieren. Hier is meer informatie te vinden over het Bestuur.

Het campagneteam vormt de kern van onze campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen. In het campagneteam is Jelle de Graaf verantwoordelijk voor evenementen en lokale afdelingen, je kunt contact met hem opnemen door te mailen naar jelle.de.graaf@piratenpartij.nl of te bellen naar 0628562748. Heb je een vraag voor het hele campagneteam stuur dan een mail naar campagne@lists.piratenpartij.nl

Sander Plas en Joshua Rubingh vormen het ICT-team en zijn verantwoordelijk voor de technische ondersteuning van de partij. Voor het beginnen van een [naam afdeling].piratenpartij.nl website en een [naam afdeling]@piratenpartij.nl e-mailadres kan ICT je helpen. Neem contact op door te mailen naar ict@piratenpartij.nl. Hier kun je meer informatie vinden.

Ga vooral eens langs om te kijken hoe andere afdelingen het aanpakken of neem contact op met een afdeling bij jou in de buurt en kijk of ze je willen helpen je afdeling te kickstarten door mee te doen aan het bootstrapprogramma. Op deze pagina staat een overzicht van alle lokale afdelingen en hun contactpersonen [tot dit zo is staat hier het voorlopige overzicht:]

1. De partij kent afdelingen.
2. Een afdeling heeft goedkeuring nodig van het partijbestuur of de ALV om de naam Piratenpartij te mogen voeren.
3. Alleen leden van de partij kunnen afdelingslid zijn.
4. Wanneer leden zich inschrijven bij de Piratenpartij Nederland worden zij tenzij ze zich hiervoor afmelden automatisch lid van de afdelingen in de regio waar zij wonen.
5. Opzegging van lidmaatschap van een afdeling betekent niet vanzelfsprekend een opzegging bij de partij.
6. Bij geschillen tussen afdelingen onderling of afdelingen en het landelijk bestuur kan de Raad van Toezicht een tijdelijke geschillencommissie van onpartijdige leden van de vereniging benoemen die bindende uitspraken kan doen.
7. Afdelingen kunnen regionaal of anderszins van aard zijn.
8. Er is maximaal één regionale afdeling per regio waar verkiezingen voor kunnen worden gehouden.
9. De partij kent drie vormen van regionale afdelingen: een basis regionale afdeling, een standaard regionale afdeling en een zelfstandige regionale afdeling. Elke soort afdeling kent eigen verantwoordelijkheden en rechten die direct aan elkaar verbonden zijn.

1. Drie Piraten uit dezelfde kieskring kunnen in die kieskring een basis regionale afdeling beginnen.
2. Een basis regionale afdeling heeft recht op een [afdeling].piratenpartij.nl website.
3. Een regionale afdeling in oprichting heeft recht op ondersteuning van de landelijke organisatie bij het organiseren van activiteiten en het opzetten van een standaard afdeling.
4. Een basis regionale afdeling krijgt van de landelijke organisatie algemeen promotiemateriaal ter beschikking.
5. Een basis regionale afdeling kan niet deelnemen aan verkiezingen.
6. De landelijke organisatie (in eerste instantie bij monde van het bestuur, maar uiteindelijk de ALV) blijft verantwoordelijk voor de politiek-inhoudelijke koers voor de regio die de basis regionale afdeling vertegenwoordigt.
7. Het partijbestuur kan in het uiterste geval besluiten een inactieve basis regionale afdeling op te heffen.

1. Een standaard regionale afdeling voldoet aan de volgende voorwaarden:
2. De afdeling heeft een bestuur bestaande uit tenminste drie mensen.
3. Het afdelingsbestuur bestaat uit tenminste een voorzitter, secretaris en penningmeester. Deze functies worden niet door dezelfde persoon vervuld.
4. De afdeling heeft een organisatiestructuur die transparant online gepubliceerd staat.
5. De afdeling gaat de verplichting aan in haar kieskring campagne te voeren voor gemeentelijke, waterschaps-, provinciale, nationale en Europese verkiezingen waar de Piratenpartij aan deelneemt.
6. Een standaard regionale afdeling is verantwoordelijk voor het ontwikkelen en uitdragen van de politiek-inhoudelijke lijn van de Piratenpartij voor de regio die zij vertegenwoordigt.
7. Een standaard regionale afdeling heeft recht op een [afdeling].piratenpartij.nl website.
8. Een standaard regionale afdeling krijgt van de landelijke organisatie algemeen promotiemateriaal ter beschikking.
9. Een standaard regionale afdeling krijgt een jaarlijks door de landelijke ALV vastgestelde financiële ondersteuning van de landelijke organisatie bestaande uit een vast minimaal gedeelte en een gedeelte gebaseerd op het aantal leden.
10. Het afdelingsbestuur geeft jaarlijks een schriftelijk verslag over het functioneren van de afdeling aan de landelijke ALV.
11. Een standaard regionale afdeling kan met toestemming van het landelijk partijbestuur meedoen aan regionale verkiezingen.
12. Het partijbestuur kan in het uiterste geval besluiten een inactieve standaard regionale afdeling op te heffen.

1. Een regionale afdeling kan een zelfstandige vereniging vormen. Dit kan alleen als het afdelingsbestuur en het partijbestuur vóór notariële oprichting als zelfstandige vereniging een aantal schriftelijke afspraken maken over de volgende zaken:
2. De afdeling kent een democratische organisatiestructuur die is vastgelegd in Statuten en een Huishoudelijk Reglement.
3. Een standaard regionale afdeling heeft recht op een [afdeling].piratenpartij.nl website.
4. Een standaard regionale afdeling krijgt van de landelijke organisatie algemeen promotiemateriaal ter beschikking.
5. In de afdelingsstatuten staat expliciet dat de afdeling het principeprogramma van de Piratenpartij onderschrijft.
6. In de afdelingsstatuten staat expliciet dat alleen leden van de Piratenpartij Nederland lid kunnen zijn van de regionale afdeling.
7. In de afdelingsstatuten staat expliciet dat bij geschillen tussen de afdeling en andere afdelingen of de afdeling en het landelijk partijbestuur de landelijke Raad van Toezicht een geschillencommissie kan benoemen die bindende uitspraken kan doen.
8. Een zelfstandige regionale afdeling is verantwoordelijk voor het ontwikkelen en uitdragen van de politiek-inhoudelijke lijn van de regio die zij vertegenwoordigt.
9. Een zelfstandige regionale afdeling krijgt een jaarlijks door de landelijke ALV vastgestelde financiële ondersteuning van de landelijke organisatie bestaande uit een vast minimaal gedeelte en een gedeelte gebaseerd op het aantal leden.
10. Een zelfstandige regionale afdeling voert een eigen boekhouding.
11. Een zelfstandige regionale afdeling voert een eigen ledenadministratie.
12. Een zelfstandige regionale afdeling kan met toestemming van het landelijk partijbestuur meedoen aan verkiezingen in de regio die zij vertegenwoordigt.
13. Het afdelingsbestuur geeft jaarlijks een schriftelijk verslag over het functioneren van de afdeling aan de landelijke ALV.

De Piratenpartij is een bottom-up beweging, dit betekent echter niet dat lokale afdelingen alles zelf hoeven te regelen. De landelijke partij heeft online de beschikking over verschillende technische faciliteiten waar lokale afdelingen gebruik van kunnen maken.

Op de landelijke site van de partij is een aparte pagina aangemaakt voor alle regionale afdelingen. Hierop zijn alle actieve regionale afdelingen te vinden. Zorg dus dat jouw afdeling hier in ieder geval tussen staat, dit kun je doen door een mail naar het ICT-team te sturen met de info die jij graag op deze pagina wil hebben staan.

Een e-mailadres voor je lokale afdeling kun je aanvragen bij het ICT-team. Zorg er voor dat meerdere mensen dit mailadres beheren en deze ook regelmatig bekijken. Een handige optie is om mails automatisch door te sturen naar je eigen adres zodat je niet steeds de mailbox hoeft te controleren.

De landelijke partij gebruikt maakt voor interne communicatie (werkgroepen, afdelingen) veel gebruik van maillijsten. Dit is een laagdrempelige methode om mede Piraten te bereiken. Iedereen kan zichzelf aan- of afmelden van de lijst en automatisch alle berichten die naar de lijst verstuurd worden via zijn eigen email ontvangen. Mail voor het aanmaken van een lokale maillijst de ICT-afdeling.

Om zoveel mogelijk nieuwe mensen bij je lokale afdeling te betrekken is het slim om op social media accounts aan te maken. Zorg in ieder geval voor accounts op Facebook en Twitter.

Voor Facebook kun je de naam van je pagina gelijk maken aan de volledige naam van je lokale afdeling, bijvoorbeeld https://www.facebook.com/PiratenpartijDelft . Een goede tip voor Facebook is om bij het aanmaken van een event voor je lokale kroegmeeting ook de Piratenpartij als medeorganisator te vermelden, dan komt deze ook op de landelijke Facebook pagina te staan. Voor Twitter is het aan te raden als naam te kiezen voor PP gevolgd door de naam van je stad of regio, bijvoorbeeld https://twitter.com/PPDelft . Mocht deze naam nou al bezet zijn, gebruik dan de optie met een underscore tussen PP en de naam, bijvoorbeeld https://twitter.com/PP_Haarlem. Een andere optie is de naam Piraten gevolgd door de naam, bijvoorbeeld https://twitter.com/PiratenEnschede .

Als je de social media accounts aangemaakt hebt is het belangrijk om deze regelmatig te onderhouden, zo laat je zien dat je afdeling actief is en voorkom je dat je potentieel geïnteresseerde Piraten misloopt. Voor Twitter is er een optie in Tweetdeck om samen te werken in teams met andere Twitter accounts. Dit is voor jezelf handig als je meerdere Twitter accounts moet beheren. Voor de landelijke afdeling is het handig als je het @Piratenpartij account aan het team toevoegt. Wij kunnen dan belangrijk landelijk nieuws met betrekking tot de partij beter verspreiden, maar ook bijvoorbeeld aankondigingen voor jouw lokale kroegmeeting kunnen wij dan voor jou verspreiden via zowel het landelijke als het lokale account.

Het landelijke ICT-team heeft een template beschikbaar voor sites voor lokale afdelingen. Hiermee is het heel eenvoudig om een site voor jouw lokale afdeling te bouwen. Het is wel een voordeel als je ervaring hebt met WordPress, het CMS dat onze sites gebruiken. Dingen die je in ieder geval moet doen voordat je een afdelingswebsite hebt opgezet zijn:

1. Aan het ICT-team vragen of ze een lokale site voor jou klaarzetten met het kale template.
2. Content maken; zorg dat je in ieder geval content hebt voor de voorpagina en de contactpagina van je site. Standaard toont de voorpagina van de site de laatste blogs, je kunt hier ook een statische pagina van maken zodat je minder onderhoud nodig hebt aan je site.
3. De social media buttons instellen; zorg dat jouw lokale afdeling in ieder geval een Twitter en Facebook account heeft zodat mensen jouw afdeling online goed kunnen vinden.
4. De kalender vullen; zorg dat in ieder geval de locatie en tijden van je lokale kroegmeetings in de kalender staan.

De landelijke partij maakt voor bijeenkomsten vaak gebruik van het spraakprogramma Mumble. Hier kun je een handleiding vinden. Indien je voor je lokale afdeling ook online bijeenkomsten op Mumble organiseert kun je bij het ICT-team een eigen Mumblekanaal voor je lokale afdeling aanvragen.

IRC is een relatief oud chatprotocol dat net als Mumble uit kanalen bestaat. Een voordeel is dat hiervoor ook webclients bestaan zodat je gewoon in eigen browser kunt chatten. Het landelijke IRC-kanaal kun je bereiken via deze link. Indien je voor je lokale afdeling op een apart kanaal wilt chatten kun je een eigen kanaal gebruiken, via je browser kun je deze dan bezoeken door de tekst 'piratenpartij' aan te passen naar de naam van het kanaal.

Piratepad is een webapplicatie waarin auteurs tegelijkertijd een tekstdocument kunnen bewerken en alle deelnemers in real-time de bewerkingen van alle andere deelnemers kunnen zien, met de mogelijkheid om de tekst van iedere auteur in een eigen kleur te laten tonen. Ook is er een chatbox in de zijbalk om meta-communicatie mogelijk te maken. De partij heeft een eigen Piratepad server draaien op http://pad.piratenpartij.nl/ .

Piratepad wordt binnen de partij veel gebruikt, vooral voor het notuleren van vergaderingen maar ook voor het schrijven van blogposts waarbij meerdere mensen tegelijk de spelling kunnen controleren. Sommige lokale afdelingen gebruiken Piratepad ook om de agenda voor een kroegmeeting te maken, zo kan iedereen zijn eigen punten aan de agenda toevoegen.

Noot vooraf: Waar in de voorbeeldstatuten, het voorbeeld huishoudelijk reglement en het voorbeeld vergaderreglement afdeling staat moet zodra een afdeling een zelfstandige afdeling vormt afdeling komen te staan. Schuingedrukte stukken tekst zijn pas relevant voor een afdeling en kunnen weggelaten worden bij een standaard afdeling van de Piratenpartij.

• Voorbeeldstatuten Piratenpartij
• Voorbeeld Huishoudelijk reglement Piratenpartij
• Voorbeeld Vergaderreglement Piratenpartij