Wiki Piratenpartij

Deze pagina is alleen-lezen. Je kan de broncode bekijken maar niet veranderen. Neem contact op met de beheerder als je denkt dat dit niet klopt.
====== Draaiboek Algemene Ledenvergaderingen ======

Dit is het stap-voor-stap draaiboek voor het organiseren van een Algemene Ledenvergadering (ALV). Dit document is opgesteld voor het [[:orgaan:presidium|Presidium]], door het Presidium. Het presidium is het uitvoerend orgaan dat de organisatie, voorzitterschap en nazorg doet voor de vergadering. Dit document is ook relevant voor kandidaten en andere leden die aan een ALV bij willen dragen.

  * [[https://pad.piratenpartij.nl/p/Draaiboek_ALV_Consultatie|Consultatie voor dit draaiboek.]]
  * [[:reglementen:vergaderreglement|Meer informatie over het algemene vergaderreglement.]]
  * spelregels - [[https://wiki.piratenpartij.nl/notulen:alv:juni_2016:vergaderregels|vergaderreglement]]

===== Types ALV =====

De Piratenpartij in Nederland kent verschillende soorten ALV's, dit is vastgelegd in de Statuten. Hoewel de rest van het draaiboek hier geen onderscheid in maakt, is het belangrijk deze te benoemen:

  * Jaarlijkse ALV
  * Tussentijdse of nood-ALV
  * Verkiezings-ALV

==== Jaarlijkse ALV ====

De jaarlijkse ALV vindt plaats tussen 1 oktober en 31 december. Op deze ALV komt in ieder geval aan bod:

  * Verkiezing nieuwe ledenraadsleden
  * Verkiezing [[archief:orgaan:bestuur|Bestuur]]
  * Verkiezing van organen door de ALV aangesteld (Presidium, [[:commissie:kas|Kascommissie]], raad van toezicht etc.)

==== Tussentijdse of nood-ALV ====

Dit type ALV kan uitgeroepen worden voor een tal van redenen. Op dit type ALV worden vaak het Bestuur aangevuld, en is er veel tijd voor moties en andere zaken die op de andere ALV's blijven liggen. Een voorbeeld hiervoor was de [[https://piratenpartij.nl/activiteit/algemene-ledenvergadering/|ALV van 5 juni 2016]], waarin over [[https://piratenpartij.nl/wp-content/uploads/2016/05/Statuten_20160512.pdf|nieuwe Statuten]] en [[https://piratenpartij.nl/wp-content/uploads/2016/05/huishoudelijkreglement_20160524.pdf|HR ]]werd gestemd.

==== Verkiezings-ALV ====

Verkiezings-ALV's staan in het teken van een aanstaande verkiezing. Zaken die hier niet direct betrekking op hebben, komen niet aan bod. Op deze ALV's komt het volgende aan bod:

  * De stemming over de kieslijst;
  * De Ledenraad presenteert het concept-verkiezingsprogramma en legt dit ter stemming voor aan de leden;
  * Het Bestuur presenteert het plan de campagne voor de verkiezingscampagne en doet hierbij de oproepen voor de relevante werkgroepen.

===== Randvoorwaarden organisatie ALV =====

===== 1. Algemeen =====

Dit deel van dit draaiboek gaat over de fysieke randvoorwaarden van het organiseren van een ALV.

==== 1A. Checklist. ====

Zorg voor een kale zaal, met aansluiting op het lichtnet en tenminste 50 zitplaatsen. De items staan in volgorde van prioriteit, de belangrijkste eerst.

=== Minimale checklist ===

Zonder aan dit gedeelte van de checklist te voldoen mag er geen ALV plaats vinden.

  * Locatie (kondig de ALV aan bij de huurbaas).
  * Stel vast wat je vergaderreglement is en zorg dat alle presidiumleden dit kennen.
  * [[:orgaan:presidium:documentatie#uitnodiging|Verzorg formele uitnodiging]].
  * [[:orgaan:presidium:documentatie#agenda|Stel agenda op]].
  * Ledenadministratie op de ALV (regel een vertegenwoordiger van het bestuur/Secretariaat).
  * __Notulist.__  (regel een notulist, secretaris van bestuur)
  * __Zitplaatsen.__
  * __Belichting.__
  * __Sanitair.__
  * __EHBO.__
  * __Opruimcrew__
  * __Rode & Groene stemkaartjes__ ((Deze worden uniek gemaakt per ALV met een bepaalde opdruk of vorm)).
  * [[orgaan:presidium:AVIvoorziening|Audio, Video, Internet]]
    * __Geluidsapparatuur.__
    * __Audioregistratie.__
    * __Beamer / Projectie.__
    * __Internetverbinding.__
    * __Online audiostream en videostream.__
    * Online participatie met ledenverificatie((Zie  [[:orgaan:presidium:documentatie#remote_participation|Appendix 4: Remote Participation]]))  ((Deze bij minimale checklist voegen wanneer er een goed lopende procedure is.)) .
    * Wifi voor participanten.
  * [[:orgaan:presidium:documentatie#handout|Handouts]].
  * Spreekgestoelte.
  * Catering.
  * Externe decoratie om het gebouw zichtbaar te maken.
  * Afterparty.

==== 1B. Stappenplan ====

63 dagen (9 weken) tot de ALV

  * De datum & locatie wordt definitief vastgesteld.
  * Het Presidium stelt een voorlopige agenda op met daarin alle verkiezingen die op de komende ALV aan bod komen en een schatting van hoeveel tijd er over is voor moties e.d.
  * Het Presidium maakt een agendapunt c.q. webpagina aan voor de ALV. Deze is 56 Dagen voor de ALV gereed.
  * Het Presidium schrijft een formele uitnodiging en verzendt deze naar het Secretariaat c.q. het Bestuur voor verdere verspreiding naar de leden. In deze uitnodiging staat de datum, locatie, voorlopige agenda, een link naar de webpagina, de deadlines en methode voor het aanleveren van moties, oproep verzoeken tot spreektijd, de procedure voor machtigen en het te volgen vergaderreglement, verwijzing naar vacature stellingen.
  * Het Presidium zorgt voor alle punten op de checklist, inclusief de checklists die voortvloeien uit punt [[:orgaan:presidium:documentatie#verkiezingen|2]] en [[:orgaan:presidium:documentatie#leden|3]]. Dit is 28 dagen voor de ALV afgerond.

=== 28 dagen tot ALV ===

  * Uiterste datum voor het verzenden van de uitnodiging naar de leden door het Bestuur (Secretariaat). ALV controleert dit en escaleert zo nodig naar ledenraad.
  * Het Presidium loopt de leverancierslijst na om zeker te stellen dat alle punten afgedekt zijn, inclusief de checklists die voortvloeien uit punt [[:orgaan:presidium:documentatie#verkiezingen|2]] en [[:orgaan:presidium:documentatie#leden|3]]. Ingeval dit nog niet op orde is.
  * Het Presidium stelt een begroting (print outs, denk ook aan koffie en/of broodjes) voor de ALV op en levert deze aan de penningmeester c.q. het bestuur. Deze is 28 dagen voor de ALV aan het Bestuur verzonden((Het verzoek aan het Bestuur is om een vast staand budget voor een ALV te begroten in de toekomst)) .
  * Het Presidium zorgt dat de ALV webpagina up-to-date is en publiceert deze via een item op de Piratenpartij.nl website. Verwijs hierin ook naar de methode van machtigen en het vergaderreglement.
  * het presidium maakt een onderlinge taakverdeling (wie regelt de opening van het pand, klaarzetten van stoelen, wie is voorzitter, notulist, wie regelt klaarzet en opruimcrew)

=== 14 dagen tot ALV ===

  * Het Presidium stelt de begroting definitief vast. Termijn voor het Bestuur om deze begroting af te wijzen verloopt((2 weken is wellicht nog net genoeg tijd om goedkopere alternatieven te vinden als het Bestuur de begroting afwijst.)) .
  * Het Presidium zorgt dat de ALV webpagina up-to-date is,
  * Het Presidium maakt een hand out met daarop ten minste de agenda en stemprocedure,

=== 7 dagen tot ALV ===

  * Het Presidium stelt de agenda definitief vast.
  * Het Presidium loopt alle leveranciers langs (is de ruimte echt gereserveerd, hebben we de sleutel, kan de slagboom open, is er koffie, de versterkingsinstallatie, wie richt de zaal in, wie ruimte de zaal na afloop weer op) om zeker te stellen dat deze nog altijd hun afspraken kunnen nakomen, inclusief de checklists die voortvloeien uit punt [[:orgaan:presidium:documentatie#verkiezingen|2]] en [[:orgaan:presidium:documentatie#leden|3]].
  * Het Presidium maakt 50 print outs (of zoveel als nodig) met daarop ten minste de agenda en stemprocedure en de belangrijkste punten uit de [[:reglementen:vergaderreglement|vergaderregelementen]] (i.e. hoe een punt van de orde aan te dragen etc).
  * Het Presidium zorgt dat de ALV webpagina up-to-date is en publiceert deze via een item op de Piratenpartij.nl website

=== 1 dag voor de ALV ===

  * Hand out voor de ALV dient gedrukt te zijn.
  * Laatste & grondige check van de checklists, inclusief de checklists die voortvloeien uit punt [[:orgaan:presidium:documentatie#verkiezingen|2]] en [[:orgaan:presidium:documentatie#leden|3]].
  * Het Presidium zorgt dat de webpagina up-to-date is
  * alle afgegeven machtigingen zijn geverifieerd aan de ledenadminstratie, door secretariaat

=== Op de dag van de ALV ===

  * Leden van het Presidium, een vertegenwoordiger van het Secretariaat en leveranciers zijn ten minste 1 uur voor aanvang op locatie.

  * Zal de internetverbinding opgezet worden.
  * Zullen de audio- en beeldstream opgezet worden((Doch niet de registratie, die op specifieke locaties gericht zal zijn.)) .

  * Zal externe en interne decoratie opgezet worden.
  * Zal een locatie opgezet worden voor de EHBO.
  * Zal een locatie opgezet worden voor de catering.

Bij de Entree

  * Zal een tafel neergezet worden met tenminste twee zitplaatsen en ruimte voor een wachtrij.
  * Zal een vertegenwoordiger van het Secretariaat plaatsnemen met de ledenadministratie.
  * Zal een vertegenwoordiger van het Presidium plaatsnemen.
  * Zullen de rode & groene stemkaartjes, stembiljetten, handout en eventuele verdere items neergelegd worden waarvan iedere bezoeker of geverifieerd lid geacht wordt een kopie te hebben.
  * Zal het wachtwoord voor de WiFi duidelijk zichtbaar geplaatst worden.
  * Zal het Presidium een lijst neerleggen van machtigingen((7)) )
  * N.B. De entree dient een half uur voor aanvang gereed te zijn om bezoekers te ontvangen.

=== Bij de sprekerslocatie(s) ===

  * Zal een microfoon opgezet worden.
  * Zal belichting opgezet worden mits noodzakelijk.

=== Bij het podium ===

  * Zal een tafel opgezet worden met tenminste 3 zitplaatsen: voorzitter Presidium (vergaderleider), notulist & remote participatie.
  * Indien mogelijk zal deze tafel uitgebreid worden met zitplaatsen voor de overige leden van het Presidium.
  * Zal een microfoon opgezet worden voor de voorzitter.
  * Zal een spreekgestoelte met microfoon opgezet worden voor presentaties.
  * Zal een beamer / projector opgezet worden voor ondersteuning aan presentaties.
  * Zal belichting opgezet worden mits noodzakelijk.
  * Nabij het podium zal de technische staf opgezet worden, die het beeld, geluid, belichting, streams, internetverbinding en eventuele andere technische zaken controleert.
  * Nabij het podium zal een plaats opgezet worden voor het tellen van schriftelijke stemmen, mits relevant((8)) ) .
  * Nabij het podium zal een tafel opgezet worden voor vragen- en stemdozen op een locatie makkelijk bereikbaar vanaf de zitplaatsen en duidelijk zichtbaar vanaf het Presidium, mits relevant((Zie punt  [[:orgaan:presidium:documentatie#verkiezingen|2]] &  [[:orgaan:presidium:documentatie#vragenronde|Appendix 7: Vragenronde]])) .

==== Op de dag van de ALV ====

=== Bij de entree ===

  * Zullen de bezoekers zich melden.
  * Zullen de bezoekende leden geregistreerd worden door de vertegenwoordiger secretariaat. Bij bezwaar mag dit punt overgeslagen worden voor non-leden.
  * Zullen de bezoekers de hand out en eventuele andere kopij krijgen van de vertegenwoordiger Presidium.
  * Zullen de bezoekers geattendeerd worden op het wachtwoord voor de Wifi,
  * Zullen de leden geverifieerd worden aan de hand van de ledenadministratie door de vertegenwoordiger secretariaat.
  * Zullen machtigingen geverifieerd worden aan de hand van de lijst machtigingen door de vertegenwoordiger Presidium(( Zie punt  [[:orgaan:presidium:documentatie#leden|3]])) .
  * Zullen de leden groene & rode stemkaarten krijgen van de vertegenwoordiger Presidium.
  * Zullen de leden eventuele stembiljetten krijgen, gestempeld op het moment van uitgave, door de vertegenwoordiger Presidium(( Zie punt  [[:orgaan:presidium:documentatie#verkiezingen|2]])) .

=== Opening vergadering ===

  * Zal de voorzitter, tijdens het welkomstwoord, de bezoekers wijzen op:
  * De locatie van de catering, toiletten, EHBO en de rookruimte,
  * Het gegeven van geluids- en/of beeldregistratie.
  * Een oproep voor stemmentellers, mits relevant(( Zie punt  [[:orgaan:presidium:documentatie#verkiezingen|2]] &  [[:orgaan:presidium:documentatie#schriftelijke_stemming|Appendix 5: Schriftelijke stemming]])) .
  * De agenda doornemen.
  * Naar de handout verwijzen voor verdere informatie.
      * Zullen geplande presentaties plaats vinden.

==== Aan het einde van de ALV ====

=== Voor de gehele locatie ===

  * Zal de opruimcrew de locatie opruimen/reinigen
  * Zullen eventuele betalingen afgewikkeld worden door het Presidium in zoverre mogelijk en nog niet geschied.

==== Na afloop van de ALV ====

=== 1 dag na de ALV ===

  * De notulist rondt de notulen af en verzendt deze naar het Presidium.
  * De verantwoordelijke voor de geluids- en beeldopnames verzendt deze naar het Presidium.
  * Het Presidium maakt de bovenstaande registraties beschikbaar op de webpagina.
  * Het Presidium vermeldt de uitkomsten van de ALV op de webpagina.
  * Het Presidium wikkelt met penningmeester de komende week de betalingen af.

=== 7 dagen na de ALV ===

  * Het Presidium ziet erop toe dat alle betalingen afgerond zijn.
  * Het Presidium vermeldt eventuele verdere afwikkelingen van de ALV op de webpagina, en rondt haar eventuele verdere verantwoordelijkheden met betrekking tot de ALV af (i.e. gevonden voorwerpen e.d.).

===== 2. Verkiezingen =====

Met verkiezingen wordt de verkiezing van personen voor bepaalde posities bedoeld, voor overige stemmingen is er (( punt  [[:orgaan:presidium:documentatie#leden|3]])) . Deze planning is aanvullend op de algemene planning van punt [[:orgaan:presidium:documentatie#algemeen|1]] en dient niet onafhankelijk daarvan uitgevoerd te worden.

Stemmingen verlopen altijd schriftelijk, zoals bij wet bepaald.

==== 2A. Checklist ====

Voor de Stemming

  * __**Stembiljetten naargelang opkomst**__
  * __Pennen naargelang opkomst__
  * __Stembus__
  * __Stempels__
  * __A4 enveloppen__
  * __Stickers / andere verzegeling__
  * __2 gekleurde pennen voor de tellers.__
  * __**Tellingsformulieren. (scoresheets)**__
  * Een print van [[:orgaan:presidium:documentatie#schriftelijke_stemming|Appendix 5: Schriftelijke stemming]], sectie: stemmen tellen(()) .

== Bij aanvang van de verkiezingen ==

  * Het Presidium legt de stemprocedure uit.
      * Legt uit voor welke positie de verkiezing plaats vindt en benoemd de hoofdpunten uit de vacature.
      * Neemt deze planning door.
      * Legt uit hoe de stembiljetten in te vullen en te corrigeren, en verzoekt hiermee te wachten tot alle kandidaten aan bod zijn gekomen.
      * Legt uit hoe de vragenronde werkt. ([[:orgaan:presidium:documentatie#vragenronde|zie appendix 7: vragenronde]])

== Na de verkiezingen ==

  * Het Presidium overhandigd de stemdoos aan de stemmentellers(()) .
  * Wanneer het tellen van de stemmen geschied is, melden de stemmentellers de uitslagen schriftelijk aan het Presidium.
  * De stemmentellers leveren de gebruikte stembiljetten in een verzegelde envelop in bij de voorzitter Presidium.
      * N.B. op deze envelop staat vermeld de datum en de positie waarover de verkiezing ging.
  * Het Presidium meld de uitslagen aan de ALV op het eerstvolgende gelegen moment.

=== Na de ALV ===

Het Presidium overhandigd alle verzegelde enveloppen aan het Secretariaat voor de archieven.

=== 1 dag na de ALV ===

Het Presidium meld alle verantwoordelijke organen formeel de uitslagen van de verzochte verkiezingen.

==== Definitie van termen ====

  * Een **motie**  is een agendapunt waarop een stemming volgt(()) .
  * Een **verzoek**  tot spreektijd is een agendapunt waarop geen stemming volgt(( Zie  [[:orgaan:presidium:documentatie#verzoeken_tot_spreektijd1|Appendix 12: Verzoeken tot spreektijd]])) .
  * Een **machtiging**  is de overdracht van het stemrecht van een lid naar een ander lid(( Zie  [[:orgaan:presidium:documentatie#machtigingen1|Appendix 13: Machtigingen]])) .
  * Een **punt van de orde**  is geen agendapunt, maar een vergadertechnische onderbreking.
  * Een **amendement**  is een aanpassing op een motie die behandeld wordt alvorens de motie ter stemming gebracht wordt(()) .

====   ====

===== 4. Appendices =====

Hier volgen de appendices, die losse onderdelen van de ALV behandelen, dan wel onderdelen die te uitgebreid zijn om in de voorgaande hoofdstukken geheel te behandelen.

==== 1. Agenda ====

Hier wordt behandeld de inhoud van de agenda, en hoe deze samengesteld dient te worden.

=== Inhoud ===

  * In de agenda dient de staan:
      * Openingstijd: Wanneer de mensen welkom zijn. Dit is gesteld op 30 minuten voor aanvang.
      * Aanvang: Hoe laat de vergadering begint.
      * Verkiezingen: Welke verkiezingen er zijn en per verkiezing hoe laat deze beginnen.
      * Moties & verzoeken tot spreektijd: wederom per motie of verzoek hoe laat deze beginnen.
      * Afsluiting: Hoe laat de vergadering afgelopen is.

=== Samenstelling ===

  * De volgorde van agendapunten wordt als volgt bepaald:
  * Verkiezingen voor Ledenraad, Bestuur & Kieslijst, in die volgorde.
  * Overige verkiezingen, voorrang voor directe benoemingen door de ALV, te weten: Presidium & Kascommissie.
  * Zekere moties en verzoeken tot spreektijd, op volgorde van het aantal ondersteuningsverklaringen totdat de tijd vol is.
  * Reserve moties en verzoeken tot spreektijd, de moties die het net niet gehaald hebben voor punt 3, maar bij tijd over nog behandeld kunnen worden, totdat er een extra uur per dagdeel opgevuld is.
  * Overige moties en verzoeken tot spreektijd, welke onvoldoende ondersteuningsverklaringen hebben behaald worden gearchiveerd voor een volgende keer.

=== Planning ===

  * 8 Weken voor de ALV wordt de voorlopige agenda opgesteld en gepubliceerd.
  * Tussen 8 en 1 week voor de ALV wordt de agenda geupdate wanneer er relevante informatie is.
  * 1 week voor de ALV wordt de definitieve agenda vastgesteld en gepubliceerd.

==== 2. Uitnodiging ====

  * De uitnodiging is de formele uitnodiging voor de ALV, die verzonden wordt aan alle leden.
  * Dit kan zowel schriftelijk als elektronisch geschieden, bij discretie van het secretariaat.

=== Inhoud ===

  * In de uitnodiging dient vermeld te worden:
      * De datum & Locatie van de ALV.
      * Het tijdstip waarop de inloop begint, de aanvang en de afsluiting.
      * De voorlopige agenda.
      * Welke verkiezingen er plaats zullen vinden.
      * Waar de vacatures staan(( Zie  [[:orgaan:presidium:documentatie#vacatures|Appendix 8: Vacatures]])) .
      * De deadline voor het reageren op vacatures.
      * Hoe men moties & verzoeken tot spreektijd in kan dienen, mits er tijd over is.
      * De richtlijnen(( Zie  [[:orgaan:presidium:documentatie#moties_amendementen|Appendix 11: Moties & amendementen]] en  [[:orgaan:presidium:documentatie#verzoeken_tot_spreektijd1|Appendix 12: Verzoeken tot spreektijd]])) .
      * De deadlines voor het indienen.
      * Hoe men een motie of verzoek kan ondersteunen en hoe dit de agenda bepaald.
      * Hoe men amendementen kan indienen, alvorens of tijdens de ALV.
      * Hoe men een machtiging af geeft.
      * Hoe men op afstand kan participeren, mits mogelijk.
      * Eventueel waar men hulp kan aanbieden bij het faciliteren van het 1 of het ander.
      * Waar de vergaderreglementen te vinden zijn.

=== Planning ===

  * 8 tot 9 weken voor de ALV stelt het Presidium de uitnoding op.
  * 8 weken voor de ALV wordt deze uitnodiging verzonden naar het secretariaat.
  * 6 weken voor de ALV wordt het Secretariaat herinnerd aan het verzenden van de uitnodiging als dit nog niet geschied is.
  * 5 weken voor de ALV wordt de Ledenraad verzocht om actie te ondernemen als de uitnodging nog niet verzonden is.
  * 4 weken voor de ALV is de deadline waarop de uitnodiging bij de leden moet liggen.

==== 3. Handout ====

De handout wordt bij de entree van de ALV uitgedeeld aan alle bezoekers.

=== Inhoud ===

  * In de handout staat:
      * De agenda(( Zie  [[:orgaan:presidium:documentatie#agenda|Appendix 1: Agenda]])) .
      * Per verkiezing:
        * De hoofdpunten uit de vacature
        * De kandidaten
        * De stemprocedure(( Zie  [[:orgaan:presidium:documentatie#schriftelijke_stemming|Appendix 5: Schriftelijke stemming]]))
      * Per motie:
        * De te stemmen tekst. (i.e. niet de achterliggende redenatie)
        * Vooraf gemelde amendementen
        * Beiden met indiener vermeld
        * De stemprocedure
      * Per verzoek tot spreektijd:
        * De titel c.q het onderwerp
        * De spreker
      * Richtlijnen voor:
        * Sprekerslocatie(s)
        * Punt van de orde
        * Amendementen
      * Verwijzing naar de website waar de resultaten zullen komen te staan.

=== Planning ===

  * 1 week voor de ALV opgesteld.
  * Ten laatste 1 dag voor de ALV uitgeprint.
  * Op de ALV uitgedeeld.

==== 5. Schriftelijke Stemming ====

  * Bij een schriftelijke stemming wordt er gestemd met behulp van een stembiljet. Deze wijze van stemmen vind plaats wanneer er personen in het spel zijn.
  * Ook kan een schriftelijke stemming plaatsvinden op verzoek, wanneer het verwacht kan worden dat een bepaalde motie een hot issue gaat worden.
  * Bij een schriftelijke stemming krijgen alle aanwezige leden een stembiljet, bij de entree.
  * Deze worden ingevuld in de stembus verzameld, bij het podium.
  * Vervolgens geteld, op de daarvoor bestemde tafel.

=== Voor/Tegen stemmingen ===

  * Voor/Tegen stemmingen zijn de standaard stemming.
  * Bij een schriftelijke Voor/Tegen dient er een simpel stembiljet gemaakt te worden met daarop op de naam van de stemming en drie vakjes: Ja, Nee & Onthouding.
  * In geval van een verkiezing dienen alle kandidaten op hetzelfde biljet te staan.
  * In geval van een motie dient de motie samen met de vooraf gemelde amendementen op hetzelfde biljet te staan.

=== Procedure stemmentelling ===

  * Bij stembiljetten met een enkele Voor/Tegen stemming.
      * De stembus wordt op tafel geleegd.
      * De stemmen worden een voor een uitgevouwen en aan de tellingsleider gegeven
      * De tellingsleider sorteert de biljetten op stem
      * Per 5 stembiljetten wordt de stapel een kwart slag naar links of rechts gedraaid.
      * De stemmen worden geteld.
      * De stappen van fase 4 van de stembiljetten met meerdere stemmingen wordt uitgevoerd
  * Bij Stembiljetten met meerdere stemmingen op 1 biljet
      * Fase 1
        * De stembus wordt op tafel geleegd.
        * De stemmen worden een voor een uitgevouwen en aan de tellingsleider gegeven
        * De tellingsleider nummert de stembiljetten en legt ze netjes op een stapel. (stapel ze met gezicht naar beneden)
        * Als een stembiljet incorrect ingevuld is, wordt hij wel genummerd, maar op een aparte stapel gelegd, en niet geteld.
        * Ongestempelde stembiljetten zijn per definitie ongeldig.
        * De anderen kijken toe en controleren dat het nummeren goed gaat
        * De genummerde stemmen worden gefotografeerd
      * Fase 2
        * De tellingsleider draait 1 voor 1 de stembiljetten om.
        * De tellers turven vervolgens de voor/tegen stemmen op een tellingsformulier, waarop gemeld staat welke nummers aan stembiljetten erin verwerkt staan. Er wordt een kolom toegevoegd waar ongeldige stemmen gemarkeerd worden.
        * Bij het bepalen of een stem of biljet geldig is geldt het principe dat de tellers niet gedwongen moeten worden te gaan interpreteren. Een stem is of duidelijk en volgens de uitleg uitgebracht, of hij is ongeldig. Indien bij een stem niets is gemarkeerd wordt deze als onthouding geteld. Op stembiljetten waar ongeldige stemmen zijn uitgebracht wordt met een andere kleur pen bovenaan het biljet geschreven wat er besloten is.
        * De controleurs controleren of de tellers de stembiljetten correct verwerken.
        * Per 10-25 stembiljetten (discretie tellingsleider) controleert men of er geen discrepanties zitten tussen de uitslagen van de tellers.
        * Ingeval dit wel zo is, gaan de laatste 10-25 stembiljetten opnieuw voor waar de discrepantie zit.
        * Ingeval dit niet zo is, wordt het tellingsformulier op een aparte stapel gelegd en gemarkeerd, en verder gegaan met een vers tellingsformulier.
        * Als alle biljetten verwerkt zijn, worden de tellingsformulieren bij elkaar opgeteld door iedere teller individueel.
        * Bij discrepanties wordt dit overnieuw gedaan.
      * Fase 3(( Overslaan als het geen volgorde bepalende verkiezingen zijn.))
        * Er zijn meer mensen nodig dan 5
        * De stemmentellers krijgen ieder een 10 tal stembiljetten.
        * Met een andere kleur pen schrijven zij initialen onder iedere kolom welke namen zijn aangekruist.
        * Indien het niet past kunnen ze een groepje namen dat op dezelfde kolom staat omkaderen om te laten zien dat die bij elkaar horen
        * Als alle aangekruiste initialen onder de kolommen staan worden de niet aangekruiste initialen rechts van de meest rechter kolom
        * De stapels van 10 biljetten worden gecontroleerd op correcte markering door 2 controleurs nadat de teller er mee klaar is.
        * De lijst initialen wordt op de computer(s) ingevoerd, gescheiden door "=" gelijk tekens als ze in de zelfde kolom stonden en met ">" tekens om de scheiding tussen de kolommen aan te geven.
        * Om de ongeveer 5 stembiljetten wordt er een commentaar regel gezet beginnend met een "#" hash teken en daarna aangegeven wat het nummer van de volgende stembiljet is.
        * Alle spaties worden er met search and replace uitgehaald.
      * Fase 4
        * De stembiljetten en tellingsformulieren worden in een A4 envelop gedaan en verzegeld
        * Op deze envelop wordt geschreven: De datum, De verkiezing en de namen van de tellers met de functie die ze bij het tellen vervuld hebben.
        * De uitslag wordt op een apart tellingsformulier geschreven
        * De envelop en de uitslagen worden aan de voorzitter Presidium overhandigd.
        * Bestanden voor volgorde verkiezingen worden aan het verkiezings-organiserend orgaan gegeven (Vaak de Ledenraad).

==== 6. Stemming per handopsteking ====

  * Tenzij er een reden is om schriftelijk te stemmen, heeft stemming per handopsteking de voorkeur.

=== Met de Rode en Groene stemkaarten ===

  * Mensen met machtigingen krijgen ook voor ieder van die machtigingen rood-groene stemkaarten.Het maximum aantal machtigingen voor een persoon 1.
  * De voorzitter vraagt de mensen die voor zijn om een groene stemkaart omhoog te houden. Machtigings-stemkaarten moeten meteen ook mee opgestoken worden in het geval daarmee voorgestemd wordt. Mensen die een rode stemkaart omhoog steken wordt gevraagd hun kaart omlaag te doen.
  * De opgestoken stemkaarten worden geteld.
  * Iedereen wordt gevraagd om zijn stemkaarten weer omlaag te doen.
  * De voorzitter vraagt aan de mensen die tegen zijn om de rode stemkaart omhoog te steken. Machtigings-stemkaarten moeten meteen ook mee opgestoken worden in het geval daarmee tegengestemd wordt. Mensen die een groene stemkaart omhoog steken wordt gevraagd hun kaart omlaag te doen.
  * De opgestoken stemkaarten worden geteld.
  * Iedereen wordt gevraagd om zijn stemkaarten weer omlaag te doen.
  * Er wordt gevraagd wie zich wil onthouden van stemming om een rode stemkaart omhoog te steken.
  * De opgestoken stemkaarten worden geteld.
  * Iedereen wordt gevraagd om zijn stemkaarten weer omlaag te doen.
  * Mensen die niet meegestemd hebben worden niet meegeteld bij deze stemmingen.

=== Per handopsteking ===

  * Als er geen groene & rode Stemkaarten beschikbaar zijn, wordt de stemming per handopsteking gedaan.
  * In dit geval moeten bezoekers in een apart vak plaatsnemen, zodat zij niet met de leden mee kunnen stemmen, zoals vermeld bij punt [[:orgaan:presidium:documentatie#algemeen|1]].
  * Zonder stemkaarten moet er bij de handopsteking even apart gekeken worden wie er machtigingen hebben. Het tellen is moeilijk genoeg dat zaken als "twee handen opsteken" als je machtigingen hebt slecht controleerbaar is. Dus wordt er los gevraagd. Indien er geen remote participatie is kunnen die stappen worden overgeslagen:
      * "Wie van de aanwezigen is voor"
      * "Welke machtigingen stemmen voor"
      * "Wie van de aanwezigen is tegen"
      * "Welke van de machtigingen stemmen tegen"
      * "Wie onthoudt zich van stemming"
      * "Welke machtigingen onthouden zich van stemming"
      * "Welke stemmen zijn er van de online participanten"
  * Mensen die niet hun hand opsteken worden niet meegeteld in deze stemming.

=== Bij meer dan 2 keuzes ===

==== 7. Vragenronde ====

==== 8. Vacatures ====

==== 9. Sollicitaties ====

==== 10. Webpagina Kandidaten ====

==== 11. Moties & Amendementen ====

==== 12. Verzoeken tot spreektijd ====

==== 13. Machtigingen ====

=== A. Samengevoegde Checklist ===

=== B. Overzicht deadlines ===

=== C. Reglement ===